Tarihte olduğu gibi günümüzde de yönetimde temel unsur insan kaynağıdır. Bir kurumun sahip olduğu en değerli kaynak, insan kaynaklarıdır. Bu açıdan bakıldığında, norm kadro çalışmalarının kurumlar için ne denli önemli olduğu daha iyi görülecektir.

Çalışma hayatını biçimlendiren hukuki, ekonomik, sosyo-kültürel ve politik çevreler çok hızlı değişiyor. Bu değişim sürecinde çalışma şartları yeniden belirlenmekte ve ilişki biçimleri yeniden tanımlanmaktadır. Kamu kurumlarının, değişen şartlara ayak uydurabilmeleri ve içine düştükleri durgunluktan kurtulabilmeleri için organizasyonlarını da yeniden şekillendirmeleri bir zorunluluktur.

Bu değişim, hem kurumlarda verimliliği artırmak hem de çalışanlara daha uygun bir çalışma ortamı sağlamak amacı ile norm kadro temeli yeni bir yönetim tekniği ile karşımıza çıkmaktadır. Kamu kurumlarında norm kadro temelli bir yönetim anlayışı, çalışma şartlarının iyileştirilmesine ve çalışanların daha verimli olmasına katkı sunacaktır.

Burada, ‘Peki, en büyük bakanlık olan Milli Eğitim Bakanlığı’nın norm kadro düzenlemelerine ve uygulamalarına ilişkin vaziyeti nedir’ sorusunu sormak yerinde olacaktır. Dolayısıyla bu hususu irdelememizde yarar vardır. Çünkü kurumların insan kaynaklarının ana düzenlemesi, norm kadroya ilişkin düzenlemedir.

Milli Eğitim Bakanlığı İnsan kaynakları Genel Müdürlüğü ile bu genel müdürlüğe bağlı Özlük ve Norm Kadro Grup Başkanlığı bugüne kadar maalesef norma ilişkin sağlıklı bir düzenlemeyi ve buna bağlı bir uygulamayı hayata geçiremedi. Oysa bu genel müdürlüğün ve ilgili grup başkanlığının görevlerine baktığımızda,

-Bakanlığın insan gücü politikası ve planlaması ile insan kaynakları sisteminin geliştirilmesi konusunda çalışmalar yapmak ve tekliflerde bulunmak,

-İnsan  kaynaklarıyla ilgili kısa, orta ve uzun vadeli planlamalar yapmak,

-Norm kadro iş ve işlemlerini yürütmek,

-Özlük ve kadro kayıtlarının eksiksiz, doğru ve güncel tutulması için koordineli çalışmalar yürütmek şeklinde sıralanmaktadır.

Bakanlık, norm planlamasında, bugüne kadar öğretmen ve yönetici normlarını yılda bir veya iki defa güncellemekten başka bir çalışma ortaya koyamadı. Milli Eğitim Bakanlığı öğretmen ve yöneticilerin norm kadroya ilişkin düzenlemesinde olsun veya buna bağlı uygulamalarında olsun her yıl sorunlar yaşanmaktadır. Bu sorunların çözümü için maalesef bakanlık gerekli düzenlemeleri yapmadığı için, insan kaynaklarının sağlıklı yönetilmesinde ciddi sıkıntılar meydana gelmektedir. Diğer yandan, eğitim kurumlarında, öğretmen dışı personelin norm kadrolarına ilişkin herhangi bir düzenlemesi de yoktur. Bu durum, eğitim kurumlarında, öğretmen dışı personel istihdamında keyfi uygulamaları da beraberinde getirmektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı, norm kadro düzenlemesini ve buna bağlı uygulamalarındaki yetersizliği ve sorunları artık görmeli; düzenlemedeki güncelliğin kaybedildiğinin farkına varmalıdır. Öğretmen normlarının güncelliği mevsimsel değil, günlük olabilmelidir. Neticede teknik altyapı buna müsaittir. Neredeyse, herhangi bir eğitim kurumuna bir yıl değil, iki üç yıl sonra kaç öğrencinin kayıt yapacağının bilgisine bile sahibiz.

Böyle bir durumda, sorunların çözümü için, “Milli Eğitim Bakanlığı ne yapılmalıdır” sorusuna verilecek cevap açık ve nettir: Milli Eğitim Bakanlığı, öğretmen, yönetici ve öğretmen dışı tüm personeli de kapsayacak şekilde günümüz ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir düzenleme yapmalı ve bunu paydaşları ile birlikte gerçekleştirmelidir. Bu, çok zor bir mesele mi dersiniz? Buna kesinlikle ‘hayır’ derim. Dolayısıyla Milli Eğitim Bakanlığı bu meseleyi daha fazla tehir etmemeli ve bir an önce bu konuda adım atmalıdır.