SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİMİZ (ÖZET)

 

Raporda detaylı olarak anlattığımız hususlar başlık olarak aşağıda yer almıştır. Sorunlara 7 -

12 nci sayfalar arasında yer verilmiş, çözüm önerilerine ise 13 – 14 üncü sayfalarda değinilmiştir.

 

SORUNLAR :

 

1- Eşit işe eşit ücret parolasıyla çıkarılan 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, şeflerin

ek ödemelerini tüm kurumlarda eşitleyerek “eşit işe eşit ücret” yerine “eşit unvana eşit ücret”

sistemini getirmiş, Şefle Memur arasında 40 TL, Müdür arasında ise yaklaşık 1.000 TL’lik fark

oluşmuştur. (s. 4-6)

2- 666 sayılı KHK, eşit işe eşit ücret parolasıyla çıkarıldığı halde bazı Kurumlardaki

istisnalar bu eşitliği bozmaktadır.(s. 6)

3- Özel Hizmet Tazminatında Şefler için 1-4 inci derece tarifi yapılmasına rağmen,

şeflerin kadro dereceleri 3 üncü derecenin altına ilerleyememektedir. (s. 7)

4- Kurumlarda A düzeyi Kariyer Uzmanı ve Yardımcısı kadroları tahsis edilmesine

rağmen Kurum içi potansiyel değerlendirilmemektedir. (s. 7-8)

5- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda bir takım değişiklikler öngören taslak

hiyerarşik yapıyı ortadan kaldırmaktadır. Şeflik ve Müdür Yardımcılığı gibi ara kademeler

anlamsız hale gelmekte, şeflerin kazanılmış hakları yok sayılmaktadır. Müdür ve üstü kadrolar

için görevde yükselmede 5 yıllık hizmet/sigortalılık ve lisans mezuniyeti yeterli görülmüştür.(s.8)

 

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

 

1- Özel hizmet tazminatı ve ek ödeme’ye yönelik (s. 9) değişikliklerin yapılarak şeflerin

ücretsel mağduriyetlerinin giderilmelidir.

2- Şeflere 1 ve 2 nci derece kadro tahsis edilmelidir. (s. 10)

3- Görevde yükselmedeki ara kademelerin kaldırılması ile birlikte şefler kazanımlarını

yitireceğinden, Müdür Yardımcısı kadrolarına veya A düzeyi kariyer uzman kadrolarına atamaları

yapılmalıdır.

GİRİŞ

Son yıllarda kamu yönetiminde çağdaş eğilimleri ifade eden “yeni kamu yönetimi akımı” ve

“ iyi yönetişim” kavramları vatandaş odaklı ve etkili hizmet sunumu kavramını ön plana

çıkarmıştır. Bu çerçevede gelişmiş ülkelerde son çeyrek yüzyılda kamu hizmetini sunma

anlayışında temel değişiklikler olmuş ve bu değişiklikler kamu yönetimi reformu paketleri ile

güncel hayata yansıtılmıştır. İyi yönetişim kavramının temel bileşenleri arasında, hesap

verebilirlik, şeffaflık, vatandaş odaklılık, kamuda karar alma ve hizmet sunma aşamalarında

vatandaşların katılımının sağlanması gibi temel kavramlar yer almaktadır. Bu kavramların

hepsinin etkin bir şekilde hayata geçirilmesinde e-devlet yaklaşımı, bilgi ve iletişim

teknolojilerinin kamu hizmetlerinin sunumunda etkin bir araç olarak kullanımını gündeme

getirmiştir.

