Emekliye ayrılan veya ayrılacak personellerin en fazla sıkıntıya düştükleri konulardan birisi de emekliliğe esas aylık derece ve kademe ile kazanılmış hak aylık derece ve kademesinin farklı olması halidir.

Bazen personel 1 inci dereceden emekli olacağını düşünerek dilekçesini vermekte daha sonra da emekli maaşı 2 nci dereceden bağlanınca ciddi bir maaş farkı oluşmaktadır ki bu husus personelin önemli derecede mağdur olmasına sebebiyet vermektedir. Bu bağlamda aşağıda bu hususa yer verilmiştir.

Bir kamu kumrunda VHKİ olarak görev yapıyorum.15 Nisan 2008 de emekliliğim doluyor. Fakat 2/3 deyim. Terfi tarihim olan Temmuz 2007 ye kadar 1/1 ne düşebilmek için çalışmam gerekiyor. Biran evvel emekli olmak istiyorum. 1/1 de ne kadar süre çalışmam gerekmektedir?

5434 Kanununun ek 73 üncü maddesinde;"Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı iştirakçilerinden ek göstergeli veya daha yüksek ek göstergeli bir göreve atananlara; atandıkları görevin ek göstergesi üzerinden emekli aylığı, malullük aylığı bağlanması ve emekli ikramiyesi ödenebilmesi veya toptan ödeme yapılabilmesi için, atandıkları görevin ek göstergesi üzerinden, bu göreve başladıkları tarihten itibaren en az altı ay süreyle Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına kesenek ve karşılık ödemiş olması şarttır. Altı ay kesenek ve karşılık ödenmemiş olanlara bu göreve atanmadan önce emekli keseneğine esas alınan ek gösterge rakamı üzerinden işlem yapılır.

Her türlü müşavirlik görevlerine atananlar hariç; Bakanlar Kurulu Kararı veya müşterek kararla atananlar, ilgili mevzuatı uyarınca mesleğe özel yarışma sınavı ile giren ve belirli süreli meslek içi eğitimden sonra özel bir yeterlilik sınavı sonunda atanılan görevlerde bulunanlar,......"hükmüne yer verilmiştir.

Bu hüküm gereğince Devlet memurlarından bulundukları görev unvanı itibariyle daha yüksek ek göstergeli görevlere atanmaları halinde, atandıkları bu görevin ek göstergesinden emekliliklerinde yararlanabilmeleri için en az 6 ay süre ile kesenek ve karşılık ödenmesi gerekmektedir. Ancak, Devlet memurlarının atanmak suretiyle olmayıp, kendi tahsil durumları ve hizmet süreleri itibariyle, yükseldikleri derece ve kademeye gelmeleri halinde bu derece ve kademede 6 ay bekleme zorunluluğu görülmemektedir. Yani, tahsil durumunuz yüksekokul ise, hizmet süreniz esas alınarak terfi edeceğiniz 1. derece 1 inci kademe intibakınız üzerinden 1 ay kesenek ve karşılık kesilmesi halinde, emekliliğinizde bu intibakınız ve karşılığı ek göstergenin esas alınması gerekecektir.

Burada hatırlatılması gereken en önemli husus ek göstergenin kazanılmış hak aylık derece ve kademesi üzerinden verildiğidir. Emekli keseneğine esas derece ve kademe bazen daha ilerde olabilmektedir. Bu durum ise personeli yanıltabilmekte ve ek göstergenin de emekliye esas derece ve kademe üzerinden bağlanacağı yanılgısına sevketmektedir. Bir örnek verecek olursak bir personelin 6 yıl SSK hizmeti varsa ve bu hizmet değerlendirilmişse ilgilinin emekli keseneğine esas derece ve kademesi kazanılmış hak aylık derece ve kademesinden 2 derece önde gidecektir. Bu kişinin emekli keseneğine esas aylık derece ve kademesi 1 olduğunda kazanılmış hak aylık derece ve kademesi 3 olacaktır.

Bu kişinin hizmet yılı ve yaşı emekli olmaya uygunsa bu kişinin emekli maaşı hesaplanırken gösterge rakamı 1 inci derece üzerinden ek göstergesi ise 3 üncü derece üzerinden hesaplanacaktır. Yine kıdeminde de kazanılmış hak aylık derece ve kademe aylığında değerlendirilen süre esas alınacaktır. (sgkrehberi)