EĞİTİM
Atanamayan öğretmen: Dershanede ucuz işçi
Atanamayan öğretmenlerin bir kısımı da dershanelerde öğretmenlik yapıyor. 5 yıldır atanamayan F.B, dershane öğretmeni. Şartlarından memnun değil ama eğitimini aldığı iş dışında başka bir iş yapmak istemediği için dershanelere mahkum.
Atanamayan öğretmelerin bir kısmı da dershanelerde çalışarak geçinmeye çalışıyor. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı’nın dershaneleri dönüştürme planının ardından buralarda çalışan yaklaşık 70 bin öğretmeni de işsizlik korkusu sardı. Çalıştığı kurum ile sorun yaşamaktan çekindiği için adının açık yazılmasını istemeyen F.B de dershanede ağır şartlarda çalışan ve işsizlik kaygısı yaşayanlardan sadece biri. Sosyal bilgiler öğretmeni olan F.B, 5 yıldır dershanede öğretmenlik yapıyor. Branşında Ağustos ayında 1761 öğretmen atandı. Ancak atama bekleyen 10 bini aşkın öğretmen daha var. F.B’nin anlattıkları atanamadıkları için dershanede çalışan öğretmenlerin iş koşullarının zorluğunu ortaya koyuyor.
Günde 12-13 saat çalıştığını, sigortalarının da eksik yatırıldığını belirten F.B, atanamayan öğretmenlerin dershanede yaşadığı sıkıntıları şöyle anlatıyor:
1000 TL’ye dershane öğretmenliği
“Dershane öğretmenliğinin çalışma şartları gerçekten iş anlaşmalarına uymuyor. Çalışma saatleri çok uzun. Haftada sadece bir gün izin yapıyoruz. Sigortamız asgari ücret üzerinden yatırılıyor. Paranın geri kalanı elden veriliyor. Dershanelerde eğitim kurumundan ziyada ticarethane mantığı var. Dershaneler öğretmenleri kullanıyor. Stajyer adı altında bir sürü görev vererek özellikle genç arkadaşları 500- 1000-1500 TL’ye çalıştırıyorlar. Yıllar sonra da en fazla kazanılan para 2 bin TL’yi geçmiyor. Özel sektör olduğu için sürekli işten çıkarılma baskısı var.
‘Atanma ümidim yok’
Bir yıl sonrasını bile planlayamıyorum. Bekarım evlenmeyi düşünemiyorum. Başka alanlarda uzmanlaşmak için geç kaldık. 27 yaşındayım, eğitimini aldığım iş dışında ne yapacağım ? Tamamen ümidi kestim. Temmuz ayında KPSS’ye girmeyeceğim. Mesele sadece bizim atanamamız değil, mesele bir eğitim sorunu.”
F.B, dershanelerin dönüştürülmesiyle en az 6 yıl dershanede çalışmış, sigortası yapılmış öğretmenlerin KPSS’ye girmeden sözlü sınavla kamuda atanmasının da çözüm olmadığını söylüyor. 6 yıldan az çalışmış olan ve formasyonsuz olarak dershanede çalıştırılan öğretmenlerin durumunun ne olacağını soruyor?
‘Yıpratıcı bir sistem’
Altı senedir dershane öğretmenliği yapan Ataması Yapılmayan Öğretmenler Platformu (AYÖP)
Ankara Temsilcisi Hasan Basri Ekici ise kamusal eğitimi savunduğunu ancak mecburiyetten özel sektörde çalıştığını söylüyor. Sosyal Bilgiler Öğretmeni Ekici, dershanelerde çok yıpratıcı bir sistem olduğunu belirterek ”Sözleşmeler kısmi zamanlı. Çalışma saatleri tamamen iş verinin insiyatifinde ve çok uzun. Performansa dayalı büyük bir baskı var. Dersahenede çalışan öğretmenlerin hiçbiri önünü göremiyor. Hep işsiz kalma korkusu var” diyor.
Ekici, dershalerin dönüştürülmesi sürecinde, kamuda atanmak için şartları tutan öğretmenlerden olacak. Başvuru yapacağını belirten Ekici, “Yıllardır benim gibi atama bekleyen öğretmenler bu duruma haklı olarak tepki gösterecek. Bir de mülakatla öğretmen almak herkesin kafasında torpil olur mu soru işaretlerini getiriyor. KPSS bile yeterlilik ölçmezken, müleketle nasıl öğretmenleri seçecekler ? ” diye soruyor.
YÖK’TEN KONTENJAN KISITLAMASI
Öğretmen eğitimi alan kişi sayısı ve istihdam edilen kişi sayısı arasındaki plansızlık atanamayan öğretmenlerin birikmesindeki temel neden. Türkiye’deki eğitim fakültesi sayısı 12 yıl önce 63’tü. Şuan ise 100’ü buldu. Her yıl bu fakültelerden 40 bin kişi mezun oluyor. Bir de öğretmenliğe kaynaklık eden fen edebiyat fakültelerinden mezun olanlar var. YÖK son iki yılda MEB’in de yaptığı çalışmaları baz alarak yığılmanın daha artmasını engellemek için bazı bölümlerde kontenjan kısıtlamalarına gitti.
- Geçen sene eğitim fakültelerindeki ikinci öğretim programları, açık öğretimdeki öğretmenlik bölümleri kapatıldı.
- Bu yıl ise yeni açılacak eğitim fakültelerinde sadece Rehberlik, Din Kültürü, İlköğretim Matematik, Özel Eğitim ve Teknoloji Tasarım Öğretmenliği bölümlerinin yer almasına karar verildi.
- Eğitim fakültelerinde liselere alan öğretmeni yetiştiren 7 alana da öğrenci alımı durduruldu. Fen edebiyat fakültelerinin biyoloji, kimya, fizik, matematik bölümü öğrencileri de formasyon alarak öğretmen olabiliyor. YÖK bu alanların kontenjanlarını da azalttı