Daha önce bu konuyu gündeme getirmiş olmamıza rağmen hala somut bir adım atılmadı ya da atılamadı. Bu köşede gündeme taşıdığımız sorunların çözümü için ortalama 5 yılın geçmesi gerekiyor. Halbuki bu köşede sadece sorunu belirtmiyor, aynı zamanda çözümüde gösteriyoruz.

Bu bağlamda Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde yapılan yıkıcı değişiklikten bahsedeceğiz. Anlaşılan şu ki bu değişikliğin ve meydana getireceği yıkımın ne anlama geldiği tam olarak anlaşılmamıştır. Bu yazımızda örneklerle memurlar açısından nasıl bir mağduriyete yol açılacağını açıklamaya çalışacağız.

Bu Yönetmeliğin Sınav sonuçlarının açıklanması ve itiraz başlıklı 14 üncü maddesinde şu hükümler yer almaktadır; Sınav kurulu, kendisine intikal ettiği tarihten itibaren beş iş günü içerisinde sınav sonuçlarını ilan eder ve ilgililere yazılı olarak bildirir. İlgililer, kendilerine yazılı olarak bildirilmesinden itibaren beş iş günü içerisinde sınav sonuçlarına itiraz edebilir.Yapılan sınavlarda hatalı sorulara tekabül eden puanlar eşit şekilde diğer sorulara dağıtılır. Ancak, soruların yüzde beşinden fazlasının hatalı olduğunun birinci fıkrada belirtilen süre içinde yapılan itirazlar üzerine veya herhangi bir şekilde tespit edilmesi hâlinde, sınav iptal edilir ve en kısa sürede yeni sınav yapılır.

Görevde yükselme sınavı sonucunda başarılı olanlar, üç ay içinde başarı sıralamasına göre duyurulan boş kadrolara atanmaktadır. Bu süre maksimum olduğu için daha kısa süre içerisinde de atama yapılabilmektedir.

Soruların % 5 inin iptalinin ne anlama geldiğini kime anlatmamız gerekiyor?

Soruların % 5 inin iptalinin anlamı bilinmiş olsaydı, bu düzenleme daha farklı yapılırdı. Örneklerle konuyu açıklamaya çalışırsak konu herhalde daha iyi anlaşılacaktır.

Örnek 1: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 1000 adet Şef kadrosu için görevde yükselme eğitimi ve sınavı açtığını ve bu eğitime de 3000 kişinin katıldığını varsayalım. Bu kişilerin sınav için sınava katılma ücretleri kendileri tarafından ödenecektir. Her aday için sınava katılım ücreti yaklaşık olarak 45 TL dir ve bu ücretler adaylardan alınmaktadır. Ayrıca, başka illerden gelişler için ödenecek yol masraflarını da hesaba kattığınızda adayların katlanacağı maliyet çok yüksek rakamlara çıkmaktadır. Eğer bu sınavda 100 soru sorulmuşsa ve bunlardan 5 adedi iptal edilirse sınav iptal edilecektir ve katlanılan bunca masraf ve emek heba olacaktır.

Örnek 2: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının açtığı görevde yükselme sınavında başarılı olan 1000 adayın atamasını başarı durumuna göre bir ay içerisinde yaptığını varsayalım. Adayların görevlerine kısa sürede başladığını ve her bir aday için il dışı atamalar nedeniyle yaklaşık olarak 3000 TL harcırah ödendiğini varsayalım. Adaylardan bir tanesinin açmış olduğu iptal davası sonucunda 5 soru iptal edildi ve sonucunda da sınav iptaline gidildi. Bu durumda ortaya çıkacak karmaşayı ve mağduriyetleri hangi hesap makinasıyla hesap edeceksiniz.

Daha önce bir çok kamu kurumunun açtığı sınavlarda sorular iptal edildi.

Sınavlarda soru iptali çok sık rastlanan bir durumdur. Bazen hatalı soru, bazen bilirkişi incelemesi sonucunda hatalı olduğunun tespiti gibi birçok nedenle soru iptaline gidildiği olmaktadır.

Bu nedenle bir çok kamu kurumunun açmış olduğu görevde yükselme sınavında sorulan birçok soru iptal edildi ve iptal edilen soru sayısı da sınavı iptal ettirecek sayıdaydı. Eğer soruların iptali yerine sınav iptaline gidilmiş olsaydı birçok memurun evi cenaze evine dönerdi. Çünkü, sınav sonucunun doğru olduğu varsayımına göre ataması yapılan bir memurun sınav sorularından bir kaçının iptali nedeniyle atamasının iptali tam anlamıyla bir yıkımdır ve hiç kimseye de faydası yoktur. Düşünün ki sınav sonucuna göre müdür olarak atanan birisi sınavın bir yıl sonra iptal edilmesi halinde tekrar eski görevine dönüyor. Bu memur açısından nasıl bir yıkım olacağını kim nasıl bilebilir?

Her şeyden önce, yarışma sınavında sınav sorusuna dayalı olarak sınav iptali anlaşılır bir yöntem değildir. Yönetmelikteki sınav iptali dışındaki ibareler yerinde bir düzenlemedir ve yargı kararlarının gösterdiği yönteme de oldukça yakındır.

Soru iptaline Danıştay'ın yaklaşımı

Danıştay 8. Dairesinin 20/12/1996 tarihli ve Esas No: 1995 /331, Karar No: 1996/4045 sayılı kararında şu sonuç cümlesi yer almaktadır: 'Sınavlarda hatalı soru sorulduğunun belirlenmesi halinde, bu soruların öğrenci lehinde, doğru cevaplandırılmış gibi kabul edilmesi gerektiği Hk.'

Yine Danıştay 8. Dairesinin 20/12/1996 tarihli ve 1997 /85 Esas No ve 1999/5549 sayılı Kararında şu sonuç cümlesi yer almıştır: 'Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi 2. sınıf pataloji ders telafi sınavında bilirkişilerce iptali gerektiği saptanan 5 sorunun tam puanla değerlendirilerek davacının puanının belirlenmesinde dikkate alınması gerektiği Hk.'

Bu kararlar ışığında sınavlardaki soru iptallerinde; İptal edilen soru/sorular doğru kabul edilerek 100 puan üzerinden değerlendirilmelidir.

Sonuç ve öneri ya da mağdurların yerine kendinizi koyun

Madde metninde yer alan;'Ancak, soruların yüzde beşinden fazlasının hatalı olduğunun birinci fıkrada belirtilen süre içinde yapılan itirazlar üzerine veya herhangi bir şekilde tespit edilmesi hâlinde, sınav iptal edilir ve en kısa sürede yeni sınav yapılır.'ibaresinin mutlaka metinden çıkarılması gerekir. Aksi takdirde meydana gelecek maddi ve manevi hasarın tamiri imkansız olacaktır. Sayın Faruk ÇELİK'in bu konuya duyarlı olacağını düşünüyoruz.

Yeni Şafak / Ahmet Ünlü