Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezinin yaptığı araştırmaya göre Gelir vergisi oranlarını belirleyen kazanç dilimlerinin yıllar içinde neredeyse hiç artmaması nedeniyle çalışanlar, daha yılın ilk aylarında bir üst kazanç dilimine geçiyor ve ödedikleri gelir vergisi oranı %15’ten %20’ye çıkıyor. Öyle ki, %15 oranında gelir vergisi kesilen brüt kazanç dilimi üst sınırı 2009 yılında 8,7 bin lira iken 2015 yılında bu rakam 12 bin lira oldu.

Memurların tamamı Ekim ayına kadar %20’lik gelir vergisi dilimine girmiş olacak

Hükümet, çalışanlar üzerindeki vergi yükünü iyice artırıp, 2014 yılında 11 bin lira olan %15’lik gelir vergisi üst sınırını, 2015 yılı için yalnızca 12 bin lira olarak belirleyince bütün ücretlilerin 2015 yılı içinde bir üst vergi dilimine geçmesi ve 5 puan daha fazla vergi ödemesi kesinleşti. Bu politikalar sonucunda tarihinde ilk defa, asgari ücretli çalışanlar da 2015 yılı içinde bir üst kazanç dilimine geçeceklerinden, Aralık ayında ödeyecekleri gelir vergisi %15’ten %20’ye çıkacak ve maaşları azalacak.

15 Haziran itibarı ile maaşları %3 oranında artacak memurların büyük çoğunluğu, bu ay maaş bordrolarına baktıklarında kötü bir sürprizle karşılaşacaklar. Doktor, öğretmen, hemşire, KİT çalışanı, sözleşmeli personel gibi birçok kamu görevlisinin ödediği gelir vergisi oranı çoktan %20’ye yükseldi bile. Böylece Hükümet, memurlara %3 zammı daha vermeden, vergiler yoluyla %5 kesinti yapıp, verdiğini fazlasıyla geri almış oldu. Diğer kamu görevlileri ise önümüzdeki birkaç ay içinde aynı makus kaderi paylaşacak; Eylül ayına gelindiğinde bütün memurların ödeyeceği gelir vergisi oranı %20’ye çıkmış olacak ve enflasyon yükselmeye devam ederken maaşları artmak yerine azalacak.

En fazla mağduriyeti KİT çalışanı ve sözleşmeli personel yaşıyor

KİT’lerde ya da diğer kuruluşlarda çeşitli adlar altında sözleşmeli olarak çalıştırılan sözleşmeli personel, gelir vergisi bakımından en mağdur kesim oldu. Gelir vergisi matrahı 3200, net maaşı 2500 lira olan sözleşmeli personel, Mart ayında 480 lira gelir vergisi ödemişken, bu rakam Temmuz ayında tam 659,2 liraya çıkacak. Haziran’da maaşına 75 lira zam alacak olan bu personelin ödediği vergi 179,2 lira artacağı için, 2500 lira olan maaşı da Temmuz ayında 2395,8 liraya düşecek.

Doktorlar 145,5 lira öğretmen 110,6 lira daha fazla vergi ödeyecek, memur maaşları azalacak

Türkiye Kamu-Sen Ar-Ge Merkezi’nin yaptığı araştırmaya göre; 1. derecenin 4. kademesindeki 25 yıllık bir uzman doktor, Nisan ayında 389,7 lira vergi öderken, bu rakam Temmuz’da aylık 535,2 lira olacak. Temmuz ayında yapılacak artışlar sonrasında maaşına 125,6 lira zam alacak olan Uzman Doktorumuzun aynı ay ödeyeceği vergi miktarındaki artış da 145,5 lira olacağından Temmuz ayı itibarı ile bir Uzman Doktorun maaşı, Haziran ayına göre toplamda 19,9 lira azalmış olacak.

Haziran ayına kadar maaşından 296,4 lira gelir vergisi kesintisi yapılan 4. derecenin 1. kademesindeki 25 yıllık bir öğretmenin bir üst dilime çıkınca 407 lira gelir vergisi ödeyecek. Temmuz ayında maaşına 94 lira dolayında zam alacak olan bu öğretmen, aynı ay içinde 110,6 lira daha fazla vergi ödeyeceği için maaşında artış yerine, 16,6 liralık bir azalma ile karşılaşacak.

