PTT'nin A.Ş olması sürecinde TBMM'ye gönderilen kanun tasarısında merak edilen sorulara cevaplar...

05/03/2013 TARİHİNDE TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞI’NA SUNULAN “POSTA HİZMETLERİ KANUNU TASARISI” NELER GETİRİYOR, NELER GÖTÜRÜYOR, SENDİKAMIZIN GÖRÜŞLERİ NELERDİR, BU SÜREÇTE YAPILMASI PLANLANANLAR NELERDİR?

173 yıl önce kurulan PTT, Anonim Şirket oluyor.

PTT, Posta Dağıtım Hizmetleri, Banka İşlemleri ve Lojistik ( kargo ) işlemlerini yaparak milletimizin en önemli Kamu Hizmeti’ni yerine getirmekte, bunun yanı sıra Türkiye Cumhuriyeti Devletinin en fazla kazanç getiren KİT’lerinin başında gelmektedir.

Kamuoyunun şunu bilmesini isteriz ki; PTT’ nin Anonim Şirketi olması, ileride özelleştirmeyi getireceği, taşeronlaşmaya hız verileceği, taşeronlaşma ile birlikte ortaya çıkaracağı ucuz iş gücünün PTT gibi stratejik öneme sahip bir kurumun hizmet kalitesini düşüreceği kanaatini taşıdığımızdan karşı çıkmaktayız.

Ülkemiz açısından çok önemli bir sürecin dönemecindeyiz. Memur Sen olarak bütün mevzuatın ana merkezi ve beyni sayılacak, normlar hiyerarşisinin en tepesinde yer alan, toplumsal bir uzlaşma ve sözleşme olarak görülen, birey hak ve özgürlüklerini ön planda tutan hummalı bir yeni anayasa oluşturma çabası içerisindeyiz. Ancak bununla birlikte nerdeyse hemen tüm kamu kurum ve kuruluşlarını doğrudan yada dolaylı olarak etkileyebilecek düzenlemelerle kamu kuruluşlarının yapılanmaları ve statüleri, personel istihdam rejimi ve politikaları değiştirilmektedir. Bunların alelacele çıkarılması ve bu hızlı değişimin sancıları ilerleyen günlerde ortaya çıkacaktır. Bununla birlikte ana metin yani yeni Anayasa oluşturulmadan bu süreçte hızlı bir biçimde çıkan yargı paketleri, kanunlar ve KHK’lar ile çıkarılan düzenlemelerin önümüzdeki günlerde yeni değişikliklere gebe kalması muhtemeldir. Bunun en güzel örneğini çıkarılan kanunların ve kanun hükmünde kararnamelerin henüz çıkarılmalarından çok kısa bir süre sonra tekrar değişikliklere uğramasında, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararlarının gelmesinde görmekteyiz.

Kıymetli üyelerimizin ve PTT’nin değerli çalışanlarının malumu olduğu üzere PTT Genel Müdürlüğü A.Ş. olma yolunda hızla ilerlemektedir. Bu düşünce ve bu çerçevede PTT A.Ş olması için en az 4 yıldır değişik kanun, KHK tasarı ve teklifleri hazırlanmış ve bir şekilde geri çekilmiştir.

Bu tarz uygulamaları daha önce bazı kurumlarda gördük ve özellikle personelinin düşmüş olduğu mağduriyetlere sıkıntılara da hep beraber şahit olduk. Örneğin Türk Telekom’un özelleştirilmesinin üzerinden uzunca diyebileceğimiz bir zaman geçmesine karşın çalışmakta olan personelinin kapsam dışı/istihdam fazlası personel olarak diğer kamu kurum ve kuruluşlarına gönderilmesi sürecinde yaşanılanları ve sonrasında halen günümüze değin ulaşan sorunlarını tüm kamu çalışanları bilmektedir. Korkumuz o dur ki PTT de çalışanların akıbetlerinin de Türk Telekom da yada diğer Özelleşen kurumlarda çalışan kamu görevlileri ile aynı olmasıdır.

Her ne kadar bu değişimden beklenenin Posta Hizmetlerinin rekabete açık hale getirilmesi, serbestleştirilmesi, mali açıdan güçlü ve denetlenebilir bir şirket oluşturulması gibi gözükse de bu ne yazık ki bu ideallerin ve güzel beklentilerin yerlerini tamamen başka kaygıların aldığı görülecektir. Ülkemizde her nedense süreçlerin bu şekilde işlediğine de tüm kamuoyu şahitlik yapmaktadır.

Sendikamızın bu konudaki görüşlerini belirttikten sonra TBMM’ye gönderilen Kanun Tasarısı üzerinde yaptığımız incelemede “Posta Hizmetleri Kanunu Tasarısı” neler getiriyor, neler götürüyor?

