10 yıllık tek parti iktidarında sosyologların yaşadığı istihdam sorunu kanayan bir yara haline gelmiştir. 2003-2013 yılları arasında merkezi atamada alınan sosyolog sayısının azlığı,  Adalet Bakanlığı’nın mülakatla 370 sosyolog atamasının adaylarda yarattığı travma,  açık öğretim sosyoloji programının abartılı kontenjanları , yönetmeliklerde yer verilmeyen, kadro ihdasları sürekli Maliye ve Bakanlıklarca engellenen sosyologların  istihdam umutları ülkemizin sosyolog karnesinin zayıf olduğunu gösteriyor. Sosyologların perişanlığı, çaresizliği belgelerle, rakamlarla ortadadır. 

Önceki yıllarda sosyolog alınacağına dair çeşitli haberler çıksa da 3 yıldan beri sosyologlar atama beklemektedir. 2011’den beri Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın sosyolog alımı yapacağı belirtiliyor. 9 Şubat 2012- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin, üzerinde çalıştıkları bir projenin hayata geçmesiyle birlikte toplam da 8 bin sosyolog alacaklarını söylemişti. 4 Mart 2012- Bakan Fatma Şahin: 3000 sosyolog ile sosyal ilimler uzmanı alacağız haberi yayımlanmıştı. 15 Mayıs 2012- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, atanamayan öğretmenler ile iletişim, sosyoloji, psikoloji mezunu 30 bin kişiden aile danışmanı ordusu kuracak haberi yayımlanmıştı.

En son  27 Kasım 2013’te Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, her ailenin bir sosyal destek uzmanı olacağını  ifade etmişti.  Önceki yıllarda ve aylarda da sosyal destek uzmanı alımı yapılacağı belirtilmişti. 4 Ağustos 2011’de,  Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin, Aile Sosyal Destek Projesi kapsamında artık her ailenin bir sosyal destek uzmanı olacağını söyledi.2 Ekim 2013’te Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Şahin, aile hekimi uygulaması gibi aile destek uzmanlığı sistemine geçileceğini açıklamıştı.

                                 2013 yılına baktığımızda Sosyoloji bölümüne ait üniversite kontenjanları ile atama kontenjanları arasındaki uçurum sosyologların çaresizliğini ortaya koyuyor. Kontenjan-atama çelişkisine dayanarak şu yargıya varabiliriz:  Devletin sosyoloji mezununa ihtiyacı var ancak sosyoloğa ihtiyacı yok. 

2013-ÜNİVERSİTEKONTENJANLARI

                          *2013-2014 YÖK sosyoloji bölümü kontenjanları : 5.496

                   ( Her sene 5 bin civarında sosyoloji bölümü öğrencisi mezun oluyor.)  

                           *2013-2014 Sosyoloji bölümü Açık öğretim kontenjanı: 14.000

                           (Anadolu Üniversitesi: 11 bin)

                           ( Atatürk Üniversitesi :  1000  )

                           ( İstanbul Üniversitesi: 2000)

2013-  ATAMA KONTENJANLARI

                          *2013-1 Haziran Merkezi Atama sosyolog kontenjanı: 31

                          *2013-2 Kasım Merkezi Atama sosyolog kontenjanı: 13

                          *2013- Sözleşmeli atanan sosyolog sayısı: 0 

2013- KASIM SOSYOLOG ATAMA PUANLARI ( 13 Sosyolog)

               2013-2 Kasım Merkezi atama yerleştirme sonuçları dün ( 28 Kasım 2013) açıklandı. Sosyologlara toplamda 13 kadro ayrılmıştı. Yerleştirme puanlarına baktığımızda 2012-2 ve 2013-1 atamalarının yapılmasına rağmen puanların düşmediği görülmektedir.

Sosyoloji mezunları devlet kadrolarına atanmada çok büyük sıkıntılar yaşamaktadır. Bakanlıklar, sosyologların istihdamı için hiçbir çalışma yapmamaktadır. Sosyologlarla ilgili hiçbir adım maalesef yok. Bakanlıkların 2013 yılı sosyolog atama araştırmamızı aşağıda yayımlıyoruz: 

 1)  AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, sosyolog alımını her sene sembolik sayılarda yapmaktadır. Sosyal çalışmacılara öncelik vermektedir.  Sosyal Hizmet Merkezlerine ASDEP kapsamında personel alımı yapılacağı aylardır konuşuluyor ancak alımlar sürekli erteleniyor. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına (SYDV) , alakasız bölüm mezunları alınıyor,  sosyoloji mezunlarına haksızlık yapılıyor. 2012 Faaliyet Raporu verilerine göre Bakanlıkta çalışan sosyolog sayısı 191’dir. Sosyologları en çok mağdur eden Bakanlık , Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’dır. 2013 yılı içerisinde Bakanlık, sosyologlara sadece 24 kadro ayırmıştır.                

