Dün sabah başlayan üç operasyonun içinde en önemlisi Halkbank ile ilgili olanı. Bankanın genel müdürü Süleyman Aslan'ın gözaltında olduğu bildiriliyor. Reuters'a bilgi veren bir kaynak, "Şu anda mali polis Halkbank'ta incelemeler yapıyor. Üst düzeyde bir gözaltı olabilir" dedi. Peki Halkbank'a operasyonun arkasında neler var?

İsrail lobisi AIPAC, geçtiğimiz günlerde Türkiye aleyhine bir kampanya başlatmıştı. ABD'de 47 milletvekili de, İran'la ticarete aracılık ettiği gerekçesiyle Halkbank'ı suçlamıştı.

ABD Kongresi'nin Temsilciler Meclisi kanadında, nükleer programından dolayı ABD tarafından İran'a uygulanan tek taraflı yaptırımlara rağmen Türkiye'nin Halkbank üzerinden İran'la ticareti artırdığı iddiasıyla, Türkiye aleyhine bir imza kampanyası başlatılmıştı. Türkiye ve İsrail arasındaki “özür diplomasisi” sonrası başlayan yakınlaşmanın aksamasının da etkisiyle, Washington'ın en güçlü lobi örgütlerinden İsrail yanlısı AIPAC'in önayak olmasıyla yürütülen kampanyaya 47 milletvekili destek vermişti. Hem ABD Dışişleri Bakanı John Kerry hem de Hazine Bakanı Jack Lew'a gönderilen bir mektupta “Sizden Halkbank'ın İran'a altın transfer edilmesindeki işlemlerini ele almanızı istiyoruz” denilmişti.

HALKBANK, YAHUDİ LOBİSİ VE NEOCONLARIN HEDEFİNDE

Hürriyet’ten Tolga Tanış’ın Nisan ayında yaptığı habere göre Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi üyesi ve South Carolina Milletvekili Cumhuriyetçi Jeff Duncan'ın liderlik ettiği ve Cumhuriyetçilerin önde gelen isimlerinden eski Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Ileana Ros-Lehtinen, Cumhuriyetçilerin 2012 başkan aday adaylarından Michele Bachmann ve eski İç Güvenli Komitesi Başkanı Peter King gibi isimlerin de destek verdiği mektupta şöyle denilmişti:

“Bu mektubu, İran'a uygulanan yaptırımları desteklemek ve terörist örgütlerin fonlanmasını engellemek için Türk önlemlerinin etkinliği hakkında bilgi istemek için yazıyoruz. Yönetimin, Türk Hükümeti ve Türk bankalarını İran'ın nükleer silaha kavuşmasını önlemek için işbirliğine ikna çabalarındaki rolünü biliyoruz. Ancak İran yasadışı nükleer programını devam ettiriyor ve biz Türkiye ile İran arasındaki son gelişmelerden giderek artan şekilde endişe duyuyoruz.

Mart 2012'de Türkiye İran'dan alımlarını yüzde 10-20 oranında azaltacağını açıkladı ve böylece 11 Haziran 2012'de, 7 Aralık 2012'de ilave alım azaltmasıyla yenilenen bir yaptırım istisnası edindi. Ancak anlıyoruz ki, Türkiye İran'dan petrol ve doğalgaz alımını azaltırken, devlet bankası Halkbank, yaptırımların aşılması için kullanılıyor. İran'ın uluslararası yaptırımları delmek için beş yurtdışı bürosu ve Tahran'da da bir temsilciliği olan Halkbank'a yatırdığı mevduat üzerinden altını kullandığı yönündeki endişenizde size katılıyoruz.

Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan'ın en son ‘Türk devlet bankası Halkbank İran'la mevcut işlemlerine devam edecek' yönündeki açıklaması, Halkbank'ın yasadışı nükleer programında İran'a yardım ettiği kaygısı için bir sebep oluşturdu. Bu Halkbank'ın uluslararası yaptırım altındaki rejimlere yardım etme konusundaki geçmişi nedeniyle büyük oranda rahatsız edici. 1990-2003 arası da, Halkbank Irak tarafından uluslararası yaptırımları aşıp petrol karşılığı endüstriyel ekipman, hammadde, iletişim ve ulaştırma aracı, bina malzemesi edinmek için kullanıldı. Bu gelişmelerin ışığında, sizden Halkbank'ın İran'a altın transfer edilmesindeki işlemlerini ele almanızı istiyoruz. Bu yılın Temmuz ayında yürürlüğe girecek düzenlemelerin, Halkbank ve onun Amerikan hissedarlarını nasıl etkileyeceği konusunda sizden bir açıklama istiyoruz.”

IRAK KÜRT BÖLGESİNİN PETROL PARALARI HALKBANK’TA BİRİKECEK

Öte yandan Irak petrolünün Türkiye üzerinden taşınmasını öngören anlaşmada da paraların Halkbank'ta toplanacağının düzenlendiği iddia ediliyor.

Kürt yönetimi ve Irak Federal Hükümetin mutabık kalması halinde benzer denetim sistemi ve tazmin işlemleri Türkiye üzerinden uygulanarak sürdürülecek. Kürt yönetiminin dün yapılan görüşmelerde, Kerkük Yumurtalık boru hattına akıtılacak petrol gelirleri Türkiye'den bir kamu bankasına aktarılmasını istendikleri, buradan da taraflara yüzde 17- yüzde 83 oranında transfer edilmesi isterken, görüşmede Kamu bankası olarak Halk Bankasının ön plana çıktığı dile getiriliyor.

Petrol gelirlerinin kendilerine adil bir şekilde ulaştırılmadığından şikayet eden Kürt yönetiminin petrol gelirlerinin Türkiye'deki bir kamu bankasındaki hesaba aktarılmasını ve dağıtımın bu hesap üzerinden gerçekleşmesini istedikleri dile getirilirken, Alınan bilgiye göre Halk bankasının İran tecrübesine değinen tarafların Halk Bankası üzerinde uzlaştıkları belirtiliyor.

Uluslararası haber ajanslarında ve Türkiye'den bazı medya kuruluşlarında son zamanlarda Halkbank aleyhinde çok sayıda haber çıkmasının da bu konuyla ilgili olduğu iddia ediliyor.

Reuters Ajansı'nın yanı sıra Türkiye'den de bazı gazete ve internet siteleri Halkbank'ı İran'la ticaret yapmakla suçlayan haberler yapmıştı.