Mil­yon­lar­ca in­sa­nın bek­le­di­ği Tor­ba Ka­nun'da me­mur­lar için hem iyi hem kö­tü ha­ber­ler var.Tor­ba Ka­nun'da en tar­tış­ma­lı mad­de­le­rin ba­şın­da, me­mur­la­rın mah­ke­me ka­ra­rıy­la gö­rev­le­ri­ne dön­me­le­ri­ni zor­laş­tı­ran dü­zen­le­me ge­li­yor. Bu­gün­kü uy­gu­la­ma­da, gö­rev­den alı­nan ve­ya gö­rev ye­ri de­ğiş­ti­ri­len bir me­mur, ida­re mah­ke­me­si­ne baş­vu­ra­rak hak­kı­nı ara­ya­bi­li­yor. Eğer ya­pı­lan ta­sar­ruf hu­ku­ka ay­kı­rı ise me­mu­run gö­re­vi­ne ia­de­si­ne ka­rar ve­ri­li­yor.

Uy­gu­la­ma sü­re­si 30 gün

Ta­bi­i bu du­rum­da 30 gün içe­ri­sin­de ida­re ta­ra­fın­dan mah­ke­me ka­ra­rı­nın uy­gu­lan­ma­sı ge­re­ki­yor. Bu uy­gu­la­ma ana­ya­sa­nın, “i­da­re­nin her tür­lü ey­lem ve iş­le­mi yar­gı de­ne­ti­mi­ne açık­tı­r” hük­mü­ne da­ya­nı­yor (Md.125).

Tor­ba ka­nu­na ko­nu­lan mad­de, ana­ya­sa­da­ki hük­mü ge­çer­siz kı­la­cak şe­kil­de, ade­ta me­mur­la­rın yar­gı­da hak ara­ma­la­rı­nı im­kan­sız ha­le ge­ti­ri­yor. Tor­ba ka­nun­da­ki mad­de özet­le şu­nu söy­lü­yor;

*Em­ni­yet teş­ki­la­tın­da­ki tüm per­so­ne­li ve ka­mu­da­ki tüm ida­re­ci­le­ri is­te­di­ğim za­man gö­rev­den alır, gö­rev ye­ri­ni de­ğiş­ti­rir ve di­le­di­ğim
ta­sar­ruf­ta bu­lu­nu­rum.

*Bu­nun üze­ri­ne me­mur mah­ke­me­ye baş­vur­sa ve be­nim ta­sar­ru­fu­mun hu­kuk­suz ol­du­ğu­nu mah­ke­me ka­ra­rıy­la is­pat­la­sa da­hi, ben bu ka­ra­rı iki yıl bo­yun­ca uy­gu­la­ma­ya­bi­li­rim.

Me­mu­ra iki yıl sür­gün

*Di­ye­lim ki iki yıl dol­du ve ben bu ka­ra­rı yi­ne uy­gu­la­ma­dım, bu du­rum­da da­hi ka­ra­rı uy­gu­la­ma­yan ki­şi­ler hak­kın­da ce­za so­ruş­tur­ma­sı ve
ko­vuş­tur­ma­sı ya­pı­la­maz.

Key­fi bir dö­nem olur

Tor­ba Ka­nun'da­ki bu mad­de Res­mi Ga­ze­te'de ya­yım­lan­dık­tan son­ra, bek­çi­sin­den em­ni­yet mü­dü­rü­ne ka­dar em­ni­yet teş­ki­la­tı­nın ta­ma­mı ve di­ğer ku­rum­lar­da­ki ida­re­ci­ler için son de­re­ce key­fi bir dö­nem baş­la­mış ola­cak. İda­re­nin her tür­lü ey­lem ve iş­le­mi­nin yar­gı de­ne­ti­mi­ne açık ol­ma­sı hük­mü, fii­len ra­fa kal­dı­rı­la­cak. Ana­ya­sa Mah­ke­me­si­’nin bu hük­mü ip­tal ede­ce­ği­ne ke­sin gö­züy­le ba­kı­lı­yor fa­kat bu­na rağ­men mad­de Mec­li­s’­te ka­bul edil­miş du­rum­da. Dü­zen­le­me­nin si­ya­set-bü­rok­ra­si iliş­ki­sin­de ne gi­bi so­nuç­lar do­ğu­ra­ca­ğı­nı tah­min et­mek zor ol­ma­sa ge­rek.

