KAMU
Valiler memurlara altın ödülü verebilir mi?
Edirne Valisi Dursun Ali Şahin, kentin asayişinin sağlanmasında başarılı çalışmaları dolayısıyla İl Emniyet Müdürü Armağan Adnan Erdoğan ile Jandarma Komutanı Kıdemli Albay Kamuran Ersan'ı altın ve başarı belgesi ile ödüllendirdi. Ödüllendirdi ödüllendirmesine ama bir çok tartışmada beraberinde geldi.
Daha önce bu köşeden memurlara verilen ödülün şartlarını ve hangi hallerde verileceğini detaylı bir şekilde açıklamıştık. Kısaca daha önce verdiğimiz bilgileri özetleyerek yukarıdaki konuyu bu çerçevede açıklamaya çalışacağız.
Memurların ödül almasının şartları nelerdir ?
657 sayılı Kanun'un başarı, üstün başarı değerlendirmesi ve ödülü düzenleyen 122'nci maddesinde konu bütün detaylarıyla açıklanmıştır. Buna göre; görevli oldukları kurumlarda olağanüstü gayret ve çalışmaları ile emsallerine göre başarılı görev yapmak suretiyle;
1- Kamu kaynağında önemli ölçüde tasarruf sağlanmasında,
2- Kamu zararının oluşmasının önlenmesinde ve önlenemez kamu zararlarının önemli ölçüde azaltılmasında,
3- Kamusal fayda ve gelirlerin beklenenin üzerinde artırılmasında veya sunulan hizmetlerin etkinlik ve kalitesinin yükseltilmesinde,
somut olaylara ve verilere dayalı olarak katkı sağladıkları tespit edilen memurlara, merkezde bağlı veya ilgili bakan, illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar tarafından başarı belgesi verilebilir.
Türk Silahlı Kuvvetleri'nde (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı hariç) görevli devlet memurları için Millî Savunma Bakanı bu yetkisini devredebilir.
Üç defa başarı belgesi alanlara üstün başarı belgesi verilir. Üstün başarı belgesi verilenlere, merkezde bağlı veya ilgili bakan ve illerde valiler tarafından uygun görülmesi hâlinde en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dâhil) % 200'üne kadar ödül verilebilir.
Memura verilecek ödül tutarı nasıl hesaplanır?
Memura yapılacak ödülde esas alınan unsur üstün başarı belgesi almaktadır. Üstün başarı belgesi verilenlere, merkezde bağlı veya ilgili bakan ve illerde valiler tarafından uygun görülmesi hâlinde en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dâhil) % 200'üne kadar ödül verilebilmektedir.
Bu tutar ise 9500*0,083084*% 200 =1.578,5 TL'dir. Ancak, yapılacak bu ödeme maksimum tutar olup, kurumlar bu ödemenin üstünde ödeme yapamazlarken altında ödeme yapabilirler.
Görüleceği üzere, memurlara ödül vermeye bakanlar ve valiler yetkili kılınmıştır. Dolayısıyla vali beyin ödül verme yetkisi olduğu anlaşılıyor.
Valiler altın olarak ödül verebilir mi?
Yukarıda ödülün nasıl verileceği ile ödül tutarının nasıl hesaplandığını açıkladık. Ancak, mevcut mevzuatta altın olarak ödül verilmesine yönelik herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır.
Elbette başarının ödüllendirilmesi kadar güzel bir davranış olamaz. Ancak, bu durumun da mevzuat dayanağının olması gerekmektedir. Dolayısıyla Vali'nin İl Emniyet Müdürü ile Jandarma Komutanı'na verdiği altın ödülünün hangi mevzuata göre verildiğinin de izah edilmesi gerekmektedir.
Borçlanma dahil 5 yıl hizmeti olan memurun hak sahiplerine aylık bağlanır mı?