Zamanla yaşanan değişimle birlikte personel süreçleri de daha bilimsel esaslara göre

belirlenmiştir. Bunların birçoğu askeri, ekonomik veya sosyal krizlerin sonucu olarak ortaya çıkan

ihtiyaç ve baskıların bir tepkisidir. Geçmişte, personel yönetiminin uygulanmasında kamu kesimi

ile özel sektör arasında derin farklılıklar olmasına rağmen yirminci yüzyılın ikinci yarısında

gözlenen küreselleşme, rekabet kavramları ile ifade edilmeye çalışılan yeni dönemle birlikte kamu

kesimi ile özel sektör arasındaki farklılıklar yerini daha çok benzeşmeye bırakmıştır ve yönetim

biliminin evrenselliği gibi kamu personel yönetimi evrenselleşmeğe başlamıştır.

Ancak, karar alma süreçleri ne kadar iyi çalışıp, ne kadar mükemmel olurlarsa olsunlar, bu

kararların ve yasaların örgütlere veya ülkeye faydalı biçimde uygulanması, personelin yeteneğine

ve çalışmalarına bağlıdır. İnsan kaynakları yönetiminin amacı sadece liyakatli eleman almak değil

aynı zamanda mevcut elemanların yetişmesini, gelişmesini ve uzmanlaşmasını da sağlamaktır.

Bilindiği üzere,Kurumların vatandaş odaklı hizmet anlayışını sürdürülebilir kılmanın,

çalışan-vatandaş memnuniyetinin azami seviyeye yükseltilmesine bağlı olduğu da şüphesizdir.

Bizler Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Şef kadrosunda görev yapanlar olarak Ş bizler,

kurumların yeniden yapılanma sürecinde aldığımız aktif görevi aktif olarak görev aldık ve almaya

devam etmekteyizettirmekteyiz.diyoruz. İlk müracaat makamı olarak sorunlara mevzuat

çerçevesinde çözüm bulmaya çalışmaktayız.ıyoruz. Kurumumuzun iİş yoğunluğu ve

sorumluluklarımıza rağmen memur ülkemize hizmet etmekten onur duymaktayız.

DERNEK HAKKINDA

: 13/09/2011 tarihinde Sosyal Güvenlik Kurumunda Şef kadrosunda çalışanlar olarak

yaşadığımız sorunları ve çözüm önerilerini üst makamlara ulaştırmak ve yönetim sürecine katkıda

bulunmak amacıyla “Sosyal Güvenlik Şefleri Derneği” adıyla bir dernek kurduk. Merkezi

Ankara’da bulunan derneğimizin amacı, Sosyal Güvenlik Kurumunda şef kadrosunda çalışanların

 

sosyal, hukuki, ekonomik, kültürel ve mesleki ihtiyaçlarını karşılamak ve yararlarını korumak,

ülkenin sosyal politika ve istihdam alanında bilgi, tecrübe birikimi ve bu alanda yürütülen

politikaların geliştirilmesine ve yenilenmesine katkıda bulunmaktır.

Şeflerimizin tüm kamuda örgütlenmesi adına “Tüm Kamu Şefleri Derneği” kurulması

çalışmaları başlamış olup, yeni derneğin üye potansiyeli yaklaşık 30.000’dir.

Amaç, mesleki örgütlenmeyi sağlayarak sadece özlük haklarında değil, yeni kamu yönetimi

anlayışında şefler arasındaki etkileşimi ve inovasyon odaklı düşünceyi tüm kamuya yaymak

olacaktır.

Şef kadrosunda çalışanlar olarak Derneğimizce tespit edilen sorunların bir kısmı aşağıda

belirtilmiştir.

Ş eflerin Sorunlarıve Çözüm ÖnerileriŞEFLERİN S ORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Şef kadrosunda çalışanlar olarak Derneğimizce tespit edilen sorunların bir kısmı aşağıda

belirtilmiştir.

1- Eşit işe eşit ücret parolasıyla çıkarılan 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararname,

şeflerin ek ödemelerini tüm kurumlarda eşitleyerek “eşit işe eşit ücret” yerine “eşit unvana

eşit ücret” sistemini getirmiştir,Şefle Memur arasında 40 TL, Müdür arasında ise yaklaşık

1.000 TL’lik fark oluşmuştur.

666 sayılı KHK öncesi ve sonrası oluşan tablo aşağıda gösterilmiştir.

