SORU: Memur olmak için taban-tavan yaş sınırı var mıdır?

CEVAP: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun devlet memuru olmanın genel özel şartlarını düzenleyen 48 inci maddesinde "Devlet memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel ve özel şartlar aranır.

A) Genel şartlar:

1. Türk Vatandaşı olmak,(1)

2. Bu Kanunun 40 ncı maddesindeki yaş şartlarını taşımak,

3. Bu Kanunun 41 nci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak,

4. Kamu haklarından mahrum bulunmamak,

5. Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.

6. Askerlik durumu itibariyle;

a) Askerlikle ilgisi bulunmamak,

b) Askerlik çağına gelmemiş bulunmak,

c) Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak,

7. 53 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile görevini devamlı yapmasına engel olabilecek (…)(1) akıl hastalığı (…)(1) bulunmamak.

B) Özel şartlar:

1. Hizmet göreceği sınıf için 36 ve 41 nci maddelerde belirtilen öğretim ve eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak,

2. Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak." hükmü yer almaktadır.

Ayrıca, 657 sayılı Kanunun " Memuriyete girişte yaş" 40 ıncı maddesinde "Genel olarak 18 yaşını tamamlıyanlar Devlet memuru olabilirler.

Bir meslek veya sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşını doldurmuş olmak ve Türk Medeni Kanununun 12 nci maddesine göre kazai rüşt kararı almak şartiyle Devlet memurluklarına atanabilirler."hükmü bulunmaktadır.

Diğer taraftan, 31/05/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun "Sigortalılığın sona ermesi" başlıklı 9 uncu maddesinin ( c) bendinde "4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanların;

1) Ölüm veya aylık bağlanmasını gerektiren hallerde görev aylıklarının kesildiği tarihi, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde belirtilen yaş hadleri ile sıhhi izin sürelerinin doldurulması halinde ise bu süre ve hadlerin doldurulduğu tarihleri takip eden aybaşından,

2) Diğer hallerde ise görevden ayrıldıkları tarihten,

…

itibaren sona erer." hükmü yer almaktadır.

8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun "Yaş Hadleri" başlıklı maddesinin 1 inci fıkrasında "İştirakçilerin görevleri ile ilişiklerinin kesilmesini gerektiren yaş haddi 65 yaşını doldurdukları tarihtir. Bu görevlere, 65 yaşını dolduranların açıktan veya naklen atamaları yapılamaz."hükmü bulunmaktadır.

Yukarıda yer verilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde;

1- Memur olmanın yaş şartının tabanı genel olarak 18 yaşın doldurulduğu tarihtir. Ancak kazai rüşt kararı almak şartiyle bir meslek veya sanat okulunu bitirenler de en az 15 yaşını doldurmuş olmak şartıyla memur olabilmektedirler.

2- Memur olmanın yaş şartının tavanı ise genel olarak 65 yaşını doldurdukları tarihtir.

3-Bu itibarla 18 yaşını doldurmayanlar ve 65 yaşını dolduranlar memur olma yaş şartını taşımamaktadırlar ve memur olamazlar. Yani 657 sayılı Kanunun uyarınca 65 yaşını dolduran memur olamaz. Yaş şartını haiz değildirler.