GAZETEKAMU / ÖZEL HABER

Eğitim kurumlarının en önemli amaçlarından biri, öğrencilerini, her şeyden önce, yaşadığı topluma yararlı, ahlaklı, sorumlu birer vatandaş olarak yetiştirmektir. Öğrencileri bu amaca ulaştırmada, onlara ilk temel bilgileri kazandırmak için, ilköğretim okulları programına öncelikle (birinci, ikinci, üçüncü sınıflara) Hayat Bilgisi; ardından da (dördüncü, beşinci, altıncı ve yedinci sınıflara) Sosyal Bilgiler dersleri konmuştur.

İlköğretimde, "Sosyal Bilgiler" dersinin öğretiminde en önemli amaç, öğrenciye "toplumsal kişilik" kazandırmaktır. Toplumsal kişiliğin de en önemli özelliği "iyi bir yurttaş" olmaktır. Burada, iyi bir yurttaş olmaktan amaç, kişinin görev ve sorumluluklarını bilmesi, çevresine ve çevresindeki olaylara karşı bilinçli olmasıdır. Sosyal Bilgiler dersi, bireyin gerek kendisine, gerekse ailesine, çevresindeki diğer insanlara, yasalara ve devlete karşı görev ve sorumluluklarının neler olduğunu ve özellikle toplumsal çevresine etkili bir biçimde nasıl uyum yapılacağını öğretir. Çocuğun elde edeceği kazanç bakımından Sosyal Bilgiler öğretiminin amaçlarını (kapsamlı olmakla birlikte) her biri davranışa dönüştürülecek biçimde, dört ana kümede belirleyebiliriz:

1. Sosyal Bilgiler derslerinde çocuğun eleştirici, yapıcı ve yaratıcı düşünme ve yetenekleri gelişir; sorun çözme ile ilgili becerileri kazanması sağlanır;

2. Sosyal Bilgiler öğretimiyle çocuk bireylerarası ilişkilerini geliştirir; işbirliği yapmasını öğrenir; sorumluluk bilinci kazanarak yetişir;

3. Sosyal Bilgiler derslerinde çocuk temel yurttaşlık hak ve sorumluluklarını kavrar; anayasa ve yasalar karşısında görev ve sorumluluklarını bilir;

4. Sosyal Bilgiler öğretimiyle çocuk ekonomik olma konusunda görüş kazanır; gereksinimlerini iyi belirleme ve doğru tercihler yapma alışkanlığını elde eder. biçimlerde yansımıştır.

            Yukarıda bahsedilen Sosyal Bilgiler programı ve öğretimi ile ilgili amaç ve ilkeler bu dersin ne kadar kapsamlı ve davranışa dönük temalar içerdiğini göstermektedir. Amaç “birey yetiştirmektir.” Bilindiği üzere öğrencilere en zor kazandırılan davranış biçimleri duyuşsal davranışlardır. Sosyal Bilgiler de içerdiği konular, kavram, beceri ve değerler, güncel hayatla olan ilişkisi, yaşama yakınlığı, öğrencinin sürekli kendiyle ilgili bir şeyler bulabildiği bir ders olması sebebiyle davranışların kazandırılması vakit almaktadır. Edindiğimiz bilgi ve tecrübelere bakarak haftalık 5. 6. ve 7.sınıflarda 3 saat Sosyal Bilgiler; 8.sınıflarda da 2 saat T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi bahsettiğimiz davranışların kazandırılmasında yeterli olmamaktadır. Özellikle T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi konuları birbiri ile bağlantılı ve yoğun konular içeren bir derstir. Öğrenciler bu dersi sadece 8.sınıfta görmektedir. Yani derse dair önceden herhangi bir alt yapıları yoktur. Bu nedenle 2 ders saati içinde öğretmenlerin çoğu sadece anlatıp geçmektedir. Öğrencilerin hedeflenen 73 tane kazanımı verimli bir şekilde kazanıp kazanamadığı kontrol edilememekte ve konuşmaları için çoğunlukla fırsat verilememektedir. Kapsamlı ve önemli konular içeren bir ders için haftada 2 saat çok az bir süredir. Ders saatinin azlığından kaynaklanan durumları şu şekilde sıralayabiliriz:

v  3 saatlik süre sadece müfredatı yetiştirme çabasıyla geçiriliyor.

v  Sosyal Bilgilerin kapsamı güncel hayatla iç içe olduğu için, bu konuda konuşmak/fikir belirtmek isteyen öğrencilere 3 saatlik süre içerisinde söz hakkı vermesi zorlaşıyor.

v  Öğrencilerin kendilerini ifade etmeleri, özgüven kazanmaları, konuşabilme becerilerini yerine getirmeleri yeterince desteklenemiyor.

v  Verilen proje/performans ödevlerinin 3 saatlik süre içinde kontrol edilmesinde zorluk çekiliyor. Eğer ödevler kontrol edilir ya da öğrencilerin projelerini sunmalarına izin verilirse bir veya birkaç ders saati bu şekilde geçiyor. Müfredattan geride kalma durumu ortaya çıkabiliyor.

v  Müfredatı yetiştirme kaygısıyla öğrenciler yeterince tanınamıyor ve öğrencilerin sorunlarıyla ilgilenilemiyor.

Bizler Sosyal Bilgiler Öğretmenleri olarak yaptığımız araştırmalar, görüşmeler ve edindiğimiz bilgi ve deneyimler sonucunda; Sosyal Bilgilere ait güncellik, zaman ve mekan algılama, süreklilik ve değişim kavramları baz alınarak 3 saatlik Sosyal Bilgiler ve 2 saatlik T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi, ders müfredatlarının verilen süre içinde yetiştirilmesinin çok zor olduğu kanaatindeyiz. Derslerin daha verimli geçmesi, hedeflenen kazanımlara ulaşma yüzdesinin artması, yaşadığı çağın farkında olan, kendini ifade edebilen, doğru karar verebilen, genel kültür bakımından donanımlı bireyler yetiştirilebilmesi için ders saatlerinin artırılmasını istiyoruz.

Sosyal Bilgiler ders saatinin azlığı nedeniyle atamalarda da diğer temel branşlara oranla her zaman en az kadroyu almaktadır. Oysa bu ders birebir hayatın içinde olan, öğrenciyi toplumsallaştıran, ifade becerisi ve hayata karşı özgüven kazandıran, yaşama yakınlık ilkesini en işlevsel şekilde kullanan, bu nedenle hayati önem taşıyan bir derstir. Sosyal Bilgilere gereken önemin verilmesini, ilk atamada yaşanılan mağduriyetin giderilmesini ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği’ne 2014 Şubat’ta en az 2000 kadro verilmesini talep ediyoruz.