22 Aralık 2013 PAZAR

Resmi Gazete

Sayı : 28859

YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARI

Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığından:

Karar No: 576

- K A R A R -

2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasında yer alan; "Mahalli idareler seçimleri beş yılda bir yapılır. Her seçim döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak günü seçimin başlangıç tarihidir. Aynı yılın Mart ayının son Pazar günü oy verme günüdür." hükmüne istinaden, mahalli idareler seçimleri 30 Mart 2014 Pazar günü yapılacaktır.

Yapılacak olan mahalli idareler seçimlerinin, seçim kanunlarına uygun olarak düzen ve açıklık içerisinde yapılmasını teminen, 2972 sayılı Kanun ve bu Kanunun 36. maddesinin atıfta bulunduğu 298, 2820 ve 2839 sayılı Kanunlar esas alınmak suretiyle seçim takviminin hazırlanmasına yönelik Kurulumuzun 14/9/2013 tarih, 2013/374 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyon, çalışmalarını tamamlayarak, komisyonca hazırlanan seçim takvimi Kurulumuza sunulmuş olmakla, konu incelenerek;

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasında; "Mahalli idareler seçimleri beş yılda bir yapılır. Her seçim döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak günü seçimin başlangıç tarihidir. Aynı yılın Mart ayının son Pazar günü oy verme günüdür." hükmüne yer verilmiştir. Söz konusu madde hükmü uyarınca, mahalli idareler seçimlerinin beş yılda bir yapılacağına ve beşinci yılın Mart ayının son Pazar günü oy verme günü olacağına göre, mahalli idareler seçimlerinin 30 Mart 2014 Pazar günü yapılması ve bu seçimin başlangıç tarihinin de 01 Ocak 2014 Çarşamba günü olması gerekmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 79. maddesi ile 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un 14. maddesinin onuncu bendi hükümleri uyarınca; seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapmaya ve yaptırmaya, bu hususta gerekli önlemleri almaya ve gereken genelgeleri zamanında hazırlayıp yayınlamaya görevli ve yetkili kılınan Yüksek Seçim Kurulunca; önceki seçimlerde olduğu gibi bu seçimde de ilgili kanunlarda öngörülen işlemlerin, zamanında ve düzen içinde yürütülmesi ve yapılmasını sağlamak amacıyla, bütün bu iş ve işlemlerin bir seçim takvimine bağlanması zorunlu bulunmaktadır.

Bu amaçla oluşturulan komisyon tarafından hazırlanan seçim takvimi taslağı, müzakerelere esas alınmış, aşağıdaki ilkeler benimsenmek suretiyle kabul edilerek seçim takvimi haline getirilmiştir.

Bilindiği gibi, bir seçimde her kademede yapılması gereken işlemler ve çalışmalar bulunmaktadır. Bu işlem ve çalışmaların önceden planlanarak düzen içinde yürütülmesini sağlamakta zorunluluk vardır. Seçimle ilgili işlemlerin bir bölümünün hangi sürelerde yapılması gerektiği ilgili kanunlarda belirtilmiş, bir bölümünde ise, kanunlarda süre tespit edilmemiştir. İlgili kanunlarda öngörülen süreleri, seçimin başlangıç tarihi olan 01 Ocak 2014 ile oy verme günü olan 30 Mart 2014 tarihleri arasında kalan zaman dilimine sığdırmak mümkün değildir. Yüksek Seçim Kurulunun yerleşmiş uygulamalarına göre, seçim işlemlerinin ve seçim sürecinin işlemeye başladığı tarih aynı zamanda seçimin başlangıç tarihi olarak kabul edilmekte, seçim sürecinin başlaması ile oy verme gününe kadar bütün ilgililerce

yapılması gereken yasal işlemlerin de bir takvime bağlanması zorunlu bulunmaktadır. Çünkü kanunlar oy verme ile ilgili sonuçlanacak olan seçim süreci içerisinde seçim kurullarına, siyasi partilere, vatandaşlara ve tüm ilgililere sürelere tabi olarak görevler vermiş, yetki ve haklar tanımış, ayrıca Yüksek Seçim Kuruluna, seçim yasalarının kimi seçim iş ve işlemlerine ilişkin olarak tespit ettiği süreleri gerektiğinde makul ölçüler içinde kısaltarak uygulayabilme olanağı vermiştir.

