KAMU
Koşulsuz, Şartsız 1.300 Lira Devlet Desteği
Merakla beklenen doğum yardımı düzenlemesi torba kanunla hayata geçirildi. Buna göre Türk vatandaşları yalnızca canlı doğum yapılmış olması şartıyla doğum yardımı alabilecekler. Düzenleme kapsamında ilk çocukta 300, ikincide 400, üçüncüde ise 600 TL yardım yapılacak.
PERŞEMBE günü Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren torba kanunla, Türk vatandaşlarına yeni doğan çocukları için doğum yardımı yapılmasını öngören madde hayata geçti. Buna göre; Türk vatandaşları yalnızca canlı doğum yapılmış olması şartıyla doğum yardımı alabilecekler. Aileye ilk çocukta 300, ikincide 400, üçüncüde ise 600 TL yardım yapılacak. Türk vatandaşlarından canlı doğum yapanlara ödenen yardım, çocuğun anne veya babasına yapılıyor. Yardım eğer çocuğun yalnızca annesi veya babası Türk vatandaşı ise Türk vatandaşı olana, eğer her ikisi de Türk vatandaşı ise anneye yapılıyor.
TEMMUZDA ARTIYOR
Öte yandan temmuzda asgari ücretle birlikte işsizlik parasının üst limiti de artacak. Buna göre; Temmuz - Aralık 2015 döneminde işsizlik sigortasından alınabilecek en yüksek işsizlik parası 1.011 TL seviyesinde olacak. Ancak işsizlik sigortasından alınan maaş hesaplanırken son dört aylık prime esas kazanç ortalaması üzerinden hesap yapıldığı için, temmuz ayı sonunda işten çıkartılan kişinin maaşı nisan, mayıs, haziran ve temmuz ayı ortalamasına göre belirlenmektedir.
1.000 LİRAYI AŞACAK
Bu durumda nisan, mayıs ve haziran ayı için üst sınır farklı, temmuz ayı için üst sınır farklı hesaplanmaktadır. Dolayısıyla son dört aylık prime esas kazancı 1.273,5 TL'den yüksek olan bir kişi yalnızca temmuz ayı için 1.011 TL işsizlik parası alabilmektedir. Diğer üç ay için 2015 yılının ilk altı ayı için geçerli olan üst limit, yani 953,9 TL üzerinden, işsizlik parası alınabilmektedir. İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için öncelikle işsizlik sigortasının kapsamında olmak gerekiyor.
KİMLER FAYDALANABİLİR?
Buna göre;
- 5510 sayılı Kanunun 4/a maddesine göre bir işverene bağlı olarak çalışanlar; yani kamu - özel fark etmeksizin işçi statüsü altında çalıştırılan bütün kişiler,
- İşçi olarak çalışmakla birlikte işçi sendikalarında görev almaya başlayanlar,
- Bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan film, ses, sahne, gösteri, müzik sektörlerinde çalıştırılanlar,
- Türkiye'de çalışan ve adına Türkiye'de prim ödenen yabancılar,
- Çiftçi Mallarını Koruma Kanunu kapsamında çalıştırılanlar; yani çiftçi mallarını koruyan bekçiler,
- Umumi Hıfsızsaha Kanunu'nda belirtilen umumi kadınlar; yani genelevde çalışan kadınlar,
- Milli Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenen kurslarda usta öğretici olarak çalıştırılanlar, kamu idarelerinde ders ücreti karşılığı görev verilenlerle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinin (C) bendi kapsamında çalıştırılanlar. Bahsi geçen bu kişiler işsizlik sigortası kapsamında işsizlik maaşından faydalanabiliyor.
İlgili karar 6 ay içinde açıklanacak
DOĞUM yardımı kapsamınrda kamuda işçi olarak çalışanların toplu iş sözleşmesinde işçinin kendisinin veya eşinin doğumu halinde ödenecek bir yardım söz konusu ise yalnızca toplu iş sözleşmesindeki miktarla kanunda belirtilen yardım miktarı arasındaki fark ödenecek. Ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilen kişilere bu yardım dışında ilgili mevzuat uyarınca başka bir yardım yapılması da söz konusu olmayacak. Doğum yardımından yararlanılmasıyla ilgili esasları belirleyecek Bakanlar Kurulu kararı 6 ay içerisinde yayımlanacak ve bu konudaki detaylar belirlenecek.
Bulunan işi beğenmeyenin aldığı işsizlik maaşı kesilir
İŞSİZLİK sigortasından maaş alan bir kişi, maaş aldığı dönem boyunca İŞKUR'un kendisine teklif ettiği, kendi mesleğine uygun, son çalıştığı işin ücret ve çalışma koşullarına uyan, ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içindeki bir işi haklı neden olmaksızın reddederse aldığı maaş kesilmektedir. Yani işsizlik maaşı süresi bitene kadar alınan ve gelir olarak görülecek bir maaş değildir.
İstifa eden çalışana maaş ödenmesi mümkün değil
Prim ödeme şartlarını sağlayanların işsizlik sigortasından yararlanması için gereken bir diğer şart, işten çıkış nedenlerinin işsizlik sigortasından maaş alabilmek için geçerli bir neden olmasıdır. İstifa edenler, ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davrandıkları için işten çıkartılanlar işsizlik sigortasından maaş alamamaktadır. İşten çıkış sebebi Kanuna uygun olmayanlar, primi yeterli olsa bile işsizlik maaşı alamazlar. OKAN GÜRAY BÜLBÜL / AKŞAM