2)ADALET BAKANLIĞI

Adalet Bakanlığı Denetimli Serbestlik kapsamında geçen sene 370 sosyolog alımını mülakatla yaptı ancak birtakım mağduriyetler yarattı. 2013 yılı içerisinde sosyolog alımı yapmayarak yüksek puanlı sosyolog adaylarını mağdur etmiştir. Ayrıca cezaevlerine sosyolog atamasını 2006’da durdurmuştur. Sosyologları mağdur eden ikinci bakanlık, Adalet Bakanlığı’dır. Cezaevleri Genel Müdürlüğü’nde 732 boş sosyolog kadrosu vardır. 2013 yılı içerisinde sosyolog ataması hiç yapmamıştır.   

3)   GENÇLİK VE SPOR BAKANLIĞI

Gençlik ve Spor Bakanlığı, 2011’den beri mevcut 180 sosyolog kadrosuna atama yapmamaktadır. Gençlik Merkezleri’nin açılmasıyla atama yönünden umutlanan sosyologlara Bakanlık, net cevaplar vermemektedir. 2013 yılı bütçesine göre Spor Genel Müdürlüğü’nün atama izni olmasına rağmen 180 kadroya Kasım ayında atama yapılmayacaktır. Ayrıca Kredi Yurtlar Kurumu’na sosyolog ataması yapmamaktadır. Sosyologları mağdur eden üçüncü bakanlık, Gençlik ve Spor Bakanlığı’dır. 2013 yılı içerisinde sosyolog alımı hiç yapmamıştır.

4)SAĞLIK BAKANLIĞI

Sağlık Bakanlığı, 2010’dan beri 330 sosyolog kadrosuna atama yapmamaktadır. Önceliği hemşire ve sağlık çalışanlarına veren bakanlık, sosyal çalışmacı ataması yaparken sosyologları mağdur etmektedir. Sosyologları mağdur eden dördüncü bakanlık, Sağlık Bakanlığı’dır. 2013 yılı içerisinde binlerce sağlık personeli atanmasına rağmen sosyolog alımı hiç yapılmamıştır.   

5)İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

  İçişleri Bakanlığı bünyesinde sosyologlarla ilgili herhangi bir çalışma yok. Emniyet Genel Müdürlüğü’ne sosyolog alımları yapılmamaktadır. 2013 yılı içerisinde Bakanlık sosyolog alımı hiç yapmamıştır ancak yeni kurulan Göç İdaresine çok az da olsa sosyolog alımı yapılacaktır.

6) ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI

Kentsel Dönüşüm kapsamında sosyolog alınacağı müjdesi verilmiş ancak tarih ve sayı konusunda bilgi verilmemiştir. 2013 yılı içerisinde sosyolog alımı hiç yapılmamıştır.

 7)GIDA,TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı da 2013 yılı içerisinde Haziran Merkezi atamada 8 sosyolog ataması gerçekleştirmiştir. Kasım atamasında ise sosyologlara kontenjan ayırmamıştır.

Yukarıda 2013 yılı içerisinde alınan sembolik ve komik sosyolog sayılarını verdik. Sosyoloji bölümünün müfredatında değişiklikler yapılarak teorik dersler yerine uygulamalı dersler konulmasının zamanı gelmedi mi? Bakanlıkların sosyolog ihtiyacının karşılanması için yönetmeliklerde acilen değişiklik yapılmasının zamanı gelmedi mi? Emniyet Genel Müdürlüğü’nde,  Rehberlik Araştırma Merkezleri’nde, Cezaevlerinde, Kredi Yurtlar Kurumu’nda ve daha birçok kurumda sosyolog bulunmasının zamanı gelmedi mi? YÖK-DPB-Bakanlıklar’ın bir araya gelerek sosyoloji mezunlarının istihdam ve atama sıkıntıları için çalışma başlatması için daha ne bekliyorlar?

Zeki KARA

Eğitimci-Yazar