Geçtiğimiz hafta ahaber'de, ağırlıklı olarak bankalarla ilgili hakem heyetlerine yapılan müracaatları işledik. Kısaca özetleyelim: Bankaların aldıkları ücret ve komisyonların sayısı 60'ı geçti. Bunların hukuksuz olduğunu hem mahkemeler, hem de Yargıtay kararları zaten ilan ediyor. Şu aralar hakem heyetlerine başvurular da yüzde 100 arttı. Çünkü başvuran parasını geri alıyor. Örneğin, kredi kullanan herkesten istenen dosya masrafı… Ortada ne dosya var, ne de masraf... Önce bankaya bir dilekçe ile başvurup ödediğiniz bu parayı isteyin. Muhtemelen vermeyeceklerdir. Başvurunuzu ispat edecek posta evrakını, ya da noter kağıdını da krediyle ilgili belgelerinize ekleyip hakem heyetine müracaat edin. Hakem heyetleri kaymakamlıklarda bulunuyor. Sonrasını yargı çözecektir. Bankalarda vatandaşa evrak vermeme, caydırmaya çalışma, sonradan borç çıkartıp haciz gibi engelleme çalışmaları da sürüyor. Ama vatandaş artık hakkını arıyor.

İŞ TAKİPÇİLERİ
Gelelim bugünkü konumuza. Vatandaşın başvuruları artınca iş takipçileri ortaya çıkmaya başladı. Bunların hukukçu olmadığını da duyuyoruz. Cep telefonları aranıyor, SMS'ler gönderiliyor, radyo da reklam yapan bile var. "Biz sizin adınıza başvuruları yapıp paranızı alalım" deniliyor. İçlerinde ciddi olanlar vardır ayıralım. Ama kötü niyetliler canınızı yakabilir. Hakem heyetlerine başvuru için bir aracıya ihtiyacınız yok. Bu tür kişilere ne vekalet verin ne de paranızı kaptırın. Sizden alacakları 'genel vekalet' ile başınıza büyük dertler açabilirler. Sizin adınıza her türlü ticari işlemi yapabilirler. O yüzden tavsiyemiz, öncelikle bu tür teklifleri geri çevirip kendiniz müracaat edin. İkincisi; mutlaka birine yaptıracaksanız güvenilir biri olsun ve sadece bu iş için vekalet verin. Üçüncüsü de; yine kendiniz yapmak istemiyorsanız bunun için iş takipçilerini değil, hukuk bürolarını ya da avukatları tercih edin.
KART SAYISI NÜFUSU KATLADI (OCAK-NİSAN 2014)
KREDİ KARTI57 milyon 242 bin 835
BANKA KARTI100 milyon 757 bin 343

VATANDAŞI KURTARIN
Bizburadan BDDK yetkililerine bir kez daha seslenelim. Vatandaşı mahkeme kapılarında sürünmekten, iş takipçilerinin tuzağına düşmekten kurtaracak olan ücret listesini yayınlamanızdır. BDDK bu tür haksız ücretlerle ilgili yasa gereği listeyi belirlemekle görevli. Bu liste bir an önce çıkarsa haksız ve mahkemelerden dönen ücret ve komisyonlar ortadan kalkar, sorun da çözülür.

İŞSİZLİK MAAŞI HAKKINIZ VAR
Bukonuda yüzlerce soru geldi. İşsizlik maaşı almak için işten sebepsiz çıkartılmış olmanız ya da haklı fesih ile ayrılmanız gerekiyor. İşten çıkmadan önceki 120 gün içinde prim ödeyerek çalışmış olmak da lazım. Son 3 yıl içinde en az 600 gün prim ödenecek. En çok sorulan sorulardan birisi de, 'Maaş alırken iş bulunursa ne olacak?' sorusu. Hakkınız kaybolmuyor. 3 yıl çalıştınız ve işten çıkartıldınız. 10 ay işsizlik maaşına hak kazandınız. 7 ay maaşı aldınız ve iş buldunuz. Maaşınız kesiliyor. Fakat ikinci işten de 2 ayda çıkartıldınız. Sizin 3 ay daha işsizlik ödeneği hakkınız var. Ama ikinci işte de 4 aydan fazla çalışmışsanız, o şartlara göre işsizlik maaşını yeniden alırsınız.

