GÜNDEM
"Torba Kanun" tamam
TBMM
Kanuna göre, başkaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmadığı halde sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirenler ve daha önce sahte belge düzenlediği belirlenenler, adlarına yeniden mükellefiyet tesis edebilmeleri için 75 bin liradan ve sahte belgelerde yer alan toplam tutarın yüzde 10'undan az olmamak üzere teminat vermek zorunda olacak.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında faaliyette bulunan meslek mensuplarından mükellefiyeti terkin edilenler hakkında, 3 yıl süreyle geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası uygulanacak. Süre sonunda, meslek mensubunun tekrar faaliyete başlamak istemesi halinde, kendisinden 1 ay içinde 25 bin liradan az ve 500 bin liradan fazla olmamak üzere yazıyla teminat istenecek.
Mevzuata uygun olmayan eşyalar
Yap-işlet-devret modeline göre yaptırılan yatırım ve hizmetlerin işletme süresi bittikten sonra devredilmesine ilişkin hususları, Gümrük ve Ticaret Bakanı belirleyecek.
Gümrük müşavir yardımcısı ve gümrük müşaviri sınavlarına girebilmek için mevcut pozisyonda 3 yıl olan bekleme süresi 1 yıla indirilecek.
İthali yasaklanmış olan eşyanın tespiti halinde, gümrük vergilerinin alınmasının yanı sıra gümrüklenmiş değerinin 4 katı idari para cezası verilecek.
Eşyanın değersiz, artık veya atık madde olması durumunda idari para cezası; dökme halinde gelen eşya için ton başına 30 bin lira, ambalajlı gelmesi halinde kap başına 600 lira olarak hesaplanacak ve eşya yurtdışı edilecek.
Eşyanın ihracı yasaklanmış ise eşyanın gümrüklenmiş değerinin 2 katı idari para cezası uygulanacak.
Yolcuların, gümrük mevzuatına göre kişisel ve hediyelik eşya kapsamı dışında olup beyanlarına aykırı olarak üzerlerinde, eşyası arasında veya taşıma araçlarında çıkan ya da başkasına ait olduğu halde kendi eşyasıymış gibi gösterdikleri eşyanın gümrük vergileri, 2 kat olarak alınacak ve eşya sahibine teslim edilecek. Gümrük vergileri ödenmediği takdirde, eşya gümrüğe terk edilmiş sayılacak.
THY, uçak alımında gümrük vergisinden muaf tutulacak.
Kooperatiflere profesyonel yöneticiler
Kanun, Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun'da da değişiklik yapıyor.
Kanunun amacı, "tarım satış kooperatif ve birliklerine ilişkin hükümleri düzenlemek, bu kuruluşların kooperatifçilik ve kurumsal yönetim ilkelerine uygun yönetilmelerini, özerk, güçlü ve bağımsız mali yapıyla piyasa koşullarında etkin, verimli ve sürdürülebilir bir şekilde faaliyet göstermelerini sağlamak ve tarım satış kooperatifçiliğini güçlendirmek" olarak yeniden tanımlanıyor.
Kooperatif ve birliklerdeki ortaklık payları rehin ve haciz edilemeyecek. Ortaklık paylarının devri örnek ana sözleşmede belirtilen şartlarla yapılabilecek.
Teknolojik yöntemleri içeren denetim sistemi
Kanunla, "kaçak petrol" tanımı "kaçak akaryakıt" olarak değiştiriliyor; Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca kaçak olarak kabul edilen akaryakıt olarak yeniden tanımlanıyor.
Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'na aykırı fiillerden dolayı haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı olanlara lisans verilmeyecek.
Dağıtıcı lisansı sahibi, kurum tarafından belirlenen esaslara uygun olarak bayilerinde kaçak akaryakıt satışının yapılmasını önleyen teknolojik yöntemleri de içeren bir denetim sistemi kuracak ve uygulayacak. Dağıtıcı lisansı sahibi, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun bu sisteme erişimini sağlayacak.
İdari para cezaları artıyor
Petrol Piyasası Kanunu'ndaki idari para cezaları artırılıyor ve kapsamı genişletiliyor; yasal olmayan düzenekler ceza kapsamına alınıyor, zorunlu stokları tutmayanlara ton başına ceza veriliyor.
Lisans almadan lisansa tabi faaliyetlerde bulunanlar ile ulusal marker eklemeyenlere, 1 milyon TL idari para cezası verilecek. Ceza uygulanan bir fiilin iki takvim yılı geçmeden aynı kişi tarafından tekrarı halinde, cezalar 2 kat artacak. İdari para cezaları, ön araştırma veya soruşturma aşamasının tamamlanmasından sonra Kurul tarafından en geç 3 ay içinde karara bağlanacak.
İdari para cezalarının tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde ödenmemesi halinde, cezanın ilgili vergi dairesi aracılığıyla tahsili sağlanacak. Kanunda belirtilenlerin dışında kalan ancak kanunun getirdiği yükümlülüklere uymayanlara, kurumca bin 500 liradan 70 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.
