KAMU
Toplu sözleşme memurlara neler kazandırdı?
Daha önceki yazımızda memurlar adına toplu sözleşme imzalayan sendikanın ateşten gömleği giymiş olduğunu ifade etmiştik. Çünkü, ne kadar başarılı olurlarsa olsunlar, karşı sendikalar ilk günden itibaren imzalanan toplu sözleşmenin ne kadar başarısız olduğunu dillendirmeye çalışacaklardır demiştik ve bunda da yanılmadık. Nitekim hemen aleyhte beyanlar başladı.
Toplu sözleşme metninin geneline bakıldığında çok ciddi kazanımlar elde edildiği görülecektir. Bu kazanımlardan önemli gördüklerimizden bazılarını izah etmeye çalışacağız.
Emekli maaşlarında çok önemli bir iyileştirme yapıldı
Toplu Sözleşme metninin Tazminat yansıtma oranlarını düzenleyen 42'nci maddesinde; “5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu'nun mülga ek 70'inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında “%240", “%200", “, “%150", “%130, “%70" ve “%40" olarak uygulanmakta olan oranlar sırasıyla “%255", “%215", “, “%165", “%145, “%85" ve “%55"olarak uygulanır" ifadesine yer verilmiştir.
Bu maddeyle 5434 sayılı Kanun'a tabi kamu görevlileri ile emeklilerinin son derece önemli bir kazanım elde ettiğini ifade edebiliriz. En büyük kazanımı ise emekliler elde etmiştir. Çünkü,çalışırken maaşlarından emekli kesintisi yapılmadan emekli maaşları artacaktır. Çalışanlardan ise önce kesintisi yapılacaktır. Önce bu maddenin ne anlama geldiğini izah edelim.
5434 sayılı Kanun'un Ek 70'inci maddesinde; Sandık iştirakçilerine ödenmekte olan; Zam, tazminat ve ödenekler ile benzeri ödemeler toplamına karşılık gelmek üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabi en yüksek devlet memuru aylığı (ek gösterge dahil) brüt tutarının;
- Ek göstergesi 8400 ve daha yüksek olanlarda % 240'ına,
-Ek göstergesi 7600 (dahil) -8400 (hariç) arasında olanlarda % 200 üne,
- Ek göstergesi 6400 (dahil) - 7600 (hariç) arasında olanlarda % '180 ine,
- Ek göstergesi 4800 (dahil) - 6400 (hariç) arasında olanlarda %'150 sine,
- Ek göstergesi 3600 (dahil) - 4800 (hariç) arasında olanlarda % '130 una,
- Ek göstergesi 2200 (dahil) - 3600 (hariç) arasında olanlarda % 70'ine,
Diğerlerinde % 40'ına, tekabül eden miktarının emeklilik keseneğine ve kurum karşılığına tabi tutulacağı hükmü yer almaktadır.
Bu hükme göre emekli kesintisi matrahına en yüksek devlet memuru maaşı dediğimiz Başbakanlık Müsteşarı'nın gösterge ve ek göstergesinin toplamının maaş katsayısı ile çarpımı olan 9500*0,088069 (2016 yılı birinci dönem katsayısı)*% 15 = 125,49 TL tutarında ilave yapılarak bu tutardan % 16 kesintisi yapılacaktır. Bu düzenleme ilk aşamada 15.10.2008 tarihinden önce memur olanların maaşını düşürecektir. Ancak, emekli olanların tamamının maaşına, katsayı artışı dışında ilave olarak 125 TL verilecektir. Bu artışın son derece önemli bir kazanım olduğunu düşünüyoruz. Ayrıca, emekli olacaklar da aynı şekilde bu haktan yararlanacaklardır.
İcra memurlarının özel hizmet tazminatı 10 puan arttırıldı
Yapılan düzenlemeye göre, icra memuru kadrolarında bulunanların dereceleri itibarıyla yararlanmakta oldukları tazminat oranlarına 10 puan ilave edilecektir. Bunun anlamı ise 9500*0,088069* % 10 = 83,6 TL brüt ücret artışı olacaktır. Bu tutardan 5434 sayılı Kanun'a tabi olanlar için sadece binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılacaktır. 5510 sayılı Kanun'a tabi olanlardan ise hem damga vergisi hem de emekli kesintisi yapılacaktır.