Unvan

EK ÖDEME ORANLARI

666 sayılı KHK öncesi

(Mülga SGK Ek Ödeme

Yönergesi) (Puan)

666 sayılı KHK sonrası (Puan)

1-4 derece 5-15 derece 1-2 derece 3-4 derece Diğer dereceler

Şube Müdürü 145 (Derece gözetilmeksizin) 170 (derece gözetilmeksizin)

Şef 115 (Derece gözetilmeksizin) 115 105 95

Memur 100 95 110 100 85

Tablodan da görüleceği üzere, (Mülga) SGK ek ödeme yönergesine göre derece farklılığı

gözetilmeksizin 115 puan ek ödeme alan SGK şefleri, 666 sayılı KHK ile derece bazında 95

puana kadar ek ödeme oranları düşürülmüş, derece gözetilmeksizin 145 puan alan müdürler ise

666 sayılı KHK ile birlikte yine derece gözetilmeden 170 puana çıkarılmıştır.

Şube müdürü, memurlar ve tabloda belirtilmeyen daha birçok unvanın ek ödemeleri

artırılmasına rağmen, Şeflerin ek ödeme oranları düşürülmüştür.

Yönetim hizmetleri grubunda yer almasına ve idari, mali ve hukuki sorumluluğuna karşın

şeflerin memurla eş tutulması, buna karşın müdürle arasındaki makasın açılması sonucunda şef

kadrosunun itibarının kalmadığı görülmektedir.

 

Sorumluluklarına ve iş riskine karşı maiyetinde çalışan memurlarla şefin arasında 42 TL,

Şube Müdürüyle ise yaklaşık 1000.00 TL ücret farkı oluşmuştur.

666 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameden sonra maaşlar aşağıdaki gibidir.

Aylığı (1/4+2200)) Memur/VHKİ Ş ef Şube müdürü/

İl Müdür Yrd.

Daire başkanı/

İl Müdürü

666 sayılı KHK sonrası

(Kasım-2012) 1.913.00 TL 1.955.00 TL 2.900.00 TL 4.500.00 TL

Unvan bazında ödenen maaşlar (Not : aile ve çocuk y ardımları hesaplamalara dahil edilmemiştir.)

3046 Sayılı Kanuna göre her ikisi de yönetici sayılmasına rağmen, şef ile şube müdürü

arasında yaklaşık %50 (1.000.00 TL) gibi büyük bir maaş farkı oluşmuştur. Bunun sebebi son

yıllarda şube müdürü veya müdür unvanlı personelin ek ödemelerinin üst üste yeniden

düzenlenmesinden ve şeflerin göz ardı edilmesinden kaynaklanmaktadır. VHKİ/Memur ile Şefler

arasındaki fark ise % 2 (40 TL) lik bir değer, bu da yok denecek kadar az bir düzeye gelmiştir.

Hiyerarşik olarak Şube Müdürü, Şef ile diğer unvanlar arasındaki farklar şunlardır.

Unvan Özel Hizmet

Tazminat oranı

Özel Hizmet

Tazminat miktarı

Ek ödeme

oranı

Ek ödeme

miktarı

Şube Müdürü 135 947 TL 170 1.193 TL

Şef 60 421 TL 115 807 TL

VHKİ 55 386 TL 110 772 TL

Memur 49 344 TL 110 772 TL

Sayman 135 947 TL 115 807 TL

Muhasebeci 68 477 TL 115 807 TL

Çözümleyici 68 477 TL 115 807 TL

Programcı 68 477 TL 115 807 TL

Belli bir liyakata ve mevzuatsal ağırlığa ulaştıktan sonra, ancak görevde yükselme sınavında

gösterilecek başarıyı müteakip şeflik kadrosuna atanılırken, tabloda gösterilen birçok unvanın

amiri konumunda olması ve hiyerarşik sıralamada şube müdüründen sonra gelmesine rağmen,

özel hizmet tazminatları diğer birçok unvandan daha düşüktür.