Yazımızın bundan sonraki kısmında merak edilen sorulara cevaplar yer alacaktır.

SORU-1: PTT NEDEN A.Ş. YAPILMAK İSTENİYOR?

CEVAP-1: Ülke genelinde posta hizmetlerinin kaliteli, sürekli, tüm kullanıcılar için karşılanabilir bir ücretle, etkin, rekabete dayalı esaslar çerçevesinde sunulmasını sağlamak üzere posta sektörünün serbestleştirilerek mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaflığı sağlanmış bir sektör oluşturulması ve bu sektörde düzenleme ve denetimin gerçekleştirilmesi amacıyla PTT’nin A.Ş olması bu Kanun Tasarısı ile öngörülmektedir.

SORU-2: KANUN TASLAĞI YASALAŞIRSA POSTA TEŞKİLAT YAPISI NASIL OLACAK?

CEVAP-2: Posta teşkilatı, PTT ile birlikte ülke çapında faaliyet gösteren veya gösterecek kuruluşlar, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun verdiği yetkiyle, bu kuruluşları denetleme, gerektiğinde yaptırım uygulama, uyuşmazlıkları çözüme ulaştırma, posta tarifelerinin alt ve üst sınırlarını belirleme gibi konularda Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na tabi olarak yürütülecektir. Ancak PTT A.Ş, yetkisinin, teşkilat yapısının, çalışma usul ve esaslarının söz konusu kanun tasarısı ile düzenlendiği, diğer yetki alacak kuruluşlardan farklı ve öznel nitelikte faaliyetlerini sürdürecektir.

SORU-3: KANUN TASLAĞI YASALAŞIRSA, PTT A.Ş.’NİN TEŞKİLAT YAPISI NASIL OLACAK?

CEVAP-3: PTT A.Ş. sermayesinin tamamı Hazine’ye ait olmak üzere Anonim Şirket olarak, Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve Genel Müdürlük organlarından oluşan bir yapı ile faaliyet gösterecektir. Yönetim Kurulu beş kişiden oluşacak, Yönetim Kurulu üyelerinden 4’ü Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanının teklifi üzerine, 1 üyesi de Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın teklif ettiği adaylar arasından Genel Kurul tarafından atanır. Bu beş yönetim kurulu üyesinden biri Genel Kurul tarafından Genel Müdür olarak atanacak.

SORU-4: PTT A.Ş. OLURSA KURUMDA MEVCUT ÇALIŞANLARIN DURUMU NE OLACAK?

CEVAP-4:

a-Kurumda çalışan mevcut personel, 657 sayılı kanuna tabi olanlar, 399 sayılı KHK’nın 1 ve 2 sayılı cetveline tabi olarak çalışanlar ve işçiler aynı statülerinde çalışmaya devam edecektir. Kurum personelinin bütün özlük hakları aynen korunacaktır.

b-Mevcut statülerinde kalmak istemeyenler PTT A.Ş. Yönetim Kurulunun sözleşmeli personelin aylık ücret, ikramiye ve diğer mali ve sosyal hakları ile sözleşme esaslarına ilişkin kararının tebliği tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaat etmek koşuluyla ve yönetim kurulunca uygun görülmek şartıyla PTT A.Ş sözleşmeli personeli olabilecek.

c- PTT A.Ş sözleşmeli personel statüsüne yapılan geçişler ile geçiş yapmayan ve mevcut statülerinde devam edenlerin, emeklilik, ölüm, istifa ve benzeri sebeplerle kadro ve pozisyonları başka bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilecek.

d-Mevcut personelin görevde yükselme suretiyle yapacakları unvan değişiklikleri sonucunda PTT A.Ş sözleşmeli personel statüsüne geçecektir.

SORU-5: PTT A.Ş SÖZLEŞMELİ PERSONELİ OLMAK NE DEMEK, BU SÖZLEŞMELİ PERSONELİN ÖZLÜK HAKLARI NELER OLACAK?

a - PTT personeli, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edilecek, bu hizmet sözleşmesi kanun onaylandıktan sonra Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenecek.

b – Kamu Personeli Seçme Sınavına katılanlar arasından seçilecek olan sözleşmeli personelin; işe alma, unvan, sayı, atama, görevlendirme, eğitim, terfi, görevde yükselme, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususlar Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenecek.

c - Kuruma yeni alınacak personel PTT A.Ş. sözleşmeli personeli olarak işe başlayacak.

d - Sözleşmeli personelin aylık ücret, ikramiye ve diğer mali ve sosyal hakları ile sözleşme esasları PTT A.Ş. Yönetim Kurulunca belirlenecek. Ancak, avukat vekâlet ücreti hariç, aylık ücret, her türlü sosyal yardım, zam, tazminat, ödenek ve diğer adlar altında yapılan bütün ödemelerin aylık ortalaması, Yüksek Planlama Kurulunca PTT için tespit edilen üst sınırı geçemeyecek.

