Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmeliğin Mal Bildiriminin Verilme Zamanı başlıklı 9'uncu maddesine göre mal beyanı vermek zorunda olanlardan görevi sona erenler, ayrılma tarihini izleyen bir ay içinde mal bildiriminde bulunmak zorundadırlar.

Buna göre seçimler nedeniyle görevlerinden ayrılan memurların ayrılma tarihinden itibaren 1 ay içinde (30 gün) mal bildiriminde bulunma zorunluluğu bulunmaktadır. Bu nedenle seçimler nedeniyle görevlerinden ayrılan memurlardan disiplin cezasına muhatap olmak istemeyenlerin bu hususu ihmal etmemeleri gerekmektedir. Daha önce de bu köşeden izah edildiği üzere, memurların en fazla tuzağa düşürüldüğü konuların başında mal beyanı gelmektedir. İlgili yönetmelik bu tür durumlarda bir aylık ihtar süresi vermesine rağmen uygulamada buna uymayan kamu kurumlarına rastlanmaktadır.

Bir zamanlar memurların mezhebine bakılıyordu

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'ndan önce yürürlükte bulunan 1926 tarihli ve 788 sayılı Memurin Kanunu'nda memurların sicil dosyasında bulunması gereken ilginç bilgilere ulaşıyoruz. Orijinali Osmanlıca olan bu kanundaki bilgilere ulaşmak ve bundan faydalanmak için Başbakanlığın internet sitesine girmek ve 31.03.1926 tarihli Resmi Gazete'ye bakmak yeterli olacaktır.

Memurin Kanun'a göre sicil dosyasında neler vardı?

788 sayılı Memurin Kanun'a göre devlet memurlarının sicil dosyasında bulunması gerekenler şunlardır:

1- İsmi, mahlası, lakabı, mezhebi ve memleketi.

2- Pederinin (babasının) ismi, validesinin (annesinin) ismi.

3- Tevellüd (doğum) tarihi, dönmediği yer ve memleketi.

4- Tahsili ve müktesebatı sairesi (Öğrenimi ve diğer kazanımları, birikimleri).

5- Nafakası üzerine vacib olan kimseler (Geçimini temin etmek zorunda olduğu kişiler).

6- Mazhar olduğu mükafatlar ve esbabı (Kazandığı ödüller ve sebepleri).

7- Düçar olduğu mücazatlar ve esbabı (Aldığı cezalar ve sebepleri).

8- Bulunduğu memuriyetler.

9- Asarı var ise esamisi ve mevzuları (Eserleri var ise isimleri ve konuları).

10- Emlaki ve serveti bulunanların menşeleri (Gayrimenkulü ve serveti bulunanların bunları nasıl elde ettikleri yani bunların kaynakları).

11- Şahsi halleri.

12- Memuriyet haricinde şerefi mucib veya fahri hizmetleri.

Görüleceği üzere, memurların sicil dosyalarında mezhebinin bulunması zorunlu unsurlar arasında sayılmıştır.

657 sayılı Kanun'a göre özlük dosyasında neler olmalı?

Aradan geçen 87 yıllık süreye rağmen 788 sayılı Memurin Kanunu ile 657 sayılı Kanun'un ilgili maddeleri karşılaştırıldığında özlük dosyasına konulması gerekenlerin mezhep bilgisi hariç aşağı yukarı aynı olduğu görülecektir.

657 sayılı Kanun'un Memur Bilgi Sistemi, Özlük Dosyası başlıklı 109'uncu maddesinde özlük dosyasında bulunması gerekenlere yer verilmiştir.

Buna göre;

1- Memurlar, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası esas alınarak kurumlarınca tutulacak personel bilgi sistemine kaydolunurlar. Her memur için bir özlük dosyası tutulur.

2- Özlük dosyasına, memurun mesleki bilgileri, mal bildirimleri; varsa inceleme, soruşturma, denetim raporları, disiplin cezaları ile ödül ve başarı belgesi verilmesine ilişkin bilgi ve belgeler konulur.

3- Memurların başarı, yeterlik ve ehliyetlerinin tespitinde, kademe ilerlemelerinde, derece yükselmelerinde, emekliye ayrılmalarında veya hizmetle ilişkilerinin kesilmesinde, hizmet gerekleri yanında özlük dosyaları gözönünde bulundurulur.

4- Özlük dosyalarının tutulma esasları ile özlük dosyalarında yer alacak belgelere ilişkin usûl ve esaslar Devlet Personel Başkanlığı›nca belirlenir.

Kumar oynamak memuriyetten çıkarmayı gerektirir mi?

5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 34'üncü maddesine göre kumar oynamak idari para cezasını gerektirmektedir. 2013 yılı için bu ceza 182 TL'dir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre ise kumar oynamak suç değildir ve disiplin cezasını gerektirmez.

Ancak, 657 sayılı Kanun'dan önce yürürlükte bulunan 788 sayılı Memurin Kanun'a göre kumar oynamak memuriyetten çıkarmayı gerektiren haller arasındaydı. Bu kanunun 33'üncü maddesinde; kumar oynamak ve sarhoşluğu itiyat edinmek memuriyetten çıkarmayı gerektiren haller arasında sayılmıştı. Sadece sarhoşluk ise maaş kesme cezasını gerektirmekteydi. Ancak, 657 sayılı Kanun'a göre göreve sarhoş gelmek ve görev yerinde alkollü içki içmek kademe ilerlemesinin durdurulmasını gerektirmektedir.

Bazı memurlar için kumar oynamak meslekten çıkarma sebebidir

Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü'ne göre kumar oynamak veya oynatmak, kumar oynatanlarla ilişki kurmak meslekten çıkarmayı gerektiren cezalar arasında sayılmıştır. Dolayısıyla yukarıda belirtmiş olduğumuz husus özel düzenlemesi bulunmayan memurlar için geçerlidir. (yenişafak / ahmet ünlü)