Şef ile sayman aynı grup içerisinde yer almasına, hatta şefler sayman unvanına sınavsız

olarak naklen geçebildiği halde, saymanların özel hizmet tazminatları şeflerden 75 puan daha

fazladır. Bu da % 25 (536.00 TL) fark olarak yansımaktadır.

Ayrıca, saymanlara 1 inci derece kadro tahsis edilmesine rağmen, şefler 3 üncü derecede

kalmışlardır. Şefler doktora dahi yapsalar, kadro dereceleri 3 üncü dereceden aşağıya

inememektedir.

 

Bilindiği üzere, 17/04/2006 tarihli ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe

konulan “Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar”ın Eki II sayılı Cetvelin 16

ncı Grubunun 3 üncü sırasındaki “3,4” ibaresinin “1-4” olarak değiştirilmesi, 3/1/2012 tarihli ve SOSYAL GÜVENLİK ŞEFLERİ DERNEĞİ ÇALIŞMA RAPORU

 

2012/2663 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kararlaştırılarak 10/01/2012 tarihli ve 28169 sayılı Resmi

Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu değişikliğe göre 3,4 dereceli “Amir ve Şef”lere verilen 60

puanlık özel hizmet tazminatı oranında Şube Müdürlerinde olduğu gibi derece bazında düzenleme

yapılmamış ancak, derece aralığı 1-4 şeklinde yeniden düzenlenmiştir.

Özel hizmet tazminatı oranlarının Şube Müdürü, Sayman v.b. unvanlarda derece bazlı

düzenlenmesine rağmen, şeflerde böyle bir düzenleme yapılmayarak 1-4 derece arası 60 puan

olarak belirlenmesi, kıdem gözetilmemesi sebebiyle hak kaybına neden olmaktadır.

Aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere Şube Müdürü ve Sayman unvanlarında dereceye göre

düzenleme yapılmasına rağmen şeflerde böyle bir düzenleme yapılmadığı gibi, amiri konumunda

bulunan şefler saymandan daha düşük aylık almaktadır. Üstelik şube müdürüyle aradaki makas

açılmıştır.

Unvan Özel Hizmet

Tazminat oranı

Özel Hizmet

Tazminat miktarı

Ek ödeme

oranı

Ek ödeme

miktarı

Şef 1. Derece 60 421 TL 115 807 TL

Şef 2. Derece 60 421 TL 115 807 TL

Şef 3. Derece 60 421 TL 105 737 TL

Şef 4. Derece 60 421 TL 105 737 TL

Şube Müd. 1.Der. 135 947 TL 170 1.193 TL

Şube Müd. 2.Der. 100 702 TL 170 1.193 TL

Şube Müd. 3.Der. 80 561 TL 170 1.193 TL

Şube Müd. 4.Der. 68 477 TL 170 1.193 TL

Sayman 1.Derece 135 947 TL 115 807 TL

Sayman 2. Derece 100 702 TL 115 807 TL

Sayman 3. Derece 80 561 TL 110 772 TL

Şeflerin özel hizmet tazminatları derece bazlı olarak yeniden düzenlenmeli ve ek ödeme

oranları yükseltilerek ücret adaletsizliği giderilmelidir.

2- 666 sayılı KHK, eşit işe eşit ücret parolasıyla çıkarıldığı halde bazı Kurumlardaki

istisnalar bu eşitliği bozmaktadır.

Örneğin, Adalet Bakanlığında çalışan birçok unvan gibi sayman ve şeflerin özel hizmet

tazminatları diğer kurumlardan farklıdır. Tablodan da görüleceği üzere, adalet hizmetleri

tazminatındaki farklı uygulama, eşit işe eşit ücret politikasına aykırılık teşkil etmektedir.