e - Sözleşmeli personel, sosyal güvenlikleri bakımından 5510 sayılı Kanunun-4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükümlerine tabidir. Bu personele, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde iş sonu tazminatı ödenecek.

f- Şirket personeli olmayı kabul eden ve 5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra göreve başlayan çalışanlar aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılmak suretiyle sigorta primine esas kazançları aynı Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenenler taleplerine bakılmaksızın 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacak.

g - 5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesi uyarınca haklarında 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulananların sözleşmeli olarak atandıkları tarihten başlayarak otuz gün içinde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre sigortalı olma talebinde bulunmamaları halinde, emekli kesenekleri kendilerince, kurum karşılıkları PTT tarafından karşılanmak suretiyle 5434 sayılı Kanun ile ilgileri devam ettirilecek.

h - Sözleşmeli personelin aylık ücret, ikramiye ve diğer mali haklan ile sözleşme esaslarının Yönetim Kurulunca belirleneceği hüküm altına alınmakta, sektörde hizmet sunan işletmelerle rekabet edebilecek bir işletme yapısı oluşturulması ve rekabete dayalı bir posta sektöründe daha etkin ve verimli olarak faaliyet gösterebilmek için performansa dayalı bir personel modeli hedeflenmektedir.

SORU–6: KURUM PERSONELİ VE ŞİRKET PERSONELİ İÇİN İKRAMİYE OLACAĞI SÖYLENİLMEKTEDİR. BÖYLE BİR İKRAMİYE OLACAK MI?

CEVAP-6: TBMM’ ye gönderilen kanun tasarısında buna ilişkin her hangi bir hüküm yer almamaktadır.

SORU-7: PTT A.Ş. OLURSA EMEKLİ OLMAYI DÜŞÜNEN PERSONEL İÇİN BİR DÜZENLEME VARMI?

CEVAP-7: Bu personel için mevcut yasa tasarısında aşağıdaki şekilde bir düzenlemeye gidilmesi planlanmaktadır.

Mülga T.C. Posta ye Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde istihdam edilen 657 sayılı Kanuna tabi memur veya 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) ve (II) sayılı cetvele tabi personelden emekli aylığı bağlanmasına hak kazanmış olanlardan bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde emeklilik başvurusunda bulunanların emekli ikramiyeleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla;

a) Yaş haddinden emekliliğine bir yıldan daha az süre kalanlar hariç olmak üzere, yaş haddinden emekliliğine en fazla üç yıl kalanlar için yüzde 25,

b) Yaş haddinden emekliliğine üç yıldan fazla beş yıldan az kalanlar için yüzde 30,

c) Yaş haddinden emekliliğine beş yıl ve daha fazla kalanlar için yüzde 40,
fazlasıyla ödenir.

(2) Emekli aylığı bağlanması şartlarını 2013 yılı sonuna kadar haiz olacaklara, bu hakkı kazandıkları tarihten itibaren üç ay içinde emeklilik başvurusunda bulunmaları halinde emekli ikramiyeleri yüzde 40 fazlasıyla ödenir.

(3) Bu madde uyarınca yapılan emeklilik başvurularında emeklilik tarihi olarak daha sonraki bir tarih gösterilemez, başvurular herhangi bir kayda bağlanamaz ve geri alınamaz. Bu kapsamda emekli olan personel, emekli oldukları tarihten itibaren beş yıl süreyle PTT'de istihdam edilemez.

SORU-8: BÜTÜN ÇALIŞANLARIN MERAKLA BEKLEDİĞİ KURUM DEĞİŞİKLİĞİ OLACAK MI?

CEVAP-8: TBMM’ye gönderilen yasa tasarısında personelin kurum değiştirmesine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

PTT Genel Müdürlüğü’nün değerli çalışanları, yazımızın başında da belirttiğimiz gibi öncelikle PTT’nin A.Ş olması için TBMM’ye gönderilen bu metnin bir tasarıdan ibaret olduğunu bilmenizi isteriz.

Bu doğrultuda öncelikle PTT’nin A.Ş olmaması için siyasi, bürokratik ve demokratik anlamda yapılabilecek her müdahalenin sizler adına yapılacağından hiç şüpheniz olmasın.

PTT A.Ş süreci engellenemez ise mevcut tasarının siz çalışanların mali ve özlük haklarına zarar gelmeyecek, aksine, mali ve sosyal açıdan daha iyi duruma getirilmesi için siz değerli çalışanların bize verdiği yetki, gerek siyasi açıdan gerek yargısal anlamda, kurullarda, komisyonlarda, mahkemelerde ve gerekirse meydanlarda sizlerin de katılımı ile omuz omuza sonuna kadar kullanılacaktır.

Birlik Haber Sen