Mahkemelerde görev yapanlardan fazla çalışma ücreti alacakların sayısı arttı
Düzenlemeye göre, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ek 17'nci maddesinde yer alan “%10'unu" ibaresi “%20'sini" olarak uygulanacaktır. Bunun anlamı ise; 2576 sayılı Kanun'la ve 5235 sayılı Kanun uyarınca kurulmuş olan ve iş yoğunluğu diğer mahkemelere göre fazla olan mahkemelerde görev yapan memurlar ile sözleşmeli personele ayda 50 ve her bir personel için yılda 300 saati geçmemek üzere yılı merkezî yönetim bütçe kanununda belirlenen fazla çalışma saat ücretinin üç katını aşmamak kaydıyla fazla çalışma ücreti ödenebilir. Bu fıkraya göre fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısı, mahkemelerde görev yapan toplam personel sayısının % 20 (daha önce 10)'sini geçemez.
SGK ile Gelir İdaresi Başkanlığı personelinin fazla çalışma ücreti arttı
Yapılan düzenlemeye göre, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'nın taşra teşkilatı personelinden (Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü merkez teşkilatında emeklilik işlemlerinin fiilen yürütüldüğü birimlerde çalışanlar dahil) iş yoğunluğu diğerlerine göre daha fazla olan birimlerde görev yapan memurlar ile sözleşmeli personele, ayda 50 ve her bir personel için yılda 300 saati geçmemek üzere yılı merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen fazla çalışma saat ücretinin üç katını aşmamak kaydıyla fazla çalışma ücreti ödenir. Bu fıkraya göre fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısı, taşra teşkilatında görev yapan toplam personel sayısının % 10'unu geçemez. Bu kapsamda yıllık olarak yapılacak toplam fazla çalışma süresi anılan Başkanlığın talebi üzerine Maliye Bakanlığınca belirlenir. İş yoğunluğu fazla olan birimleri belirlemeye ve toplam fazla çalışma saat süresini ilgili birimlere dağıtmaya ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye söz konusu Başkanlık yetkilidir.
Aynı düzenlemenin vergi dairesi müdürlükleri personeli için fazla çalışma ücreti için yapıldığını görüyoruz.
Benzer bir düzenlemenin Tapu müdürlükleri personeli için de yapıldığını ifade etmek isteriz. Buralarda fazla çalışma ücreti ödenebilecek personel sayısı; tapu müdürlüklerinde görev yapan toplam personel sayısının 2016 yılında %35'ini ve 2017 yılında ise %20'sini geçemeyecektir.
Öğretim yılına hazırlık ödeneği arttırıldı
657 sayılı Kanun'un ek 32'nci maddesinde öngörülen öğretim yılına hazırlık ödeneği; 2016 yılında 1.000 TL, 2017 yılında 1.050 TL olarak ödenecektir.(2015 yılında 950 TL ödenmişti) Ayrıca, Diyanet İşleri Başkanlığı'nda Kur'an kursu öğreticisi pozisyonlarında sözleşmeli olarak istihdam edilenlerden fiilen öğreticilik yapanlara da 657 sayılı Kanun'un ek 32'nci maddesine göre öğretim yılına hazırlık ödeneği verilecektir. Daha önceki toplu sözleşme metninde de aynı ifadelere yer verilmişti.
Mahalli idareler arası yapılacak naklen atamalarda 5 yıllık süre düşürüldü
Buna göre, 657 sayılı Kanunun geçici 41 inci maddesinin dördüncü fıkrasının son cümlesinde yer alan “beş yıl" ibaresi mahalli idareler arasında yapılacak naklen atamalarda “iki yıl" olarak uygulanır. Buna göre, sözleşmeli pozisyonlardan memur kadrosuna atananların beş yıl süreyle başka kamu kurum ve kuruluşlarına naklinin yapılamayacağı hükmü, mahalli idareler arasında yapılacak naklen atamalarda iki yıl olarak uygulanacaktır. Kanun metninin 2 Ağustos 2013 tarihinde yürürlüğe girdiği düşünüldüğüne göre, bu düzenlemeye göre iki yıllık süre dolduğuna göre naklen atama yapılabilecektir. Sonuç olarak önemli kazanımlardan bir kısmına yer verdiğimiz toplu sözleşmenin çalışanlarımıza hayırlı olmasını temenni ediyorum. Ahmet Ünlü Yeni Şafak