Oda ve borsa seçimleri
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu'nda, "Oda, borsa ve birlik organları seçimlerine katılma nitelikleri" başlıklı madde de değişiklik yapılıyor.
Odalar, borsalar, birlik ve bunların bağlı ve ilgili kuruluşları, bakanlığın denetimine tabi olacak.
Yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya belirtilen suçlardan dolayı haklarında kovuşturmaya başlanan ya da görevi başında kalması yapılan denetim bakımından sakıncalı görülen oda, borsa ve birlik personeli, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nca tedbiren geçici olarak görevden uzaklaştırılabilecek. Bu madde kapsamında organ üyelerinin görevden uzaklaştırılmaları ise Bakanlık veya doğrudan Cumhuriyet savcısı tarafından yetkili asliye hukuk mahkemesinde açılan dava üzerine, 2 ay içerisinde basit usulde yapılacak yargılama sonucunda karara bağlanacak.
Yurt dışına çıkış yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından çıkış başına 15 lira harç alınmaya devam edilecek ancak Bakanlar Kurulu bu miktarı sıfıra kadar indirmeye yetkili olacak.
Bandrolleri taklit edenlere ceza
Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden veya ülkeye sokanlar ile bunları bulunduran, nakleden, satan ya da kullananlar 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezasına mahkum edilecek.
Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajları üzerinde bulunan ürün bilgileri ile bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin içerdiği bilgilerin farklı olması halinde, bu ürünleri üreten, ithal edenler ile ticari amaçla bulunduran, nakleden, satışa arz eden veya satanlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına mahkum edilecek.
Kaçak akaryakıt kamu kurumlarına
Bu düzenlemede tanımlanan suçların konusunu oluşturması dolayısıyla müsadere yaptırımının uygulanabileceği eşya, sahibine iade edilemeyecek. Kaçak akaryakıt hariç, her türlü eşya hakkında, elkoyma tarihinden itibaren 6 ay, ancak eşyanın zarara uğraması veya değerinde esaslı ölçüde kayıp meydana gelme tehlikesinin varlığı veya muhafazasının ciddi külfet oluşturması halinde 1 ay içinde gerekli tespitler yaptırılacak; soruşturma aşamasında hakim, kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından tasfiye kararı verilecek. Bu süreler içerisinde karar verilmemesi halinde eşya derhal tasfiye edilecek.
Tasfiye edilen eşya veya taşıtların sahibine iadesine karar verilmesi halinde, satış bedeli, faizi ile birlikte hak sahibine ödenecek.
Akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele konusunda bakanlıklar ve kamu kurumlarının yapacağı hizmet alımlarında Devlet İhale Kanunu uygulanmayacak.
Kaçak akaryakıt suçlarını ihbar edenlerin kimliği hiçbir şekilde açıklanmayacak. Bu kişiler hakkında tanıkların korunmasına ilişkin hükümler uygulanacak.
Eş rızası kalkıyor
Ticaret siciline kayıtlı ticari işletmenin sahibi veya ticaret şirketinin ortak ya da yöneticisi tarafından işletme veya şirketle ilgili olarak verilecek kefaletler, mesleki faaliyetleri ile ilgili olarak esnaf ve sanatkarlar siciline kayıtlı esnaf veya sanatkarlar tarafından verilecek kefaletler, Kamu Sermayeli Bankalar Tarafından Yürütülen Faiz Destekli Kredi Kullandırılmasına Dair Kanun kapsamında kullanılacak kredilerde verilecek kefaletler ile tarım kredi, tarım satış ve esnaf ve sanatkarlar kredi ve kefalet kooperatifleri ile kamu kurum ve kuruluşlarınca kooperatif ortaklarına kullandırılacak kredilerde verilecek kefaletler için eşin rızası aranmayacak.
Semt pazarlarına yeni alanlar
Semt pazarları, imar planında belirlenmiş alanların dışında, tahsis amacını engellememek kaydıyla ayrılmış diğer alanlarda da kurulabilecek.
Kapalı pazarlardaki satış yerleri ile diğer yerler, belirli süreyle kiralama yoluyla da işletilebilecek. Bir pazar yerinde aynı kişiye en fazla iki satış yeri verilebilecek.
Başka bir alana taşınması halinde, toptancı hallerindeki işyerleri ile pazar yerlerindeki satış yerlerinin kullandırılmasında, mevcut hak sahiplerine öncelik verilecek.
Oyuncakları, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı denetleyecek
Sağlık Bakanlığı'nın denetiminde olan oyuncak, mum, sabun ve duvar kağıdının denetimi Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'na devredilecek.
Devlet, il özel idaresi, belediye, köy ve diğer kamu tüzel kişiler ya da bunları temsil eden gerçek kişiler, pay sahibi oldukları şirketlerin yönetim kuruluna seçilebilecek.