Eğitim Reformu Girişimi (ERG) ve Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV), yeni sistemi izlemek ve değerlendirmek için gerçekleştirdikleri araştırmayı tamamladı. Rapora göre geçiş süreci iyi yönetilmedi ve öğrencilerin akademik başarıları yüzde 10 ila yüzde 20 düştü. Derslik ihtiyacı arttı, 127 binöğretmen açığına 65 bin daha eklendi. Seçmeli dersler genellikle öğrenci ve veliler tarafından değil okul yönetimince belirlendiği için uygulama amacına ulaşamadı. 

'Temel Eğitimin Kademelendirilmesi Sürecinin İzlenmesi' başlıklı rapor, 33 ilde 2 bine yakın öğrenci üzerinde yapılan araştırmayla hazırlandı. Kesintisiz 8 yıllık eğitime tabi tutulan ve 4+4+4 sisteminde okuyan 5. sınıf öğrencilerinin not ortalamaları ve okul ortamları karşılaştırıldı. Çalışmaya göre dönüşüm dönemine denk gelen öğrencilerin başarılarında düşüş gözlendi. Düşüşe gerekçe olarak, erken ergenlik döneminde yeni sisteme, yeni çevreye uyumda yaşanan sıkıntı gösterildi. Okulların 4'er yıllık kademelere ayrılması ve buna bağlı olarak ikili eğitime geçilmesi de bir diğer sebep olarak yer aldı.

Raporun sunulduğu toplantıda konuşan ERG Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Üstün Ergüder, eğitimin en büyük sorununun politize edilmesi olduğunu söyledi. Eğitimle ilgili kararlar alınırken ortak aklabaşvurulmamasını eleştiren Ergüder, "Siyasi partiler politika üretebilir ancak bir konsorsiyum olsun. Hedefler büyüdükçe durmadan sistem değiştirmenin anlamı yok. Ne yapılırsa yapılsın her şeyden önce ortak akla başvurulsun." dedi.

Araştırma sonuçlarına göre yeni eğitim sisteminde tam gün eğitim veren okul sayısı azalırken ikili eğitim veren ilk ve ortaokulların sayısı arttı. Araştırmanın koordinatörlüğünü yapan Dr. Alper Dinçer, ikili eğitimin öğrencilerin okula olan aidiyetlerini azalttığını söyledi. İkili eğitimin okul saatlerini de etkilediğini belirten Dinçer, sabahçı öğrencilerin okula 7: 20'de girip 13: 00'da çıktıklarını, öğleci öğrencilerin de 13: 00'te girip 18: 00'de çıktıklarını anlattı. Dinçer, ders saatleri çok erken başlayıp çok geç bittiği için çocuklardaki kahvaltı yapma ve öğle yemeği yeme oranının düştüğünü belirtti. Koordinatör Batuhan Aydagül ise Şanlıurfa'da Sabah 6: 00'da başlayan okullar olduğunu belirterek bunun bir standarta oturtulması gerektiğini söyledi.

Araştırmada 2011-2012 ve 2012- 2013 eğitim-öğretim yıllarındaki 5. sınıf öğrencilerinin Türkçe, İngilizce, Matematik ve Fen ders notları da karşılaştırıldı. 2011-12 eğitim yılında 5. sınıf öğrencilerinin Türkçe, İngilizce, Matematik ve Fen ders notlarının dağılımı incelendiğinde öğrencilerin yeni sistemde akademik başarıda büyük bir düşüş yaşadıkları gözlendi. Eski sistemde İngilizce dışında tüm alanlarda öğrencilerin yüzde 90'dan fazlasının notlarının en az 3, Türkçe dersinde ise öğrencilerin yarıdan fazlasının notunun 5 olduğu görülüyor. 2012-2013 eğitim öğretim yılına bakıldığında ise başarı düzeyi önemli ölçüde düşüyor. 2012-13'te öğrencilerin yüzde 90'ından fazlasının notlarının 3 veya 3'ten fazla olma durumu hiçbir alanda görülmüyor.