Unvan

ADALET BAKANLIĞI SGK VE DİĞER BAZI

KURUMLAR

Özel Hizmet

Tazminat oranı

Özel Hizmet

Tazminat miktarı

Özel Hizmet

Tazminat Oranı

Özel Hizmet

Tazminat Miktarı

Şef 1-4 110 772 TL 60 421 TLSOSYAL GÜVENLİK ŞEFLERİ DERNEĞİ ÇALIŞMA RAPORU

 

Sayman

3. Derece 130 912 TL 80 561 TL

Sayman

2. Derece 155 1.087 TL 100 702 TL

Sayman

1.Derece 175 1.228 TL 135 947 TL

Öte yandan, 18 Aralık 2011 tarih ve 28146 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Türkiye

Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı Kanunu gereği, Genel İdare Hizmetlerinde çalışan

personellerden Memur, Koruma Memuru, Telefon Operatörü, Şef kadrosunda bulunanlara 1 inci

derece; Yardımcı Hizmetler Sınıfından Aşcı, Garson, Postacı, Çay Ocakçı, Garson ve Teknisyen

Yardımcısı unvanlarında bulunanlara ise 2 nci derece ve üzeri kadro dereceleri tahsis edilmiştir.

Bu da Kurumsal bazda farklı uygulamaların hâlâ devam ettiğinin kanıtı niteliğinde görülmektedir.

3- Özel Hizmet Tazminatında Ş efler için 1-4 inci derece tarifi yapılmasına rağmen,

şeflerin kadro dereceleri 3 üncü derecenin altına ilerleyememektedir.

 

Şeflerin hemen hemen tamamı üniversite mezunu olmasına rağmen kadro dereceleri üçüncü

derecenin altına ilerleyememektedir. Şefin almakta olduğu aylık derecesi 1 inci derecenin 4 üncü

kademesine ilerlese de, kadro derecesi 3'te takılıp kalmaktadır. Her ne kadar özel hizmet

tazminatında 1-4 arası derece tarifi yapılmış ise de, 1 ve 2 nci derece şef kadrosu ihdas

edilmediği için eksik bir düzenleme olarak görülmektedir. Eğer 1 inci ve 2 nci derece şef kadrosu

ihdas edilmiş ve dereceye göre özel hizmet tazminatı belirlenmiş olsaydı, sözgelimi; 4 üncü

derece şefin özel hizmet tazminatı %68’e; 3 üncü derece şefin özel hizmet tazminatı %80’e; 2 nci

derece şefin özel hizmet tazminatı %100’e, 1 inci derece şefin özel hizmet tazminatı ise %125'e

yükselebilecekti. Tıpkı, 4 üncü derece şube müdürleri için %68 olarak belirlenen özel hizmet

tazminat oranının 3 üncü derecede %80'e, 2 nci derecede %100'e, 1 inci derece şube müdürü için

de %135'e yükseltilmesi gibi.

4- Kurumlarda A düzeyi S osyal Güvenlik Uzmanı ve Yardımcısı kadroları tahsis

edilmesine rağmen Kurum içi potansiyel değerlendirilmemektedir.

Kurumlarda Uzman Yardımcısı kadrosunda birçok personel alınmış, bilahare yeterlilik

sınavları ve uzmanlık tezleri sonucunda 3 yıl içinde Uzman kadrolarına atamaları yapılmıştır. Bu

tür kadrolar daha çok Hazine Müsteşarlığı gibi düzenleyici-denetleyici kurumlarda görülen bir

yapılanma şeklindedir. Bu kurumlar icracı değil planlayıcı-düzenleyici birimlerdir. Dolayısıyla bu

tür kurumlarda yapılan iş ve işlemlerin uzmanlar eliyle yürütülmesi normaldir. Ancak hizmet

kurumları icracıdır. Halkla sürekli iletişim halinde olan kurumlarda bir personelin uzmanlık

payesi kazanması için tecrübeye gereksinim vardır. Oysa ki, hizmet kurumlarında istihdam edilen

uzman yardımcılarının büyük çoğunluğu daha önceden devlet memuru dahi olmadıkları gibi

sosyal güvenlikle ilgisi olmayan çeşitli üniversitelerin çeşitli branşlarından mezun olmuşlardır. Bu

insanların hiç bilmedikleri bir işte uzman yardımcısı olmaları yetmiyormuş gibi mali ve idari

yönden de yıllarca kuruma hizmet etmiş şef ya da müdür olmuş insanların önüne geçirilmesi

(direk daire başkanına bağlı olmaları) kurum içi çalışma barışını akamete uğratmıştır.SOSYAL

Bilindiği gibi, Türk kamu yönetiminde, hantallığa ve iş ve işlemlerin süreçlerinin uzamasına

yol açtığı gerekçesiyle eleştirilen dikey örgütlenme modelinin yerine, yeni kamu yönetimi anlayışı

gereği hiyerarşik kademelerin en aza indiği, iş ve işlemlerin yapılma sürecinin kısaldığı yatay

hiyerarşik model benimsenmektedir.

 

Yatay hiyerarşik model gereği Kurumlarda A düzeyi kariyer uzman kadroları ihdas

edilmekte ise de, yeni kamu yönetimi anlayışındaki bu dönüşüm, kurum içindeki potansiyeli ve

kurumsal hafızayı gözetmeden veya onlara da bu imkandan yararlanma fırsatı vermeden açıktan

atama ile yapıldığından, birçok açıdan sorunlu bulunmaktadır.

Hala etkin bir şekilde devam eden bürokratik yapıya hakim olan ve gerekli niteliğe haiz

birçok çalışana A düzeyi kariyer kadrolara atanma imkanı verilerek açıktan atanan uzmanlarla

birlikte bu dönüşümün sorunsuz sağlanacağı ortada iken, sadece açıktan atanan uzmanlar eliyle

sağlanabileceğine inanmak bilimsellikten uzak bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır.

Dikey hiyerarşik modelin merkezdeki uygulanabilirliği kabul edilir olmakla birlikte taşrada

bu tür bir yapının kısa ve orta vadede kabul görmesi de sorunlu bulunan başka bir olgudur.

Memur, şef, müdür yardımcısı ve müdür eliyle otokontrol mekanizmasının etkin bir şekilde

uygulandığı ve ilk başvuru makamlarıyla birlikte oturmuş sistematik yapının sadece uzman ve

daire başkanı eliyle yürüyecek bir sisteme dönüşmesi de, mevcut çalışanların uzman kadrolarına

dönüşümlerinin sağlanmasıyla birlikte açıktan atanan uzmanlar eliyle sağlanacaktır.

Kurum içi dönüşümün başkaca birçok fırsatları vardır. Mevcut personelin eğitim

imkanlarından yararlandırılarak istenilen niteliğe erişimlerinin sağlanması; kabul edilebilir, daha

az maliyetli ve yeni kamu yönetim anlayışına uygun olacaktır.

Öte yandan, A düzeyi kadrolara şeflerimizden atama yapılması, personelin kariyer

planlaması yapmasının yolunu açacak ve bürokratik hafızasıyla birlikte inovatik projelerin öne

çıktığı bir kurumsal yapı ortaya çıkacaktır.

5- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda bir takım değişiklikler öngören taslak

hiyerarşik yapıyı ortadan kaldırmaktadır. Ş eflik ve Müdür Yardımcılığı gibi ara kademeler

anlamsız hale gelmekte, şeflerin kazanılmış hakları yok sayılmaktadır. Müdür ve üstü

kadrolar için görevde yükselmede 5 yıllık hizmet/sigortalılık ve lisans mezuniyeti yeterli

görülmüştür.

Taslakta müdür ve üstü görevler için 4 yıllık yüksek öğrenim mezunu olmak ve 5 yıllık

hizmet/sigortalılık süresi yeterli görülmüştür. Bu kadrolara atanmak için belirli unvanlarda

bulunma ve diğer şartlar ortadan kaldırılmıştır. Yani Müdür olabilmek için şef veya müdür

yardımcısı olmaya gerek kalmamıştır.

