Devlet memurlarının 'yıllık izin' hakkını kazanmaları, bu izni kullanmaları ve yıllık izin süreleri, hizmet sürelerine bağlı olarak farklılık göstermektedir. Aday memurların yıllık izinlerine ilişkin konuda tereddüt yaşandığı ve memurların mağdur edildikleri bize gelen sorulardan anlaşılmaktadır. Bir soru özelinde konuyu açıklamaya çalışacağız.

2013 yılında memuriyete başladım ve askerliğimi memuriyete başlamadan önce 15 ay olarak yaptım. 2013 yılına ait yıllık iznimin resen tanınması gerekmez mi? Kurumum 2013 yılında başvurmam gerektiğini, 2013 yılına ait izni 2014 yılında veremeyeceğini söylüyor.

Yıllık izin hakkının dayanağı

Devlet Memurları Kanununun 'Yıllık izin' başlıklı 102 nci maddesinde;'Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür...' hükmüne yer verilmiş 103 üncü maddesinde ise yıllık izinlerin nasıl kullanılacağı açıkça belirlenmiştir.

Bu düzenlemeye göre, aday veya asil memurun yıllık izne hak kazanabilmesi için en az bir yıllık hizmetinin bulunması gerekmektedir. Hizmet kavramından ise; hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet süreleri anlaşılmalıdır.

Yıllık ve mazeret izinleriyle ilgili olarak 140 ve 154 seri nolu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğlerinde detay bilgilere yer verilmiştir.

Aday memurun yıllık izninde hangi hizmetler esas alınır?

Aday memurlar, bir yıllık hizmet sürelerini doldurdukları tarihten itibaren, adaylıkları kalksın ya da kalkmasın, içinde bulunulan takvim yılına ait yıllık izin kullanmaya hak kazanırlar. Bir önceki takvim yılına ait izin hakları bulunmamaktadır.

Yıllık izin hakkı kazanan memur, bu izninin bir kısmını ya da tamamını içinde bulunulan yılda amirinin uygun bulacağı zamanlarda kullanabileceği gibi izleyen takvim yılına da aktarabilir. İzleyen yılın izin hakkına ise ilgili yılın 1 Ocak tarihinde hak kazanılır.

Örnek: 2 Kasım 2013 tarihinde göreve başlayan aday memur, (yıllık izin süresinin hesabında kullanılabilecek başka bir sürenin olmaması halinde) 2 Kasım 2014 tarihinde 20 gün yıllık izin hakkına sahip olacaktır. İzleyen yılın iznine ise 2 Kasım 2015 tarihinde hak kazanacaktır. Bu memurun 2013 yılında bir yıllık süreyi tamamlamadığı için yıllık izin hakkı bulunmamaktadır.

Örnek: 31 Aralık 2013 tarihinde göreve başlayan aday memur, (yıllık izin süresinin hesabında kullanılabilecek başka bir sürenin olmaması halinde) 31 Aralık 2014 tarihinde 20 gün yıllık izin hakkına sahip olacaktır. İzleyen yıl iznine ise 1 Ocak 2015 tarihinde hak kazanacaktır. Bu memurun 2013 yılı için yıllık izin hakkı bulunmamaktadır.

Görüleceği üzere, 2 nci örnekte 1 gün farkla 20 gün izne hak kazanılabilmektedir.

Ayrıca, memuriyetten önce veya sonra ifa edilen muvazzaf askerlik süresi, borçlanmaya bağlı olmaksızın, yıllık izinde süresinin hesabında değerlendirilir. Yani askerlik hizmetinin yıllık izin sürelerinin hesabında değerlendirilmesi için borçlanılma şartı bulunmamaktadır.

Aday memurun yıllık izne hak kazanmasında hizmet süresi

Yıllık izin süresinin belirlenmesinde; hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylık derecelerinin hesabında değerlendirilen hizmet süreleri dikkate alınmaktadır.

Yıllık izin süresinin hesabında kullanılan süreler bakımından aday memur ile asil memur arasında hiçbir farklılık bulunmamaktadır.

Aday memurlar, kamu kurum ve kuruluşlarında geçirdikleri hizmet süreleri ile askerlikte ya da kazanılmış hak aylığında sayılabilecek türdeki özel sektördeki hizmet toplamının bir yıldan fazla olması halinde, aday olarak göreve başladıkları tarih itibariyle de yıllık izin hakkına sahip olabileceklerdir.

Örnek: 1 Haziran 2013 tarihinde göreve başlayan aday memurun, memurluğa girmeden önce 4 ay süre ile kamuda işçi (diğer statülerdeki kamu kurumlarında çalışmalar da dahil) olarak çalışmış olması halinde, 1 Şubat 2014 tarihi itibariyle 20 gün süreli yıllık izin hakkına sahip olacaktır. İzleyen yıl iznine 1 Ocak 2015 tarihinde hak kazanacak olan memurun 2013 yılı izin hakkı ise bulunmayacaktır.

Örnek: 1 Mayıs 2013 tarihinde göreve başlayan aday memurun, memurluğa girmeden önce 14 ay süre ile askerlik yapmış olması ve 9 ay süre ile de bir kamu kurumunda sözleşmeli olarak çalışmış olması halinde, göreve başladığı 1 Mayıs 2013 tarihinin üzerine sadece sözleşmeli olarak çalıştığı süre ilave edilecek ve 1 yıllık hizmet süresinin dolduğu tarih esas alınacaktır. Askerlik süresi ancak, adaylık süresi kalktıktan sonra dikkate alınabilecektir. Çünkü, askerlikte geçen süreler 657 sayılı Kanunun 84 üncü maddesine göre ancak, asalet tasdikinden sonra dikkate alınmaktadır. Devlet Personel Başkanlığının görüşleri de bu yöndedir.

Örnek: 15 Mayıs 2013 tarihinde Mühendis kadrosunda göreve başlayan aday memurun, memurluğa girmeden önce 12 ay süre ile özel sektörde Mühendis olarak çalışmış olması halinde, bu süresinin ¾'ü kazanılmış hak aylığında değerlendirilebileceğinden, söz konusu personel 15 Ağustos 2013 tarihi itibariyle 20 gün süreli yıllık izin hakkına sahip olacaktır.

Görüleceği üzere, 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesi gereğince bazı meslekler için özel sektörde geçen hizmetlerin bir kısmının kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde dikkate alınmasında adaylık süresinin önemi yoktur. Uygulamada asalet tasdiki yapılmadan bahsetmiş olduğumuz hizmetlerin dikkate alınmadığı da görülebilmektedir.

Kazanılmış hak aylığında değerlendirilen hizmetler adaylık süresini kısaltır mı?

657 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinde yer alan; 'Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz.' hükmünde belirlenen adaylık süresi kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirilen sürelerle alakalı olmadığından hiçbir şekilde adaylık süresi değişmeyecektir. Ahmet Ünlü Yeni Şafak