KAMU
İşçilerin sosyal hakları neler?
Maden faciası sonrası ortaya çıkan tablo ne yazık ki çok acı. Kazadan sağ kurtulup, kredi kartı borcu nedeniyle can havliyle kendilerini dışarı attıkları madene geri dönme zorunluluğu olan madencilerimiz... Aynı aileden iki, hatta üç kişinin faciada can vermesi sonucu yetim-öksüz kalan çocuklar... Soma halkının çok uzun süre düzelmeyecek hissiyatı ve psikolojisi...
Yiten canların geride bıraktığı aileleri toplumun gözü gibi bakması gereken emanetler durumunda. Geride kalanlara yönelik, mevzuatın öngördüğünden daha geniş düzenlemelerin yapılacağının sinyalini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik verdi.
TESPİT İÇİN HASTANEYE GİTMELİLER
Yer altında çalıştıkları her 360 gün için madencilerin sigortalılık süresine 180 gün ilave ediliyor. Yani yer altında bir yıl çalışmış işçinin 1,5 yıl (540 gün) çalışmış gibi değerlendiriliyor. Madenden sağ olarak çıkan işçilerimiz ilk olarak sağlık durumlarını tespit ettirmek için hastanelere başvurmalılar. SGK Soma'daki işçilerin evlerini tek tek dolaşacağını ve gerekli hizmetleri kişilerin başvurusuna gerek kalmadan başlatacağını ifade etti. Bu nedenle madenden sağ çıkan işçilerimiz bu haklarını SGK'ya başvurarak alabilecekleri gibi, evlerine gelen SGK yetkilileri vasıtasıyla da talep edebilirler.
TEDAVİDE GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK
- Madenden yaralı çıkarılanlar, tedavi süreleri boyunca geçici iş göremezlik ödeneği alır. - Yatarak tedavi görenler brüt ücretlerinin günlük tutarının yarısı kadar, ayakta tedavi görenler ise prime esas kazançlarının günlük tutarının üçte ikisi kadar geçici iş göremezlik ödeneğine hak kazanırlar.
- Geçici iş göremezlik ödeneğinin tutarı, ücreti 2.000 TL olan işçinin ayakta tedavi görmesi halinde günlük 45 TL, yatarak tedavi görmesi halinde ise 35 TL civarında olur.
SÜREKLİ MAAŞIN ŞARTLARI NE?
- Madenden çıkan, fakat hastanede tedavi gördükten sonra madencilik mesleğinde kazanma gücünü en az yüzde 10 kaybeden emekçilere, sürekli iş göremezlik geliri bağlanır.
- Yani; uzuv kaybı, solunum yetmezliği, akciğer bozuklukları gibi kalıcı bir hasar gören madencilerimiz bir daha madende çalışma için gerekli koşulları yüzde 10 oranında kaybetmişlerse kendilerine düzenli aylık bağlanır.
- Sürekli iş göremezlik gelirinin miktarı, madencilerimizin hastaneden aldıkları rapora göre belirlenir.
BAKIMA MUHTAÇSA MAAŞIN TAMAMI
- Çalışma gücünü tamamen kaybedenlere brüt ücretlerinin yüzde 70'i gelir olarak bağlanır.
- Bu durumdaki madencilerimiz başka birisinin bakımına muhtaçsa brüt ücretin tamamı gelir olarak bağlanacaktır.
BU DURUMDA ÖLÜM NEDENİNE BAKILMAZ
Madenden çıkarıldıktan sonra kendisine sürekli iş göremezlik geliri bağlanan ve madende çalışmak için gerekli fiziki koşulları en az yüzde 50 kaybettiği tespit edilenlerin, ölmeleri halinde, geride kalanlara ölümün hangi sebeple olduğuna bakılmaksızın ölüm geliri bağlanır.
PRİME ESAS KAZANCI YÜZDE 10 ETKİLER
Madenden sağ olarak kurtulan fakat kaza sonucunda meslekte kazanma gücünü en az yüzde 60 ve üzerinde kaybedenlere malullük aylığı bağlanır. Bu kişiler başkasının bakımına muhtaçsa prim günü üzerinden hesaplanan malullük aylığına yüzde 10 ilave ediliyor.
İKİ MAAŞI BİRLİKTE ALMAK DA MÜMKÜN
Kaza sonrası çalışma gücünü en az yüzde 60 kaybeden madencilerimizin sürekli iş göremezlik geliri ve malullük aylığını birlikte alması mümkün. Bu iki koşulun birlikte gerçekleşmesi halinde madencilerimize yüksek olan maaşın tamamı, düşük olanın yarısı verilir. (akşam)