Hemşireler de adaletsizlikten payını alıyor

Çalışma, hemşirelerin de adaletsizlikten payını fazlasıyla aldığını ortaya koydu. Buna göre döner sermaye ödemesi de alan 1. derecenin 4. kademesindeki bir hemşirenin maaşından, Mayıs ayında 300,8 lira gelir vergisi kesilirken vergi oranında yaşanacak 5 puanlık artışla ödeyeceği vergi; Temmuz ayında 413,2 liraya, yükselecek. Böylece bir hemşirenin ödediği gelir vergisi 112,3 lira artarken, Temmuz ayında alacağı %3 maaş zammı yalnızca 99 lira olacak. Buna göre Temmuz ayında %3 zam yapılmasına rağmen hemşirenin eline geçen ücret 13,3 lira azalacak.

Mimar ve Mühendisler de olumsuz yönde etkileniyor

Araştırma, diğer kamu görevlileri için de durumun aynı olduğunu gösteriyor. Öyle ki; 1. derecenin 4. kademesindeki 25 yıllık bir Mühendisin de 203,5 lira olan gelir vergisi tutarı; %20’lik dilime geçtiğinde 279,5 liraya çıkacak ve Haziran’da 105 lira zam alacak bir mühendisin elinde yalnızca 29 lira zam kalacak.

Memur ünvanlı kamu görevlilerinin maaşı Aralık ayında eksiye dönecek

Araştırma, düşük maaşlı kamu görevlilerinin de gelir vergisi oranının %20’ye yükselmesi dolayısıyla kayıplar yaşayacağını ortaya koydu. Buna göre üniversite mezunu, 16 yıllık, 3. derecenin 2. kademesindeki memur ünvanlı bir kamu görevlisi, Haziran ayına kadar aylık 175,9 lira gelir vergisi öderken, bu rakam %20’lik dilime geçtiğinde 241,6 liraya yükselecek.

Şu anda sosyal yardımlar hariç 2093,9 lira maaşı olan memur, Haziran ayında 62,8 lira zam alacak ve gelir vergisi artışları nedeniyle eline Kasım’da 2097,6 lira; Aralık’ta ise 2091,0 lira geçecek. Buna göre memurun 2015 Aralık ayı maaşı, 2015 Ocak maaşının bile 2,9 lira altına düşmüş olacak.

Koncuk: “Vergi yükü memurun omuzlarında”

Konu ile ilgili olarak açıklama yapan Türkiye Kamu-Sen Genel Başkanı İsmail Koncuk, asıl amacı çok kazanandan çok; az kazanandan az vergi almak olan vergi sisteminin, Türkiye’de yakaladığından vergi almak şeklinde işlediğini belirtti.

Memurların ve sözleşmeli personelin; iş adamlarından, sanayiciden, yıllık kazancı milyonlarca lirayı bulan işletmeciden daha fazla gelir vergisi ödediğini vurgulayan Koncuk, bu adaletsizlik nedeniyle memur maaşlarına yapılan %3’lük zammın vergiye bile yetmediğini, yaklaşık 2 milyon kamu görevlisinin maaşının Haziran ayından sonra artmak yerine azalacağını söyledi. İsmail Koncuk, “Vergi sistemindeki adaletsizlik, gelir dağılımını olumsuz yönde etkileyen etkenlerin başında geliyor. Özellikle çalışanların ödediği vergi miktarı, birçok işadamını geride bırakırken, çalışanlardan kesilen ve kaynağından toplanan hazır vergi, Devletin ana gelir kaynağı haline gelmiş durumda. Hal böyle olunca, Hükümet de yıllardır, vergi toplamanın en kolay kaynağı çalışanlar üzerindeki vergi yükünü, giderek artırıyor. Bu mağduriyetin giderilmesi için ya her yıl maaş zamlarını vergi adaletsizliğini de hesaba katarak belirlemek ya da çalışanlar için farklı bir gelir vergisi tarifesi belirlemek gerekiyor.” dedi.

Çalışanların Ödeyecekleri Gelir Vergisi ve 2. Yarıyıl Zamları