Dün TBMM Milli Savunma Komisyonu'nda kabul edilen, askerlik kanunlarında değişiklik öngeren tasarıya eklenen bedelli askerlik ve sözleşmeli er başvuruları ile ilgili düzenleme AK Parti Grup Başkanvekillerince yeniden teklif olarak getirildi

-Söz konusu teklifin önümüzdeki hafta yasalaştırılması planlanıyor

ASKERLİK KANUNU İLE SÖZLEŞMELİ ERBAŞ VE ER KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1- 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 52- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte her ne sebeple olursa olsun henüz fiili askerlik hizmetine başlamamış ve 1 Ocak 1988 tarihinden (bu tarih dahil) önce doğan 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu ile 1111 sayılı Askerlik Kanununa tabi yükümlüler; istekleri halinde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki ay içinde askerlik şubelerine veya yurt dışı temsilciliklerine başvurmaları ve 18.000 Türk Lirası para veya T.C. Merkez Bankası döviz satış kuruna göre ödeme tarihindeki karşılığı kadar konvertible yabancı ülke parasını defaten ödemeleri şartıyla temel askerlik eğitimine tabi tutulmaksızın askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılırlar.

Her ne sebeple olursa olsun daha önce bedelli veya dövizli askerlik hizmeti kapsamından çıkarılanlardan yaş şartını taşıyanlar, istekleri halinde birinci fıkra hükümlerinden yararlanırlar.

Bu uygulama kapsamında ödenecek paralar, Savunma Sanayii Destekleme Fonu adına T.C. Ziraat Bankası, T. Halk Bankası ve T. Vakıflar Bankasında açılacak hesaba yatırılır.

Bu madde hükümlerinden yararlanan yükümlüler hakkında saklı, yoklama kaçağı ve bakayadan dolayı idari ve adli soruşturma ve kovuşturma yapılmaz, başlatılmış olanlar sona erdirilir ve bu suçlara ilişkin kesinleşmiş idari para cezaları tahsil edilmez.

Bedelin ödenmesine ilişkin usul ve esaslar Milli Savunma Bakanlığınca belirlenir."

MADDE 2-10/3/2011 tarihli ve 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"(1) Sözleşmeli er kaynaklarını;

a) En az ilköğretim veya yurt dışındaki dengi okul mezunu olup, askerlik hizmetini erbaş ve er olarak tamamlamış ve düzeltilmemiş nüfus kaydına göre müracaat yapılan yılın ocak ayının ilk günü itibarıyla yirmibeş yaşını bitirmemiş olanlar,

b) En az ortaöğretim ve yurt dışındaki dengi okul mezunu olup, askerlik hizmetine başlamamış veya askerlik hizmetini tamamlamamış olanlardan, düzeltilmemiş nüfus kaydına göre müracaat yapılan yılın ocak ayımn ilk günü itibarıyla yirmi yaşından gün almış ve yirmibeş yaşım bitirmemiş olanlar,

teşkil eder.

Ayrıca, (a) bendinde sayılanlardan askerlik hizmetine başlamamış veya askerlik hizmetini tamamlamamış olanların, (b) bendi kapsamında sözleşmeli erliğe alınıp alınmayacakları kaynak ihtiyacı dikkate alınarak Milli Savunma Bakanı tarafından belirlenir."

MADDE 3- 6191 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"(5) Askerlik hizmetini tamamlayanlar ile tamamlamış sayılanlardan sözleşmesi feshedilerek ilişiği kesilenler, yedekte erbaş ve er kaynağına alınırlar."

MADDE 4-6191 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

"Sevk tehiri, askerlik yükümlülüğünün yerine getirilmiş sayılması

EK MADDE 3- (1) Askerlik hizmetine başlamadan sözleşmeli erliğe kabul edilenlerin şevkleri; ilgili Kuvvet Komutanlığının, Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının teklifine istinaden, sözleşmeli er oluncaya kadar, Milli Savunma Bakanlığı tarafından tehir edilir.

(2) Sözleşmeli erbaş ve erlerden, askerlik yükümlülüğünü daha önce tamamlamamış olanların, askerlik yükümlülüklerine ilişkin olarak uygulanacak hükümler şunlardır:

a) Sözleşmeli erbaş ve erler ile sözleşmeli er adaylarından, ön sözleşme ve sözleşme süreleri içerisinde bu Kanunun 6 ncı maddesinin (b) ve (c) bentleri hariç olmak üzere birinci fıkrası ile (f) ve (g) bentleri hariç dördüncü fıkrası gereğince ilişiği kesilenlerden; ön sözleşme ve sözleşme döneminde ay olarak hizmette geçen sürelerinin üçte biri 1111 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasına göre belirlenen süreyi karşılayanlar, askerlik hizmetim yerine getirmiş sayılır, bu süreyi karşılamayanların kalan süreleri tamamlattırılır.

