Yarın başlayacak olan toplu sözleşme görüşmelerinde özellikle bu yıl içinde bulunulan siyasi ortamın etkili olabileceğini söylemek mümkün. Yeni bir seçime gidilecekse hükümetin, memurların ücret taleplerine daha olumlu yaklaşabileceği söylenebilir. Bu nedenle, görüşmeler sırasında koalisyon ihtimalinin sona ermesi durumunda memurlar taktiksel olarak toplu sözleşme masasında daha rahat oturabilecekler.

Kimler görüşecek?

Toplu sözleşme görüşmelerinde hükümeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nın başkanlığındaki Kamu İşveren Heyeti, memurları ise 15 kişilik Kamu Görevlileri Sendikaları Heyeti temsil ediyor. Heyetin başkanlığını bu yıl en çok üyeye sahip konfederasyon olarak Memur -Sen yürütüyor.

3 Ağustos’ta başlayacak toplu sözleşme görüşmeleri en fazla bir ay sürebiliyor. Toplu sözleşme görüşmelerinde uzlaşılamaması ve toplu sözleşme imzalanamaması halinde devreye Kamu Görevlileri Hakem Kurulu giriyor ve bu kurulun verdiği kararlar kesin olarak uygulanıyor.

Talep ne?

Bu yıl toplu sözleşme görüşmelerinde taraf olan Memur- Sen ücret zammı taleplerini açıkladı. Buna göre; memurlar 2016 yılının birinci altı ayında yüzde 8, ikinci altı ayında yüzde 8 ve 1 Ocak 2016’dan geçerli olmak üzere taban aylığına 150 TL zam + 2015 yılı ekonomik büyüme oranının yüzde 50’si ve üç aylık dönemlerdeki büyüme oranları kadar refah payı artışı + enflasyon farkı istiyorlar.

2017 yılında ise birinci altı ayda yüzde 7, ikinci altı ayda yüzde 7 ve 1 Ocak 2017’den geçerli olmak üzere taban aylığına 100 TL zam + 2017 yılında üç aylık dönemlerdeki ekonomik büyüme oranı kadar refah payı artışı + enflasyon farkı hükümetten isteniyor.

Türkiye’de kamu görevlilerinin maaş düzeyleri Batılı bir ülkede çalışan memurun neredeyse üçte biri düzeyinde. Memurun yaratılan gayri safi yurt içi hasıla içindeki maaş payı da diğer gelişmiş ülkelerin yine üçte biri kadar.

Durum böyle olunca, Memur- Sen’in taleplerinin anlamlı olduğu açık. Ancak görüşmelerin başlangıcında, her konuda “kamu maliyesinde denge” cümlesini kuran hükümetin, işçilere verdiği zam miktarını (yüzde 6 + 5) dikkate alarak masaya oturacağını söyleyebiliriz.

Ücretler arasında dengesizlik var

Kamuda memurlar açısından en sorunlu alan ücret dengesizlikleri. Bu dengesizlik kamuda ücret ödeme sistemlerinin oldukça karmaşık olmasından kaynaklanıyor.

Esas olarak memurun ücretini belirleyen 15 dereceli bir aylık gösterge tablosu. Ancak bu tablonun yanı sıra özel hizmet tazminatı, makam, görev, temsil tazminatları ve yan ödeme türlerini gösteren tablolar da maaşların belirlenmesinde etkili. Nitekim, memurlar için yaklaşık 100’den fazla ödeme şekli geçerli. Yan ödemelerin ve tazminatların uygulanması sonucunda kimi zaman tazminatlar ve ödemeler, memurun görev aylığının 5-10 katına kadar çıkabiliyor.

Çıplak ücretlerden yapılan hesaplamada en düşük ve en yüksek ücretli memur arasında 6 kat fark var. Tazminatlarla fark 20 kata çıkabilmekte.

Emekli aylıklarına çözüm bulunmalı