KAMU
Taşeron işçisinin ücretine tehlike sınıfı ayarı geliyor
SORU: Hocam, taşeron konusunda son durum nedir? Yasa çıkacak mı?
Sertaç Demir
CEVAP: Çalışma Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalar sona geliyor. Üçlü Danışma Kurulubugün-yarın toplanacak. Taşeron düzenlemeleri İş Kanunu’ndaki değişikliklerle mümkün olacak. Kurulda ortak bir tutum olursa, tasarı ocakta Meclis’e gelecek.
Kamuda taşeron işçisi olanların kadroya geçip geçmesi konusu gündemde değil. Bakanlar Kurulu’nda bu konuda adım atılmayacağı neredeyse kesin gibi.
Taslaktaki ilginç bir çalışma da şu; kamuda çalışan taşeron işçileri için ücret skalası oluşturulacak. Konu, işçi ve işveren taraflarına sunuldu. Bakanlık günümüzde taşeron işçilerinin neredeyse yüzde 95’inin asgari ücretten bildirildiği gerçeği karşısında, taşeron işçi ücretlerinin işyerlerinin tehlike sınıfına göre farklılaşmasını sağlayacak bir formül üzerinde duruyor. İşyerleri İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca (1) az tehlikeli, (2)tehlikeli ve( 3) çok tehlikeli” olarak sınıflandırılacak.
İşveren tarafı ücretle ilgili görüşe katılmıyor, eğer böyle bir düzenleme yapılırsa ikinci bir asgari ücret düzenlemesi gibi yanlış bir uygulamanın ortaya çıkacağını ileri sürüyor. Taşeron çalışanlarının hiçbir zaman iyi bir ücret seviyesi yakalayamadığı ortada. Ücret skalası bu bakımdan olumlu olabilir.
Gerçek ücreti göstermeyen işveren 3 yıl hapis alabilir
SORU: Bir araba galerisinde satış temsilcisi olarak çalışıyorum. İşverenim beni asgari ücretten gösteriyor. Ne yapabilirim?
Can Oflu
CEVAP: Çalışanların neredeyse dörtte biri asgari ücretten SGK’ya bildiriliyor ancak bu kişiler gerçekte daha yüksek ücret alıyor. İşverenler daha az prim ödeyebilmek için bu yolu tercih ediyor çalışanlar da ‘işimden olurum’ endişesiyle seslerini çıkarmıyor. Ancak kaybeden hem devlet, hem de çalışanın kendisi oluyor. Gelecekte alacağı emekli aylığı düşüyor.
İşveren eğer bu şekilde bir uygulamaya girmişse, yakalandığı takdirde sonuçları çok ağırolabiliyor. İdari para cezası kısmı dışında daha önemli olan tarafı hapis cezasının olması. Ücret bordrolarının gerçeği yansıtmaması, ücret bordrosunu ‘yanıltıcı belge’ durumuna sokuyor. Bunun cezası ise işverene 18 aydan 3 yıla kadar hapis cezası hükmedilmesi.
Emekli aylığına haciz gelmez
SORU: Emekli maaşımın yüzde 25’i eksik yatmış. Eskiden işçi çalıştırmıştım. Prim borcu vardı. Bundan olabilir mi? Yapılan haciz yasal mı?
Enver Uysal
CEVAP: Emekli aylıkları sadece nafaka ve sosyal güvenlik prim borcu için haczedilebilir. Bunun dışındaki borçlar için emekli aylığına haciz konamaz. Kesinti, prim borcunuz nedeniyle yapılıyordur.
Emeklinin yazılı izni olursa, emeklinin borcu nedeniyle maaşına haciz konulabilir. Emeklinin yazılı rızası yoksa icra daireleri haciz talebini reddetmeli. Aksi halde suç işlemiş olurlar. Emeklinin bu işlemi yapan daireyi şikayet etme hakkı var. SGK’ya borcu olan emeklilerin aylıklarının sadece dörtte biri haczedilebilir. Haczedilecek miktar aylığının yüzde 25’ini geçemez.
Kıdem tazminatında dava için zamanaşımı 10 yıldır
SORU: 1983 - 1988 arasında bir atölyede çalışmıştım. Tazminat alma hakkım olduğumu sonradan öğrendim. Şimdi başvursam alabilir miyim?
Bakır Dağıstan
CEVAP: İşveren haklı bir sebep öne sürerek sizi işten çıkarmışsa kıdem tazminatı alamazsınız. Haklı bir sebebin olmaması durumunda kıdem hakkı doğabilirdi. Ne var ki, işinizden haklı bir sebep olmadan çıkarılmış dahi olsanız kıdem tazminatı almanız mümkün değil. Çünkü işten çıkarıldığınız tarihin üzerinden zamanaşımı süresi olan 10 yıldan fazla süre geçmiş olduğu için kıdem tazminatı hakkınız zamanaşımına uğramış.
Kapıcı dairesinin kirası kıdem tazminatına dahil
SORU: Hocam, bir sitede kapıcı olarak 6 yıldır çalışıyorum. Beni 2014 yılının birinci ayında işten çıkaracaklarını söylediler. Oturduğum ev siteye ait ve kira ödemiyorum. Kıdem tazminatımı öderlerken bu konutun kira tutarı da kıdem hesabına girecek mi?
Ali Tufan
CEVAP: Kıdem tazminatı hesabı yapılırken menfaat doğuran düzenli ödemeler hesaplama kapsamına alınır. Yani oturduğunuz konutun piyasa kira bedeli de kıdem tazminatının hesaplanmasında dikkate alınır. Bu konuda apartman yönetimleri konuyu iyi araştırmadıkları ya da bilenlere sormadıkları için taraflar davalaşıyorlar. Kapıcıya bedava verilen kapıcı dairesi tazminat olarak apartman sakinlerinin karşısına çıkabiliyor.
Bu konuyu bir örnekle açıklayalım; kapıcının ücreti asgari ücret düzeyinde, oturduğu dairenin piyasa kira bedeli 400 TL ise, kıdem tazminatı hesaplanması 1421 TL üzerinden yapılır. Kıdem tazminatı brüt rakamı olan 1021 TL ile kira bedeli olan 400 TL kıdem hesabı için toplanır. (milliyet)