b) Yukarıdaki bentte belirtilen haller dışında herhangi bir nedenle sözleşmesi sona eren sözleşmeli erbaş ve erler ile sözleşmeli er adaylarından, ön sözleşme ve sözleşme döneminde ay olarak hizmette geçen sürelerinin üçte biri;

1) Sözleşmesinin sona erme tarihinde 1076 sayılı Kanuna tabi olanlardan, 1111 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenen süreyi karşılayanlar,

2) Sözleşmesinin sona erme tarihinde 1111 sayılı Kanuna tabi olanlardan, söz konusu Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasına göre belirlenen süreyi karşılayanlar,

askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılır, bu süreyi karşılamayanların kalan süreleri tamamlattırılır.

c) Askerlik hizmetine devam ederken sözleşmeli er olarak alınanların, ön sözleşme imzaladıkları tarihe kadarki hizmet sürelerinin tamamı, kalan yükümlülük süresinin hesabından mahsup edilir.

ç) Askerlik hizmetinin tamamlattırılması, ilgilinin ilişiği kesilmeden, kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı veya Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenecek birliklerde, erbaş veya er olarak yerine getirilir."

MADDE 5- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 6- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

GEREKÇE

Anayasanın 72 nci maddesinde, vatan hizmetinin her Türk'ün hakkı ve ödevi olduğu belirtildikten sonra; bu hizmetin Türk Silahlı Kuvvetlerinde veya kamu kesiminde ne şekilde yerine getirileceği veya getirilmiş sayılacağının kanunla düzenleneceği belirtilmiştir.

Askerlik hizmetinin ne şekilde yerine getirileceğine ilişkin hususlar 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu ile 1111 sayılı Askerlik Kanununda düzenlenmiş olup; bu hizmet bedelli veya dövizle askerlik uygulaması şeklinde de yerine getirilebilmektedir.

Bedelli askerlik uygulaması daha önce dört kez yapılmıştır. 16/4/1987 tarihli ve 3358 sayılı ve 21/5/1992 tarihli ve 3802 sayılı kanunlar ile büyük miktarlara ulaşan saklı, bakaya ve yoklama kaçağı birikiminin engellenmesi amaçlanmıştır. 2/11/1999 tarihli ve 4459 sayılı Kanun ile yapılan uygulama ise 17 Ağustos 1999 tarihinde Marmara Bölgesinde meydana gelen deprem felaketinde uğranılan ağır kayıpların ve bu afet nedeniyle doğan zararların giderilmesine katkıda bulunmak amacını taşımaktadır. 30/11/2011 tarihli ve 6252 sayılı Kanun ile büyük miktarlara ulaşan saklı, bakaya ve yoklama kaçağı birikiminin engellenmesi amaçlanmış ayrıca elde edilen gelir; şehit yakınları, gaziler, özürlüler, muhtaç erbaş ve er aileleri, Türk Silahlı Kuvvetleri (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dahil)'ne mensup vazife malülleri ile emniyet hizmetleri sınıfına mensup vazife malüllerine yönelik sosyal hizmet ve yardım faaliyetlerinin finansmanında kullanılmıştır.

1111 sayılı Askerlik Kanununun 86 ncı maddesine tabi yoklama kaçakları ile aynı Kanunun 89 uncu maddesine tabi bakaya sayılarının her geçen yıl arttığı gözlemlenmektedir. Bu birikimin engellenmesi amacıyla hazırlanan Teklif ile 28 yaşından gün almış olan yükümlüler, bedel ödemek ve temel askerlik eğitimine tabi tutulmamak suretiyle askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacaklar, haklarında saklı, yoklama kaçağı ve bakayadan dolayı idari ve adli soruşturma ve kovuşturma yapılmayacak ve başlatılmış olanlar ise sona erdirilecektir. Bu uygulama ile elde edilecek gelir; savunma sanayinin finansmanında kullanılacaktır.

Teklifte öngörülen yaş sınırı; terörle mücadelenin etkin bir şekilde yürütülmesine devam edilmesi, herhangi bir zafiyete meydan verilmemesi ve askeri hizmetin gerektirdiği Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu erbaş ve er sayısı dikkate alınarak belirlenmiştir. Ayrıca Teklif ile kaynakta ve temin sayısında artış sağlanması maksadıyla, orta öğretim mezunları için başvuru yaşının yirmiye indirilmesi ve askerlik yapma şartının kaldırılması yönünde Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanununda da değişiklik yapılmaktadır

Teklif ile 28 yaşından gün almış olan yükümlülerin, bedel ödemek ve temel askerlik eğitimine tabi tutulmamak suretiyle askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılmaları amaçlanmaktadır.