Adalet Bakanlığı'nın yürüttüğü taslak çalışmaya göre, Adalet Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanuna yeni bir madde eklenecek.

Buna göre, adli hizmetlerin etkin, verimli ve hızlı bir şekilde sunulması amacıyla, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) görüşü alınarak, Adalet Bakanlığı'nca belirlenen yargı mercilerinde görevlendirilmek üzere adli hizmet uzmanı ve adli hizmet uzman yardımcısı istihdam edilecek. Bu uzman ve uzman yardımcıları, yüksek mahkemelerde görevlendirilmeyecek.

Uzman ve uzman yardımcılığına atanabilmek için, Devlet Memurları Kanunu'nda belirtilen şartların yanısıra, "en az dört yıllık lisans eğitimi veren fakültelerden veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu tarafından kabul edilmiş yurt içi veya yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olmak; yapılacak giriş sınavında başarılı olmak" şartları aranacak.

Adli hizmet uzman yardımcılığına atananlar, en az üç yıl çalışmak kaydıyla açılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanacak. Sınavda başarılı olanlar, adli hizmet uzmanı unvanını alacak.

Adli hizmet uzmanları ve adli hizmet uzman yardımcıları, bağlı olarak çalıştıkları hakim veya savcının talimatı doğrultusunda şu görevleri yapacak:

-Soruşturma, yargılama ve infaz aşamalarının etkin, verimli ve hızlı şekilde yürütülmesine yardımcı olmak.

-Soruşturma evrakı ile dava dosyalarına ilişkin, araştırma ve inceleme yaparak gerektiğinde rapor sunmak.

-Yargılama aşamasında verilen kararların icrasına ilişkin yazışmaları mahkeme veya hakim adına yapmak.

-Hakim veya savcı tarafından adli hizmetlerin yürütülmesine ilişkin olarak verilen diğer iş ve işlemleri yapmak.

Hakim veya savcı tarafından yapılması gereken iş ve işlemler, adli hizmet uzmanı ve adli hizmet uzman yardımcıları tarafından yapılamayacak. Bu uzman ve yardımcılar, yazı işleri müdürlüğü personeli ile işbirliği halinde çalışacak.

Adalet Bakanlığı yetkilileri, adli hizmet uzman ve uzman yardımcılarının özellikle hukuk davalarında duruşma hazırlığı aşamasında hakimlere "hakim yardımcısı" gibi yardım edeceklerini söyledi.

Böylece adalet hizmetlerinin daha hızlı bir şekilde yürümesinin sağlanacağını ifade eden yetkililer, "Bu yardımcılar, duruşma hazırlığı aşamasında, dava dilekçesinin karşılıklı olarak tebliği, cevap dilekçesinin alınması, cevaba cevap, cevaba cevaba cevap şeklindeki aşamalar ve bu aşamada toplanması gereken delilleri takip edecek, dosya duruşma aşamasına geldiğinde de dosyayı bir nevi özetleyip hakime sunacak. Hakim de sadece yargılama ile uğraşacak" dediler.

Bu hakim yardımcılarının her yerde istihdam edilmeyeceğini, işin yoğun olduğu yerlerde görevlendirileceğini söyleyen yetkililer, Türkiye'deki yargı yükünün yüzde 80'inin büyükşehir merkezlerde olduğunu vurgulayarak, bu sistemin büyük ihtimalle büyükşehirlerden başlayacağını kaydettiler.

Böylece yargı hizmetlerinin daha hızlı yürüyeceğini ifade eden yetkililer, "Hakimlerimiz yargılama hizmetlerinden çok, bu tür ekstra dağınık işlerle de uğraşıyorlar. Hakim yardımcıları dilekçe işlemlerinin bitip bitmediğini takip edecek, taraflar tarafından hangi deliller istenmiş, onların toplanmasını sağlayacak ve duruşma aşamasına geldiğinde bunları hakime sunacak. Tabi bunları yaparken kendi başına yapmayacak, hakim gözetiminde yapacak. Dosyayı hakime sunacak, 'artık bu dosya duruşma aşamasına geldi' diyecek. Hakim de sadece duruşmayı yapacak ve dosya önüne geldikten sonra bir ya da iki duruşmada dosyayı sonuçlandıracak. Böylece belki 10 duruşmada bitecek dava, bir ya da iki duruşmada bitmiş olacak" dediler.

Adli hizmet uzmanı ve uzman yardımcıları için ilave kadro alınacak.