Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), bu yıl hayata geçirilen Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sistemine ilişkin yapılan çalıştaylar doğrultusunda değerlendirme raporu hazırladı. Rapora göre, uygulamanın ilk yılı olmasına rağmen, pek çok hedefe ulaşıldı.

MEB, TEOG sisteminde uygulanan parametrelerin işlevlerini ne ölçüde yerine getirdiğinin ölçülmesi ve sistemin daha nitelikli hale getirilmesi için Haziran'da 2'si İstanbul'da olmak üzere, Rize, Antalya, Kırşehir, Aydın, Erzurum, Gaziantep ve Samsun'da resmi ve özel okullardan gelen öğrenci, veli, öğretmen ve idarecilerin katılımıyla 9 çalıştay düzenledi.

Çalıştaylarda, katılımcılara müfredat ve sınav kapsamından soru niteliklerine, gözetmenlerden güvenlik sorunlarına kadar pek çok soru yöneltildi ve değerlendirmelerde bulunuldu. Bunlara ek olarak 500 katılımcıya da anket uygulandı. Daha sonra sisteme ilişkin özel ve resmi okulların görüşlerinin karşılaştırmalı olarak yer aldığı bir rapor hazırlandı.

Rapora göre, TEOG sisteminin öğrenci başarısını daha doğru ölçtüğü sorusuna, resmi okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 71'i, özel okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 44'ü olumlu yanıt verdi.

Ortak sınavların, öğrenci üzerindeki baskı ve strese etkisi sorulduğunda ise resmi okul katılımcılarının yüzde 75'i, özel okul katılımcılarının yüzde 55'i yeni sistemin baskı ve stresi azalttığını belirtti.

Uygulamanın öğrencinin okula devamına etkisi sorulduğunda ise resmi okul katılımcılarının yüzde 66'sı, özel okul katılımcılarının yüzde 61'i sistemin okula devamının arttığını ifade etti.

Öğrenci ve öğretmen ilişkisi güçlendi

TEOG uygulamasının öğrenci, öğretmen ve okul ilişkisine etkisi sorulduğunda da resmi okul katılımcılarının yüzde 68'i, özel okul katılımcılarının yüzde 64'ü sistemin öğrenci, öğretmen ve okul arasındaki ilişkiyi güçlendirdiğini söyledi. Böylece sisteminin en önemli hedeflerinden birinin daha gerçekleştirilmesi yönünde önemli bir aşama kaydedildi.

Uygulamanın, öğretmenlerin ve okulun rolünü daha etkin kıldığı önermesine ise resmi okul katılımcılarının yüzde 73'ü, özel okul katılımcılarının yüzde 53'ü sistemin öğretmenlerin ve okulun rolünü daha etkin kıldığı yanıtını verdi. Böylece sistemin amaçlarından biri daha gerçekleşmiş oldu.

Öğrenci başarısı sürece yayılarak ölçülüyor

Sistemin, öğrenci başarısının sürece yayılarak ölçülmesini sağladığı önermesine resmi okul katılımcılarının yüzde 79'u, özel okul katılımcılarının yüzde 61'i olumlu görüş bildirdi. Rapora göre, değerlendirmeye katılanların önemli çoğunluğu yeni uygulamanın öğrenci başarısını, anlık bir değerlendirme yerine sürece yayarak ölçtüğünü ve bunu olumlu bulduklarını belirterek, memnuniyetlerini ifade etti.

Öğretmenlerin mesleki performansına etkisi araştırıldığında ise resmi okul katılımcılarının yüzde 59'u, özel okul katılımcılarının yüzde 51'i sistemin öğretmenlerin mesleki performanslarında artış sağladığını ifade etti.

Kendi okulunda sınava giren öğrenci rahatladı

Katılımcılara uygulamanın, öğrenci kazanımlarını objektif bir şekilde izlenmesi ve değerlendirmesini sağlayıp sağlamadığı da soruldu. Resmi okul katılımcılarının yüzde 64'ü, özel okul katılımcılarının yüzde 52'si öğrenci kazanımlarının objektif bir şekilde izlenmesi ve değerlendirilmesinin sağlandığını söyledi.

"Öğrencilerin ortak sınavlara kendi okullarında girmeleri öğrencileri ve velileri rahatlattı" önermesine resmi okul katılımcılarının yüzde 86'sı, özel okul katılımcılarının yüzde 84'ü olumlu görüş bildirdi.