Torba’ya girmeyenler

Uzun sü­re­dir me­mur­la­rın bek­le­di­ği ba­zı ko­nu­lar bu Tor­ba Ka­nun'a gir­me­di. Hü­kü­met ta­ra­fın­dan söz ve­ri­len bu so­run­lar şun­lar;

*Me­mu­ra di­sip­lin af­fı,

*İk­ra­mi­ye he­sa­bın­da 30 yıl ta­va­nı­nın kal­dı­rıl­ma­sı,

*Faz­la ça­lış­ma üc­ret­le­ri­nin ye­ni­den dü­zen­len­me­si,

*4/C’­li­le­rin kad­ro­ya ge­çi­ril­me­si,

*Me­mur­la­ra bir de­re­ce ve­ril­me­si,

*Aka­de­mis­yen­le­rin öz­lük hak­la­rın­da iyi­leş­tir­me,

*Sağ­lık per­so­ne­li­ne fii­li hiz­met zam­mı ve­ri­le­rek er­ken emek­li ol­ma hak­kı.

Danışmana, özel hizmet tazminatı

İş ve meslek danışmanı (İMD) olarak İŞKUR bünyesinde çalışan personele özel hizmet tazminatı verilecek. Daha önce bu tazminatı alamayanların maaşında yaklaşık 360 liralık bir artır olacak.

Adaylıkta atılmak yok

Torba'da memur için küçük de olsa iyi haberler de var. Bunlardan birisi aday memurlarla ilgili. Devlet memurları, göreve başladıktan sonra belirli bir süre aday memur statüsünde sayılıyor. Bu adaylık 6 ay ila bir yıl sonra kaldırılıyor. 2011 yılında yapılan düzenleme gereği, aday memurluk sırasında uyarma ve kınama cezası dahil olmak üzere disiplin cezası alan memurlar memuriyetten ihraç ediliyordu.

Anayasa Mahkemesi geçtiğimiz yıl bu hükmü iptal etti. Şimdi Torba'ya konulan maddeyle bu konu memurlar lehine yeniden düzenleniyor. Bundan sonra aday memurluk sırasında uyarma ve kınama cezası alan memur, memuriyetten çıkarılamayacak. Ancak aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası alırsa memuriyeti sona erecek.

Hizmet satın alma yok

Soru: Sadettin Bey, eşim 25.8.1957 doğumlu ve 1994-2005 arasında şirket ortağıydı. 2011’de çıkan aftan yararlanmak için müracaat ettik ama eşimin 2000'den önceki hizmetlerini saymadılar. Biz de parayı yatırmadık. Torba Kanun'a göre 2000 yılı öncesi için hizmet satın alma imkanı var mı? Ayrıca eşim 3,5 yıl daha sigortalı bir işte çalışıp 3600 günle emekli olabilir mi? Hüseyin C.

Cevap: Hüseyin Bey, Torba'da 2000'den önceki Bağ-Kur sürelerini borçlanma hakkı bulunuyor. Eşinizin 8.9.1999'dan önce hizmeti yoksa, SSK’dan 3 bin 600 günle emekli olamaz. Bağ-Kur’da 15 yıl veya SSK’ya geçerse 7 bin günü tamamlayarak emekli olabilir.

Memura da doğum borçlanması imkanı

So­ru: Sa­det­tin Bey, 1988-1995 ara­sın­da dev­let me­mu­ru ola­rak ça­lış­tım ve is­ti­fa et­tim. 1997 ve 2000'de iki ço­cu­ğum ol­du. Do­ğum borç­lan­ma­sı için SGK’­ya baş­vur­du­ğum­da ta­le­bim red­de­dil­di. Tor­ba'da biz­ler için de dü­zen­le­me var mı aca­ba? Esin T.

Ce­vap: De­ğer­li oku­rum, dev­let me­mu­ru ba­yan­lar gö­rev­dey­ken do­ğum ya­par ve do­ğum son­ra­sın­da ay­lık­sız izin kul­la­nır­lar­sa, bu izin sü­re­le­ri­ni borç­la­na­bi­li­yor­lar. Fa­kat gö­rev­den ay­rıl­dık­tan son­ra yap­tık­la­rı borç­la­na­mı­yor­lar. İş­te Tor­ba Ka­nun'da do­ğum borç­lan­ma­sı kap­sa­mı ge­niş­le­ti­lir­ken, si­zin gi­bi me­mu­ri­yet­ten ay­rı­lan ba­yan­la­ra da borç­lan­ma hak­kı ge­ti­ri­li­yor.

Not: Yazı dizimiz, TBMM’de kabul edilen Torba Kanun maddeleriyle ilgilidir. Çalışma hayatıyla ilgisi olmayan maddelerin görülmesi Meclis açılınca devam edecektir.

YARIN-Soma ve madenciler için torbada neler var?

SADETTİN ORHAN - BUGÜN GAZETESİ