2 yıl 4 ay hizmeti olan devlet memuru eşim, vefat etti. SSK vb. başka hizmeti yok. Askerlikte geçen 20 aylık süreyi borçlanarak 5510 sayılı Kanun'a göre tarafıma aylık bağlanması mümkün müdür?
5510 sayılı Kanun'un ölüm sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları başlıklı 32'nci maddesinde; En az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanmaktadır.
Dolayısıyla 5510 sayılı Kanun'a göre eşini ve babasını kaybeden memur yakınlarının ölüm aylığı alabilmesi için, ölen kişinin askerlik süreleri de borçlanılarak sigortalılığa sayılabiliyor. Böylece yeni yasa ile 5 yıla düşürülen süre daha da azaltılabiliyor. Ancak, vefat eden eşinizin askerlik borçlanması dahil toplam hizmeti 4 yıla tekabül ettiğinden eşinizden maaş almanız mümkün değildir.
Bağ-Kur'lu olarak çalışıyorum vefat eden memur eşimin maaşını alabilir miyim?
Eşim, 8 yıllık devlet memuru iken vefat etti. 5510 sayılı Kanun'un 4/b maddesine göre Bağ-Kur sigortalısı olarak çalışıyorum. Emekli Sandığı'ndan dul aylığı alabilir miyim?
5510 sayılı Kanun'a göre vefat eden eşinizin hizmet süresi dikkate alındığında dul aylığı almanız mümkündür. Ayrıca, 5510 sayılı Kanuna göre 4/b maddesine göre Bağ-Kur sigortalısı olarak çalışmanız, Emekli Sandığı'ndan vefat eden eşiniz nedeniyle dul aylığı almanıza engel değildir.
İşverenler seçim öncesi asgari ücret vaatlerini 1 Kasım şakası zannetti
1 Kasım seçimleri öncesinde asgari ücretle ilgili vaatler havada uçuşurken işverenler dilini yutmuşçasına seslerini çıkarmadılar. Hükümet temsilcileri asgari ücret, asgari ücret tespit komisyonunca belirlenir, hükümet tek başına asgari ücret tespiti yapamaz dedikçe birçok kesim adeta dalga geçmişti. Ne zamanki Ak Parti seçimlerden zaferle çıktı ve söz verdiği 1300 TL'lik net asgari ücret vaadinin yerine getirileceği gündeme getirdi, işte o zaman işverenler konuşmaya başladı. Biz yanarız, biteriz ifadeleri göz yaşlarıyla açıklanmaya başlandı. Keşke bir Allah'ın kulu seçimler öncesinde, partilere başkalarının parasıyla taahhütle bulunulamaz deseydi.
Her yılın Ocak ayında SGK tarafından çıkarılan Prime Esas Kazançların Alt ve Üst Sınırları ile Bazı İşlemlere Esas Tutarlara İlişkin Genelge incelenmiş olsaydı, asgari ücretin 7'den 77'ye nasıl bir yük getirdiği açıkça görülürdü.
Asgari ücretteki artışlar, memurların da içinde bulunduğu 78 milyonu doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir. Kimilerinin eline geçen ücret tutarı artarken kimilerinin de üzerindeki mali yük artmaktadır. Asgari ücret artışı, işverenlerden GSS'lilere, isteğe bağlı sigortalılardan evde tarhana yapan bayanlara, işsizlik sigortası alanlardan yurtiçi ve yurtdışı borçlanma yapanlara kadar birçok kişiyi etkilemektedir. Dolayısıyla asgari ücret artışı 78 milyonluk bir kesimi doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen bir özellik arzetmektedir.
Son olarak, borçlanma yapacakların elini çabuk tutmasını öneririz. Aksi takdirde asgari ücretteki artıştan dolayı 1 Ocak itibarıyla ödeyecekleri borç tutarı bir anda en az % 30 artacaktır. Asıl 1 Ocak şakası o zaman anlaşılır. Bizden hatırlatması. yenişafak ahmet ünlü