Danıştay usta öğretici kadrosunda çalışmakta iken 2009 yılında öğretmenlik atamalarına başvuran aday için, 40 yaş şartının ilk defa usta öğretici olarak çalışmaya başladığı tarih itibariyle hesaplanması gerektiğine karar verdiler. 

T.C.

D A N I Ş T A Y

Onikinci Daire

Esas No : 2010/8251

Karar No : 2012/11279

Özeti : Okul öncesi öğretmenliğine atamada " kırk yaşından gün almamış olmak" şartının usta öğreticilerde; ilk defa usta öğretici olarak istihdam edildikleri tarih itibarıyla aranacağı hakkında.

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): ...

Vekili : Av. ...

Karşı Taraf (Davalı) : Milli Eğitim Bakanlığı

Vekili : (Hukuk Müşaviri) ... - aynı yerde

İsteğin Özeti : Ankara 10. İdare Mahkemesi'nce verilen 16.6.2010 günlü,E:2009/2367, K:2010/1029 sayılı kararın temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi : Şevket Polat

Düşüncesi : Dosyanın incelenmesinden, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan ve işlemin dayanağını oluşturan (mülga) Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 6/1-d maddesinde Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde istihdam edilen usta öğreticiler bakımından eksik düzenleme bulunduğu ve bu kişilerde söz konusu yaş koşulunun tekrar aranamayacağı (Nitekim Yeni Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 11/1-g maddesi ile 657 sayılı Yasa'nın 4/B maddesi kapsamında istihdam edilen sözleşmeli öğretmenler bakımından eksik düzenleme giderilmiştir.), bu nedenle hukuka aykırı yönetmelik hükmüne dayanılarak tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı anlaşıldığından, davacının temyiz isteminin kabul edilerek İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onikinci Dairesi'nce işin gereği düşünüldü:

Dava, okul öncesi öğretmenliği lisans programı mezunu olan ve 2009/2 Öğretmen Atama Döneminde yaptığı atanma başvurusu internet sistemi tarafından kabul edilmeyen davacının, atamasının yapılması için yaptığı başvurunun Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 6/1-d maddesinde yer alan "kırk yaşından gün almamış olmak" koşulunu taşımadığından bahisle reddine ilişkin 16.10.2009 gün ve 83447 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır. Ankara 10. İdare Mahkemesi'nin 16.6.2010 günlü,E:2009/2367, K:2010/1029 sayılı kararıyla; 40 yaşından gün almış olan ve Yönetmelikte aranan "kırk yaşından gün almamış olmak" koşulunu taşımayan davacı hakkında tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Davacı, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi eğitim-öğretim kurumlarında usta öğretici olarak görev yaptığını, "40 yaşından gün almamış olmak" koşulunun kendisinde aranmaması gerektiğini, ayrıca asıl atamalar için başvuruların başladığı 31.8.2009 tarihi itibariyle yaş koşulunu taşıdığını, bu nedenle dava konusu işlemin ve davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararının hukuk ve usule aykırı olduğunu öne sürmekte ve temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 40. maddesinde; 18 yaşını tamamlayanların Devlet memuru olabilecekleri belirtilmiş, 48. maddesinde de, Devlet memurluğuna alınacaklarda aranan genel ve özel şartlar sayıldıktan sonra aynı maddenin (B) bendinin 2. fıkrasında, kurumların Devlet memurluğuna alacakları kişilerde özel kanunları veya diğer mevzuatları ile özel şartlar arayabilecekleri hüküm altına alınmıştır. Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan 4.3.2006 gün ve 26098 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 6/1. maddesinde; öğretmenlik görevine atanacaklarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48. maddesinde belirtilen genel şartlar yanında aranan özel şartlar sayılmış, (d) bendinde; "Öğretmenliğe ilk defa atanacaklar bakımından başvuruların ilk günü itibarıyla kırk yaşından gün almamış olmak" koşuluna yer verilmiş, 2009-2 Öğretmenlik İçin Başvuru ve Atama Kılavuzu'nun 3.13. maddesinde ise; "öğretmenliğe ilk defa atanacaklar bakımından başvuruların ilk günü itibarıyla 40 yaşından gün almamış olmak (31.8.1970 ve daha sonra doğumlu olmak)" koşuluna yer verilmiştir.

14.6.1973 gün ve 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun "Öğretmenlik Mesleği" başlıklı 3. kısmında yer alan 47. maddesinde; örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ve hizmet içi yetiştirme kurs, seminer, ve konferanslarında uzman ve usta öğreticilerin de geçici veya sürekli olarak görevlendirilebilecekleri, öğretim tür ve seviyelerine göre uzman ve usta öğreticilerin seçimlerinde aranacak şartlar ile görev ve yetkilerinin yönetmeliklerle tespit edileceği öngörülmüş, bu hüküm doğrultusunda çıkarılan ve 21.5.1977 gün ve 15943 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Kurumlarında Sözleşmeli veya Ek Ders Görevi ile Görevlendirilecek Uzman ve Usta Öğreticiler Hakkında Yönetmelik ile söz konusu düzenlemeler yapılmıştır.

Dosyanın incelenmesinden; 2009/2 Öğretmen Atama Döneminde başvuruların 31 Ağustos-11 Eylül 2009 tarihleri arasında internet ortamında kabul edildiği, davacının atanma başvurusunun 40 yaşından gün almış olması nedeniyle elektronik sistem tarafından kabul edilmediği, bunun üzerine atamasının yapılması için davalı idareye başvuran davacının başvurusunun reddi üzerine, davalı Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi eğitim-öğretim kurumlarında usta öğretici olarak görev yaptığını, "40 yaşından gün almamış olmak" koşulunun kendisinde aranmaması gerektiğini belirterek bakılan davayı açtığı görülmektedir. Yukarıdaki mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden; idarelerin kamu yararı ve hizmet gereklerini gözeterek, özel atama koşulları belirleyebilecekleri, bu bağlamda yaş konusunda üst sınır belirlemelerinin olanaklı olduğu, Yasada bu konuda aksine bir hüküm bulunmaması karşısında öğretmenlik mesleğinin niteliği ve ihtiyaç duyduğu dinamizm dikkate alınarak ilk defa öğretmenliğe atanacaklarda 40 yaşından gün almamış olmak koşulunun aranabileceği anlaşılmaktadır. Buna karşılık, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu'nun sistematiği içerisinde öğretmenlik mesleğini düzenleyen 3. kısımda usta öğreticilere de yer verildiği ve bu kişilerin Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi eğitimöğretim kurumlarında eğitim-öğretim hizmetlerinde istihdam edildikleri göz önüne alındığında; Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde usta öğretici olarak görev yapmış ve yapmakta olan kişilerin "40 yaşından gün almamış olmak" koşulunu ilk defa usta öğretici olarak istihdam edildikleri tarih itibariyle taşımalarının yeterli olduğu, sonradan öğretmen olarak atanırken anılan koşul öne sürülerek başvurularının reddedilmesinde hukuka ve hakkaniyete uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Bu durumda; davacının ilk defa usta öğretici olarak istihdam edildiği tarih itibariyle söz konusu yaş koşulunu taşıyıp taşımadığı araştırılarak sonucuna göre işlem tesis edilmesi gerekirken, aksi yönde tesis edilen dava konusu işlemde ve davanın reddi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kabulü ile Ankara 10. İdare Mahkemesi'nce verilen 16.6.2010 günlü, E:2009/2367, K:2010/1029 sayılı kararın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin 3622 sayılı Yasa ile değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen nedenler gözetilmek suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, 17.12.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.