Büyükşehir belediye başkanlığı seçiminin seçim işlemleri yönünden ilgili kanunlarda bazı boşluklar bulunmaktadır. Özelliği göz önüne alınarak bu işlemlerin de, diğerleri ile uyumlu hale getirilmesi ve ilgili kanun hükümleri dikkate alınarak gereken düzenlemelerin yapılması zorunluluğu ortaya çıkmıştır.

Bu nedenle;

a- Önseçimlerde itiraz: 2972 sayılı Kanun'un 4. maddesi hükmüne göre; Büyükşehir belediye başkanının seçiminde seçim çevresi, büyükşehir belediye sınırlarından oluşur. 2972 sayılı Kanun'un 10. maddesinin üçüncü fıkrasında; 2820 sayılı Kanun'un 37 ila 51. maddelerinde adı geçen "Yüksek Seçim Kurulu" yerine "ilçe seçim kurulları", "siyasi parti genel başkanlığı" yerine "siyasi parti ilçe başkanlıkları", keza büyükşehir belediyelerinde de il seçim kurulları, siyasi parti il başkanlıkları bu işlemleri yaparlar hükmüne yer verilmiştir.

Büyükşehir belediye başkanlığı için önseçimlerde sandık kurullarında başlayacak sayım ve döküm sonrası birleştirme, il seçim kurullarında tamamlanacaktır. İlçe seçim kurullarının birleştirme tutanağı ara tutanak niteliğindedir. Bu esasların sonucu olarak, büyükşehir belediye başkanlığı önseçiminde ilçe seçim kurulları birleştirme tutanaklarına karşı il seçim kurullarına itiraz yapılabilme olanağı ile bu türlü itirazların il seçim kurullarınca incelenip, kesin karara bağlanması ilkesi kabul edilmiştir.

b- Büyükşehir belediye başkanı geçici adaylarına itiraz: 2972 sayılı Kanun'un 12. maddesinde, siyasi partilerin büyükşehir belediye başkanı geçici aday listelerini il seçim kuruluna verecekleri ve bağımsız adayların da il seçim kuruluna başvuracakları, il seçim kurulunun da bu geçici adayları mahallinde alışılmış usullerle ilan edecekleri belirtilmiştir. Ancak, geçici adaylara karşı itirazla ilgili 14. maddede bu konuya ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Bilindiği gibi, 298 sayılı Kanun'un 125. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca; adaylığa itiraz, seçimin özelliğine göre kanunen seçimi idare ile görevli seçim kurullarına yapılır ve bu kurulun kararına karşı kesin karar vermek yetkisini haiz üst seçim kuruluna da itiraz olunabilir. Büyükşehir belediye başkanlığı seçimi genelde il seçim kurulları tarafından yürütüldüğünden, bu kurullarca ilan edilen geçici adaylara karşı ilk itirazın il seçim kurullarına, il seçim kurulu kararlarına karşı itirazın da Yüksek Seçim Kurulu'na yapılması gerektiği ilkesi kabul edilmiştir.

S O N U Ç:

Açıklanan nedenlerle;

1- 30 Mart 2014 Pazar günü yapılacak olan mahalli idareler seçimleri ile ilgili işlemlerin ekli "Seçim Takvimi"nde gösterilen tarihler esas alınarak yürütülmesine,

2- Ekli takvimin bu karar metnine dahil olduğuna,

3- Takvimdeki, belirli genel nitelikteki işlemlerle, tüm vatandaşları ilgilendiren tarihlerin sırası geldikçe Yüksek Seçim Kurulu duyurusu olarak TRT aracılığı ile yayınlanmasına,

4- Karar örneğinin ve eki "Seçim Takvimi"nin, Cumhuriyet başsavcılıklarına iletilmek üzere Adalet Bakanlığına, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına, seçime katılmaya hak kazanan siyasi parti genel başkanlıkları ile tüm il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına gönderilmesine,

5- Karar örneği ve eki "Seçim Takvimi"nin Resmi Gazete'de yayımlanmasına,

7/12/2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi.