Çok Çarpıcı 4+4+4 Değerlendirme Raporu

EĞİTİM

Çok Çarpıcı 4+4+4 Değerlendirme Raporu

Başbakanın sözü havada kalabilir mi?

15 Ocak 2013, Salı

Başbakanın sözü havada kalabilir mi?

İlköğretim Kanunu değişikliği Hükûmetçe gündeme getirilirken, Farklı yeteneklerini geliştirmek ve farklı lise türlerini tercih etmek isteyenlere hazırlanma fırsatı vermeyen, anti- demokratik, ön çıraklık ve aday çıraklık dönemini tek tip kesintisiz eğitim ile ortadan kaldırarak iş ve üretim hayatının önünü tıkayan bir yapının öne çıktığı, kârlı iş yapabilen zanaatların ve küçük sanayiin sıkıntıya düşürüp, Türkiyenin bazı alanlarda rekabet gücünü zamansız kaybettiği konusunda ülkeyi uyarmıştı.

Çıkan Kanun bu düzenlemelere cevap verecek şekildedir:

MADDE 9- İlköğretim kurumları; dört yıl süreli ve zorunlu ilkokullar ile dört yıl süreli, zorunlu ve farklı programlar arasında tercihe imkân veren ortaokullar ile imam-hatip ortaokullarından oluşur.

Ortaokullar ile imam-hatip ortaokullarında lise eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve tercihlerine göre seçimlik dersler oluşturulur.

Ortaokul ve liselerde, Kuran-ı Kerim ve Hz. Peygamberimizin hayatı, isteğe bağlı seçmeli ders olarak okutulur. Bu okullarda okutulacak diğer seçmeli dersler ile imam-hatip ortaokulları ve diğer ortaokullar için oluşturulacak program seçenekleri Bakanlıkça belirlenir, demektedir.

Ortaokullar için yeni hazırlanan seçmeli dersler, seçmeli dersler yanında farklı programlar arasında tercih imkânını da programlamış olmalıdır. Aksi takdirde, 8 yılı ikiye bölmenin bir gerekçesi olmazdı; 8 yılın istenen yıllarına da seçmeli dersler serpiştirilebilirdi. İkinci 4 yıldan (ortaokul) gaye, isteyen veli ve öğrencinin zorunlu lise kademesine hazırlığını şimdiden yapabilmesidir. Öğrencinin ilgilerinde süreklilik göstermesi halinde kullanacağı modüllü ilerleme imkânı kısmen düzenlenmiş görünüyor. İlk yıl içinde düzenleme geliştirilebilir.

Bir öğrencinin önünde gitmek isteyebileceği zorunlu yaygın veya örgün üç tür ortaöğretim kanalı bulunmaktadır: genel lise eğitimi, meslek eğitimi ve teknik eğitim. Öğrencinin kendini geliştirme seçenekleri özellikle genel liselere yönelmeye uygun alanlar arasından seçilmiş. Teknik liselere gidecekler için de ilâve fen uygulamaları ve matematik uygulamaları dersleri görülmektedir. Ancak, zorunlu ortaöğretimde yaygın veya örgün meslek öğretimine devam etmek isteyeceklerin seçmeli dersleri henüz düzenlenmemiş görünüyor.

Mesleğe yönelme öncesi eğitiminin (ortaokul) iki önemli boyutu vardır: 1) Gelişim psikolojisi açısından öğrencinin, yeterli çok boyutlu gelişimi mutlaka yapmış olması, 2) Kişisel yetenek ve ilgilerini deneme ve geliştirmeye başlama fırsatı bulmuş olması. 8 Yıllık kesintisiz eğitim bunları yapmadığı için gençliğimizin son 15 yılı kaybedilmiştir.

1) Gelişim Psikolojisi Pedagoji, insanın küçük/ince kas eğitiminin 9 14 yaşlar arasında yapılmasını öngörür. Bu eğitimin yapılması her birey için insan gelişimi ihtiyacı olarak gereklidir. Bu dönem kaçırılırsa, bu kaslar eğitilmeden kalınlaşır. Bu sebeple tüm ortaokulun tüm sınıflarına zorunlu El İşi Dersi konulmalıdır. Bu ders çeşitli malzemelerle gelişimsel ihtiyaçlara göre, gereğinde kız ve erkek öğrencilerin gelişim özelliklerine göre işlenebilir. Bu, çocuğun ilerde bu yönde bir meslek seçmesi ya da mesleğe yönlendirme için yapılan bir eğitim değildir. Özellikle el ve parmakların eğitimi bu yaşlarda yapılmazsa, kalınlaşan kaslar ile 14 yaşından sonra el becerisi gerektiren eğitim (çip üretimi, kuyumculuk, deri işleme sanatları, tasarım, modelcilik, dişçilik, cerrahlık vb.), uygulama, işletim, kullanım, tüketimyapılmak istenmesi halinde kalitesiz eğitim ortaya çıkmaktadır. Nitekim ülkemizde meslek eğitimi ve çıraklığı seçenlerin hızla azalması ince/küçük kas eğitimini atlayan eğitim programları ile de yakından ilgilidir.(Zorunlu programda görünen Teknoloji ve Tasarım Dersi birçok okulda yapılamamakta, işlenenlerde ise sadece bilgisayar okur-yazarlığı boyutu ile geçmektedir.)

Bu sebeple, 8 yıllık kesintisiz ilköğretim 4 + 4 olarak ikiye bölünerek, ortaokul kademesi için velilerin ve öğrencinin istek ve yeteneklerine göre geliştirici eğitimden yararlanmalarının önü açılmıştır. Ortaokullar için hazırlanan seçmeli dersler arasına El Becerisi Dersleri, İş Bilgisi Başlangıç Dersi, her biri farklı içerik ve modüllü/eklemli kademelerle dâhil edildiği takdirde örgün veya yaygın ortaöğretime, hatta Üretim ve Çalışma Bilinci/Ahlâkı Dersiile desteklendiği takdirde istekli olan bir kısım öğrenci ve veliden, yaygın ortaöğretime devam etmek isteyecekler bunlardan önemli derecede yararlanabileceklerdir. Ülkemizdeki gelir dağılımı bozukluğu, işsizlik sorunu ve oldukça az sanayi ve hizmet işletmesinin en ileri teknolojilere geçebilmiş olmasından dolayı bu tedbirler birer gereklilikti. Böylelikle, Kanunda geçen Lise eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve tercihlerine göre seçimlik dersler oluşturulur, hükmüne meslek eğitimini seçmek isteyen aileler ve öğrenciler açısından da işlerlik kazandırılmış olabilir.Bu dersleri vermek için Halk Eğitim merkezlerinde görevli 45 000e yakın eğitmenden ve altyapısı uygun olmayan okullar için Halk Eğitim merkezlerinden yararlanılabilir.

Not: 8 yıllık Kesintisiz Eğitim küreselleştirmeciliğin yerine çakılı ucuz işçi için asgarî yeterlilikler görüşü ile düşünülmüş bir programa sahiptir. Bu uygulamayı yapan ülkelerin çocukları, yabancı sermayenin isterse gelip kullanacağı yerine çakılı ucuz işçileri oluştururlar, ülkenin ayrıca rekabet üstünlükleri elde etmesi güçleşir. Bu görüşün Türkiyeye DB tarafından telkin edildiği yıllarda Çine de aynı telkin yapılıyor, yönetimler direniyordu. Çin ise etmedi. 5 İlkokul + 4 Ortaokulu sistemini ülkesine ilk defa olarak getirdi. Gerekçesi; gelişmiş hiçbir ülkede kesintisiz eğitim olmadığı idi; kendine gelişmişleri örnek aldı. Türkiye ise bir askeri darbe dönemi karambolünde, imam-hatipler vaveylâsı ile ört-basedilerek bunu kabul etti, kurulu 5 + 3 sistemini bozdu. Çin, ilkokula ve ortaokula paralel, çeşitli okullardan çocukların yaş sınırı esnek tutularak kaydolabildikleri, isteyenlerin okul gününden önce veya sonra ve hafta sonları gittikleri Anahtar Okullar (çok yönlü ve her türlü yetenek ve beceri geliştirme okulları) kurdu. Ortaokullara ve liselere seçme ile girilen bu ülkede, anahtar okullara da paralel olarak devam etmiş olanlar kapışılıyor. Çinin verimli, işlek ve yaratıcı üretimi ortada. Türkiye 15 yılını kaybetti.