ÇİFT MAAŞ ŞANSI YOK
SSK emeklisi babamı kaybettim. Maaşı anneme bağlanacak. Annem ölen dedemin maaşını da alabilir mi? Nurcan AYDOĞDU Öncelikle başınız sağ olsun. Anneniz babanızın, ya da dedenizin maaşından yüksek olan birini seçecek. Her ikisini de alamaz.

EVLİLİK TAZMİNATI
01.08.1998 yılında işe başladım. 2014'te evlendim. İşten ayrılırsam haklarım ne olur, ne zaman emekli olurum? Nagihan KARADAĞ Evlilikten sonraki 1 yılda ayrılırsanız tazminat alırsınız. İhbar ve işsizlik maaşı alamazsınız. Emeklilik için 55 yaş ve 5975 gün lazım.

MAAŞ DÜŞEBİLİR
Emeklilik için yaşı beklerken çalışırsam emekli maaşımın düşecer mi? Hasan ARSLAN 2008'den sonra aylık bağlama oranının düşmesi ile bu sonuç ortaya çıkıyor. 3 bin lira brüt maaş almıyor veya asgari ücret alıyorsanız
maaşınız yılda 20-30 lira düşebilir.

YAŞI BEKLEYİN
2000 gün primim var. 1991'de işe girdim. 2 doğum yaptım. Şu an çalışıyorum. Doğum borçlanmasını ne zaman yapmalıyım?
Özlem DAĞ En az 47 yaş ve 5450 prim gün lazım. Çalışıyorsanız primlerinizi tamamlayın. Yaş dolunca eksik kalan kısmı borçlanırsınız.

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM
1969 doğumluyum. 27.9.1987 sigorta başlangıcım. 1999 ve2004'te 2 doğum yaptım. 2803 iş günüm var. Ne zaman emekli olurum? M. BALABAN 44 yaş ve 5225 prim günü şartlarına tabisiniz. Yaşınız tamam. 2 çocuğu borçlanarak 1440 gün kazanırsınız. 4243 gün eder ama bu da yetmez. Kalanını çalışarak, ya da isteğe bağlı ile tamamlayıp emekli olabilirsiniz.

29.10.1964 doğumlu 1996 yılı 11.ayında sigorta girişi olan annemin 4783 prim günü var. 1988 ve 1990 tarihli iki doğum yaptı. Ne zaman emekli olabilir? Türkan ARIKEREN 53 yaş ve 5900 prim günü şartlarına tabisiniz. Doğumların her ikisi borçlanılırsa 1440 gün eder. Ama siz 1117 gün borçlanın ve 53 yaşınızın dolmasını bekleyin.

15.10.1958 doğumluyum. Bağkur girişi 14.01.1998, Bağ-kur bitiş 09.02.2007. 2008-2012 arasında SSK'lı oldum. Ne zaman emekli olabilirim? Meral TAŞÇI 5400 (15 yıl) prim günle 56 yaştan Bağkur emeklilik şartlarına tabisiniz. 2008'den sonraki dönemde 1260 günlük SSK priminiz varsa 58 yaş ve 3600 günden 15.10.2016 tarihinde emekli olabilirsiniz.

29.1.1971 doğumluyum, Emekli Sandığı'nda çalışmaktayım. İlk başlangıç 22.09.1994'te girdim, Ne zaman emekli olurum? (İsmi saklı)Emekli Sandığı'na tabi çalışıyorsanız 9000 prim gün ve 55 yaşa tabisiniz. Bu süreyi tamamladığınızda emekli olursunuz. 4,5 aylık askerlik borçlanıp 54 yaşa tabi olabilirsiniz.
Faruk Erdem