Bugüne kadar açılan ve 1.2 milyar liralık ceza ödenmesini kapsayan 6 bin 332'ü davayı işçileri kazanması, devleti bundan sonrakiler için korkuttu.

KIDEM tazminatı ile ilgili düzenlemelerin hızlanmasının ana nedeni taşeron işçileri ve bunların açtığı davalarla ilgili.

-Özel sektörde, 572 bin taşeron (alt işveren) işçisi çalışıyor.

-Kamu kesiminde; 661 bin taşeron işçisi çalışıyor.

-Bu işçiler taşeronun (alt işverenin) işçisi olarak gözüküyorlar. Ancak büyük bir kısmı taşeronun işini değil asıl işverenin işini (örneğin Karayolları Genel Müdürlüğü'nün) işini yapıyorlar.

-İşçiler, ortada bir muvazaa (taşeron ile Karayolları ve diğer kurumlar arasında danışıklı dövüş) olduğunu iddia ederek dava açtılar.

-Karayolları başta olmak üzere, sağlık bakanlığı ve Enerji sektöründe faaliyet gösteren kamu kurumları aleyhine 6 bin 332 dava sonuçlandı. Yani muvazaa kararı kesinleşti.

-Karayolları ve diğer kurumların, taşeron işçilerine 1 milyar 236 mil-yon lira tazminat ödemeleri kesinleşti.

-Yüzbinlerce taşeron işçisinin muvazaa iddiasıyla dava açmaları halinde, devletin on milyarlarc lira tazminat ödemesi söz konusu.

-Taşeron (alt işveren ) tanımı ve kapsamındaki belirsizlik,

-Taşeronların, ücretleri tam ve zamanında ödememesi,

-Yıllık ücretli izne hak kazanılmaması,

-Kıdem tazminatına hak kazanılmaması,

-İhalelerin kısa süreli yapılması ve sendikal örgütlenme olanağı bulunmaması,olayı son derece ciddi duruma getirdi.

Bu aşamada, devletin on milyarlarca lirayı tazminat olarak ödememek için "kıdem tazminatı fonu" oluşturması ve bu konuda bir yasal düzenleme yapması kaçınılmaz oldu. Yapılacak yasaldüzenleme ile taşeron işçileri ile ilgili sorunların çözümlenmesi amaçlanıyor.

15 yıl unutun

SORU: Mevcut uygulamada, bir yıldan fazla çalışana, koşullar oluştuğunda kıdem tazminatı ödeniyordu. Yeni düzenleme-de var mı?

YANIT: Yeni düzenlemede, her işçinin "bireysel hesabı" olacak. Her ay, kıdem tazminatı tutarı olarak işverence yatırılacak para, bu hesapta toplanacak Ancak işçi paraya 15 yıl dokunamayacak. Yani 15 yıl süre ile fondan tazminat ödemesi yapılmayacak.

Bardağın dolu tarafı

SORU: Yeni kıdem tazminatı düzenlemesinin çalışanlar açısından bardağın dolu tarafı ne?

YANIT: İlk akla gelen, işçinin üzerindeki "İşten ayrılırsam kıdem tazminatlarım yanar" baskısı kalkacak. Ayrıca; Kısmi süreli çalışanlar, işvereni iflas ettiği için tazminat alamayanlar için avantajlı bir durum ortaya çıkıyor.

SORU: Kıdem tazminatı fonunda biriken paralar ne olacak? Bütçe açığında kullanılabilir mi?

YANIT: Fonda biriken paraların bütçe açığının ve diğer açıkların kapatılmasında kullanılması, yasa ile önlenecek. Fonda biriken paralar, tıpkı İşsizlik Sigortası Fonu'nda olduğu gibi, risksiz ve getirisi iyi olan alanlarda değerlendirilecek.

Bir güne bile kıdem tazminatı var

SORU: Bir günlük çalışmaya bile kıdem tazminatı var mı?

YANIT: Kıdem tazminatı alabilmek için bir yılı doldurma koşulu kaldırılacak. İşçi bir gün dahi çalışsa kıdem hakkı doğacak.

Yeni sisteme girmek isteyen eski işçiler

SORU: Yeni sisteme girmek isteyenlerin durumu ne olacak?

YANIT: Bu konunun ayrıntıları şu aşamada net olarak belli değil. Özellikle birikmiş tazminatların yeni oluşturulacak fona aktarılması işveren açısından çok zor gözüküyor. Bakan Çelik bu konuda yaptığı açıklamada; yeni sisteme girmek isteyen eski işçilerin bu güne kadar birikmiş kıdem tazminatı alacaklarının, işveren tarafından önceden fona yatırılacağını açıkladı. Ancak yine de bu konudaki gelişmeleri izlemek gerekiyor