Ülkemizde son 10 yılda, sosyal devletin gereği olarak çok sayıda düzenleme yapıldı. Bir ülkede yaşayan insanların ilk eğitmenleri olan annelerimizin sosyal güvenlik kapsamına alınması toplumun geleceğe güvenle bakması için olmazsa olmaz şartlardandır. Bu kapsamda Başbakanımız Recep Tayip Erdoğan’ın talimatıyla yapılan düzenlemelerden birisi de “Eşi Vefat Etmiş Kadınlara Yönelik Düzenli Nakit Yardım Programı”dır.

Bu yardım kapsamında eşi vefat etmiş kadınlara 2 ayda bir, “500 TL” ödeme yapılmaktadır. Boşanma nedeniyle dul kalan kadınları bu kapsamda yardımdan yararlanamamaktadır.

Dul maaşı nasıl alınır, başvuru süreci nasıl işliyor?

Eşi vefat etmiş kadın bağlı bulunduğu mahalli idaredeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvurmalıdır. Yapılacak ön kontrolde şartları sağladığı anlaşılan kadınların başvuruları kabul edilmektedir. Sosyal Yardımlaşma Vakfı’nda dosyası bulunanların hane ziyaretleri ve merkezi incelemeleri güncellenmekte, dosyası bulunmayanların ise dosyası açılıp hane ziyaretleri ve merkezi incelemeleri yapılarak sosyal inceleme raporu oluşturulmakta ve bu rapor Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma mütevelli heyetine gönderilmektedir. Mütevelli heyeti sosyal inceleme raporuna bakarak ilgilinin muhtaç olup olmadığına ve aylığın bağlanıp bağlanmamasına karar vermektedir. Aylık bağlanmasına karar verilen kişiler Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi üzerinden Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü’ne bildirilmekte ve yardım tutarları SYDGM tarafından ilgili kişilerden alınan Ziraat Bankası veya PTT hesabına düzenli olarak yatırılmaktadır.

Hak sahiplerinin sosyo-ekonomik durumlarındaki değişiklikler her ay Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemiüzerinden yapılacak merkezi incelemeler ve her yıl kişilerin hanelerinde yapılacak sosyal incelemeler ile izlenmektedir.

Dul aylığı ve yaşlılık aylığının birlikte alınması

Dul aylığı için başvuran kişinin hanesinde bulunan kişilerin sosyal güvencesinin olması durumunda dul aylığı bağlanmamaktadır.

2022 sayılı Kanuna göre engelli ve/veya 65 yaş aylığı alanların aynı zamanda dul aylığından da yararlanmalarında hiç bir sakınca yoktur. Fakat 2022 aylığının şartlarından birisi de, hanede kişi başına düşen gelirin, gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutardan (2014 yılının ilk 6 ayı için 255,22 TL) daha az olmasıdır. Bu nedenle ilgilinin aldığı dul maaşı gelirini yükseltip kanunda belirtilen sınırı aşmasına neden olursa aldığı 2022 (engelli ve/veya 65 yaş aylığı) maaşı kesilecektir. Burada hanede ikamet eden kişi sayısı önem kazanmaktadır.

İlgilinin aldığı dul aylığı gelir hesaplamasında hanedeki kişi sayısına bölündüğü için hanede ikamet eden kişi sayısı arttıkça dul aylığının kişi bazında gelir etkisi az olacağından kanunda belirtilen sınır aşılmayabilir. Bu durumda kişinin hem dul maaşı hem de 2022 maaşını aynı anda alabilmesi mümkün olabilmektedir.

Evde bakım ücreti bir asgari ücret düzeyinde gelir sağladığı için Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü’nün 21.03.2012 tarihli ve 2012/10 sayılı genelgesine göre evde bakım maaşı alanlar (bakıcı durumda olanlar) dul maaşından yararlanamazlar. Başvuran kişinin evde bakılan kişi (özürlü) olması halinde ise -diğer şartları da sağlıyorsa- dul maaşından yararlanmasında bir engel bulunmamaktadır.

Dul aylığı alanların sağlık yardımları

Çocuklarıyla ya da anne-babasıyla aynı evde yaşamayan, fakat onların sadece sağlık güvencelerinden yararlanan kişiler dul maaşı alabilecektir. Ayrıca hiçbir sosyal güvencesi olmayan kişilerin sağlık aktivasyonları SGK tarafından Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarınca sistem üzerinden yapılan bildirim sonucuna göre yapılmaktadır. Yani hak sahibi olarak sağlık yardımlarından yararlanamayan eşi vefat etmiş kadınların sağlık harcamaları da Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmaktadır.

Toplumuzun temel yapı taşı olan kadınlarımızın Eşi Vefat Etmiş Kadınlara Yönelik Düzenli Nakit Yardım Programı ile devletimizin koruması altına alınması uygulamasını gönülden destekliyor, projeyi hayata geçirenlere şükranlarımızı iletiyoruz.

 Resul Kurt