Değişmedi mi? Man kurtlaştırma ne demek? Ayrıntılarını şimdi ondan dinleyelim. Orta Asya’da Janjanlar diye bir kabile var. Türkleri, Kırgızları ve Kazakları köleleştirmek için bir işkence uyguluyorlar. Yakalanan kişinin kafası tıraşlanıp ıslak deve derisi geçiriliyor. Daha sonra kızgın çöl güneşi altında bırakılıyor. 3-4 gün sonra deri kuruyup kafayı sıkıştırıyor, saç kökleri uzamaya başladığında deve derisinden çıkamadığı için beyinin içine doğru işlemeye başlıyor. Bir süre sonra kişi akli melekelerini kaybedip efendilerinin istediğini yapmaya başlıyor. Buna Man kurtlaştırma deniyor. Türk eğitim sisteminde bu meseleye bir bakacak olursak karşımıza nasıl bir manzara çıkar buyurun birlikte inceleyelim.

Sistem Nedir? Sistem, küçük parçalardan oluşan fakat kendisi de aynı zamanda daha büyük bir sistemin ya da sistemlerin parçası olarak işlevde bulunan bir bütündür. Bir sistemin temel özellikleri şunlardır: Sistemin akılcı çalışması, alt sistemlerin etkin çalışmasına ve sistemin dış sistemlerle düzenli ilişkisine bağlıdır. Alt sistemlerden birinin düzensiz işleyişi bütün sistemin çalışmasını olumsuz etkiler. Bir sistemin amacı alt sistemlerin amaçlarının toplamından farklıdır. Bir sistemi oluşturan alt sistemler arasında ilişkiler ve etkileşimler vardır. Bir alt sistemin hareketi öteki alt sistemi etkiler.

Türk eğitim sistemi 12 yıllık zorunlu kademeli eğitim olarak üç kademeye ayrılmıştır. Birinci kademe dört yıl süreli ilkokul (1. 2. 3. ve 4. sınıf), ikinci kademe dört yıl süreli ortaokul (5. 6. 7. ve 8. sınıf) ve üçüncü kademe dört yıl süreli lise (9. 10. 11. ve 12. sınıf) olarak düzenlenmiştir. Türkiye’de eğitim; adalet, güvenlik ve sağlık gibi devletin temel işlevlerinden birisi olup devletin denetimi ve gözetimi altında yapılmaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı merkez teşkilâtı, taşra ve yurtdışı teşkilâtları eğitim hizmetlerinin sunumunda önemli görevler üstlenmektedirler. Eğitim hakkı, T.C Anayasası ile güvence altına alınmış; eğitimin tür ve kademelerini ve işleyişe dönük esasları düzenleyen mevzuatla Türk Eğitim Sistemi bugünkü yapısını kurmuştur. Türk Millî Eğitim Sisteminin genel çerçevesi, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu ile belirlenmiştir.

Avrupa Eğitim sistemlerinde nitelik değerlendirme ve kıyaslamada kullanılmak üzere belirlenen temel göstergeler dört temel alanda toplam 16 tanedir. Bu alanlar ve kapsadığı göstergeler şunlardır.

Bilgi- Beceri: Matematik, Okuma, Fen ,Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Yabancı diller, öğrenmeyi öğrenme, Sosyal bilgiler/Yurttaşlık

Başarı ve Üst Eğitime Katılma: Okuldan ayrılma, Ortaöğretimin tamamlanması, Yüksek Öğretime katılma,

Örgün eğitimin İzlenmesi: Okulda verilen eğitimin değerlendirilmesi ve yönlendirilmesi, Aile katılımı,

Kaynaklar ve Yapılar: Öğretmenlerin eğitimi ve yetiştirilmesi, Okulöncesi eğitime katılma, Bilgisayar başına düşen öğrenci sayısı,Öğrenci başına düşen eğitim harcamaları, (Aksoy,2003: 56)

Bilgi ve beceri kazandırmada maalesef oldukça geriyiz. Başarı ve üst eğitime katılma da gelene geç deniyor. Okullar da tam bir değerlendirme ve yönlendirme mevcut değil. Öğretmen yetiştirme en önemli sorun olarak önümüzde duruyor. Öğrenci başına düşen eğitim harcaması ideal rakamın çok altındadır. Eğitim sistemimizde Man kurtlaştırma var mı, yok mu? Karar sizin…

İlhami Fındık

([email protected])