Not: Eğer seçmeli dersler ve program sürekliliği sunma lâyıkıyla yerine getirilirse, ortaokul sonlarında ayrıca bir yönlendirme yapılmasına gerek kalmaz. Vatandaş kendi yönelmesini demokratik yollarla kendi yapmış olur. MEB, demokratik tercihlere kuvvetli bir destek sunmuş olur. Bu durumda, 8. Sınıfta görülen, esasen hangi okullar var bilgisinden ibaret olan ve liseye geçiş imtihanları tercihlerinden sonra yapılarak etkisi bulunmayan Yönlendirme Dersine ihtiyaç kalmayacaktır. Bu dersin, ders saatleri dışında Orta 1 ve Orta 2de velilere yönelik olarak öğrencileri ile beraber katılınacak bir bilgilendirme şekline dönüştürülmesi yararlı olur.

Not: Bakanlığın içindeki onbeş yıldır mevcut, tektipleştirici ortak program, örgün/okul-içine kapatıcı eğitim ve meslek eğitiminin ötelenmesi eğilimlerine dikkat etmek gerekecektir. Tektipleştirici ortak program DB ve yabancı bağlantılı STKlarca desteklenmektedir. Başbakan Erdoğan, iş hayatı ve halkın taleplerini takip ettiği için, bu Kanunla keskin bir dönemeç alarak ikinci 4 yılı (ortaokulu) getirmiş, Türkiyeyi 15 yıl önce düşülen bu tuzaktan çıkarmıştır. Her ülkenin meslek eğitim düzen ve programları, üretimlerinde kullanılan teknoloji seviyelerinin piyasalarında oluşturduğu işgücü talebi ile bağlantılıdır. Bunu üretim-yatırım kararları belirler. Eğitimde sanayi-eğitim bağlantısı demek, bu gelişmelerin ülke piyasasından takip edilmesi demektir. Bu sebeple Türkiye Avrupa ile birlikte geliştirilen 8 basamaklı meslek içi kademelenme ilkelerini (her basamak ilkelerinin somut içeriğini her ülke kendi iç piyasasının üretim talebine göre dolduracaktır) benimsemiş ve MYK (Meslek Yeterlilikleri Kurumu) nu kurmuştur. Bütün bunlardan sonra, eğitim programları için başka bazı ülkeleri örnek göstermek, milli eğitimin, ülkemizde siyasetçe ve ekonomide alınacak tüm kararları aşarak, ülke çocuklarını ilerisi için farazi bir model üzerinden dönüştürmeye kalkışması anlamına gelebileceği için dikkat etmek gerekir.

Not: Ortaokulda bu seçim hürriyetlerini elde edecek öğrenci, lisede zorunlu, okul-içi, tektip, ortak 9. Sınıf programı ile artık karşılaşmamalıdır. Esasen 9. Sınıftaki ortak yıl, Milli Eğitim Temel Kanununda bulunduğu halde 8 yıllık kesintisiz eğitim nedeniyle uygulanmayan yönlendirme işlevinin ilköğretim sonunda yerine getirilmemesiyle ilgili olarak ortaya çıkmıştır. Orta öğretim kademesinde öğrenci tercihlerini bir yıl daha ötelemekten başka bir işe yaramamıştır. Eğer DB marifetiyle gelen 9. Sınıftaki ortak yıl devam ederse, 4+4+4 ile getirilen ikinci 4 yıllık kademede hazırlanan öğrenci, bu birikimini bırakmak zorunda kalacaktır. Aynı zamanda, Kanunda öngörülen Ortaokullarda, lise eğitimini destekleyecek şekilde öğrencilerin yetenek, gelişim ve tercihlerine göre seçimlik dersler oluşturulur, hükmü havada kalmış olur. Diğer bir deyişle, Kanuna rağmen eğitim sistemi eski düzenine geri dönüşleri desteklemiş olur.