Mazeret sınavları kaygıyı azalttı

Uygulamanın en önemli parametrelerinden biri olan mazeret sınavlarının, sınav kaygısına etkisi sorulduğunda resmi okul katılımcılarının yüzde 78'i, özel okul katılımcılarının yüzde 58'i mazeret sınavlarının öğrenci ve veli üzerindeki kaygıyı azalttığını belirtti. Ancak katılımcılar mazeret sınavlarının yalnızca il merkezlerinde, büyük illerde ise birkaç merkezde yapılmasını önerdi.

Ortak sınavlarda öğrencilerin yanlış cevaplarının doğru cevapları etkilememesi uygulamasının ne derece doğru olduğu sorulduğunda ise resmi okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 71'i, özel okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 63'ü yanlış cevaplarının doğru cevapları etkilememesinin doğru bir uygulama olduğunu ifade etti.

Her ders için ayrı sınav "memnun" etti

Ortak sınavlarda her ders için ayrı ayrı sınav yapılmasının uygunluğu sorulduğunda ise resmi okul katılımcılarının yüzde 88'i, özel okul katılımcılarının yüzde 78'i ayrı ayrı sınav yapılmasının doğru bir uygulama olduğunu belirtti.

Ortak sınavların ara verilerek yapılmasının uygunluğu sorulduğunda da resmi okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 75'i, özel okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 57'si sınavların ara verilerek yapılmasının doğru bir uygulama olduğunu ifade etti.

Hedeflere ulaşıldı

Resmi okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 63'ü, özel okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 41'i TEOG uygulamasıyla hedeflenen amaçlara ulaşıldığını belirtti.

TEOG uygulamasına dair yıl içinde tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinin yeterli olup olmadığıyla ilgili soruya resmi okullar katılımcılarının yüzde 44'ü, özel okullar katılımcılarının yüzde 62'si, uygulamaya dair yıl içinde bilgilendirilme sorunu yaşadıkları yanıtını verdi.

Üniversiteye girişte TEOG modeli

TEOG uygulamasına benzer bir sistemin üniversiteye girişte de yapılmasının uygunluğu sorulduğunda ise resmi okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 60'ı, özel okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 45'i üniversiteye girişte de uygulamanın hayata geçirilmesinin doğru olacağını ifade etti.

Uygulamanın sosyal, kültürel sportif faaliyetlere etkisi sorulduğunda resmi okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 38'i, özel okullar toplantısı katılımcılarının yüzde 25'i öğrencilerin sınavlar dolayısıyla sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlere zaman ayırabildiğini ifade etti. Bu durum genel olarak öğrencilerin hala sınav maratonundan tam olarak sıyrılamadıklarını gösterdi.

Sınav güvenliğiyle ilgili tedbirler artırılacak

Çalıştaylarda öğrenci, öğretmen, veli ve idarecilerin sisteme ilişkin eleştiri ve önerilerini de alan Bakanlık, raporda bunlara da yer verdi. Öğrenci, öğretmen, veli ve idarecilerin sınavların güvenliğine ilişkin endişelerini dile getirdiği belirtilen raporda, gelecek yıllarda sınav güvenliğiyle ilgili tedbirlerin arttırılması gerektiği ifade edilerek, gözetmenlerin sınav güvenliğiyle ilgili eğitilmesi, sınav salonlarının kamera gibi teknolojik imkanlar kullanılarak izlenmesi gibi tedbirlerin alınması önerildi.

Raporda, özellikle ortak sınavlarla diğer sınavlar arasındaki aşırı not farklılıklarının değerlendirilmeye alınmasını sağlayacak olan not makası değerlendirme sisteminin de etkin biçimde kullanılması gerektiği belirtildi.

Katılımcıların, "sınavların ara verilmeden yapılması" şeklinde önerilerilerinin bulunduğuna dikkat çekilen raporda, bunların sorun alanı olarak görülmesinin SBS algısının hala kuvvetli olmasından kaynaklandığı belirtildi.

Sorulara ilişkin çalışma yapılacak

Raporda, çalıştaylarda önerilen, ders kitapları ve materyallerinin yeni sistemin felsefesiyle uyumlu hale getirilmesinin, uygulamanın bütünlüğüne katkı sağlayacağının düşünüldüğü belirtildi. Raporda, soruların daha nitelikli, seçicilik düzeyi yüksek şekilde hazırlanması ve yanlış sorular konusunda dikkatin üst düzeyde tutulmasının sistemin kurumsallaşması adına yapılacak en önemli çalışmalardan olduğuna işaret edildi.

Raporun sonuç bölümünde sınav sorularının niteliği, ülke genelindeki ölçme ve değerlendirme farklılıkları ve uygulama esnasında karşılaşılan sorunlarla ilgili çalışmalar yapılması gerektiği ifade edildi.