4 yıllık yüksek öğrenim mezunu yardımcı hizmetler sınıfı (hizmetli, bahçıvan, aşçı,

teknisyen yardımcısı v.b.) dahil olmak üzere, memurlar ve eşdeğer görevlerde bulunanlar ile 5 yıl

sigortalılık süresi bulunanlarla eşit şartlarda müdür sınavlarına başvurmaları gerektiği ifade edilen

şef ve benzeri unvanda bulunanların kazanılmış hakları ve statüleri yok sayılmıştır. Şef kadrosu

adeta ortada bırakılmış bir kadro unvanı haline getirilmiştir.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarındaki hiyerarşik yapıda oldukça etkin olarak görevlerini

zorluklarla sürdürmeye çalışan şeflerin kazanılmış haklarının yok sayılması, Türkiye Cumhuriyeti

Anayasasına aykırılık teşkil etmektedir.

Oysa, müdür olabilmek için gereken bilgi birikimi, tecrübe, bürokratik hafıza, liderlik v.s.

özellikleri için yöneticiliğin ilk basamağı olan şeflik müessesesi, müdürlüğe hazırlık sürecinin ve

hiyerarşik yapının en önemli yapıtaşıdır. Taslak metniyle şeflik atlanarak doğrudan müdürlüğe

geçiş öngörülmüştür.

 

Kamuda yöneticilik tecrübesi olmayanların önünü açacak olan bu düzenlemeler sonucunda

bürokraside telafisi olmayacak bir süreç başlayacaktır. Bir tarafta halen etkin şekilde uygulanan

mevzuatlar çerçevesinde görevini yapmaya çalışan şefler, diğer tarafta kurum dışı özel sektör

tecrübesi veya kurum içinde yöneticilik tecrübesi olmayanların müdürlük

yapacağı/yapamayabileceği bir yapı ortaya çıkacaktır. Adeta bürokrasiyi içinden çıkılmaz hale

getirecek bu sistemle özel sektör yaklaşımlı bir yapı hedefleniyorsa, mevzuatsal sınırlar sebebiyle

hareket kabiliyetinin çerçevesi çizilmiş olan kamuda bu yapının başarılı olacağı şüpheli

görülmektedir. Üstelik yöneticilik tecrübesi olmayanların bürokrasiyi bilenlere mahkum olacağı

ayrı bir süreç de başlayacaktır.

ÇÖZÜM ÖNERİLERİMİZ :

1- Özel hizmet tazminatı ve ek ödeme’ye yönelik aşağıdaki değişikliklerin yapılması

halinde, yukarıda sayılan ücretsel sorunların çözümüne katkıda bulunulacaktır. Tüm

kamuda çalışan şefleri kapsayacağından 666 sayılı KHK’nın ruhuna aykırılık teşkil

etmeyecektir.

1-1- Özel Hizmet Tazminatı Artışına Yönelik Bakanlar Kurulu Kararı

17/4/2006 tarihli ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan

Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Kararın Eki II Sayılı Cetvelin 16 ncı

Grubunun 3 üncü sırası yürürlükten kaldırılmış, anılan cetvelin 15 inci Grubuna 6 ncı sıra olarak

“kadro derecesi 4” olan; 13 üncü Grubuna 11 inci sıra olarak “kadro derecesi 3” olan; 12 nci

Grubuna 12 nci sıra olarak “kadro derecesi 2” olan, 11 inci Grubuna 4 üncü sıra olarak “kadro

derecesi 1” olan “Amir ve Şef” unvanları eklenmiştir.

1-2- Ek Ödeme Artışına Yönelik Kanun Değişikliği

27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (I) Sayılı Cetvelin

“(A) “Aylıklarını 657 sayılı Devlet memurları Kanununa Göre Alanlar” bölümünün “1-

Kadroları Genel İdare Hizmetleri Sınıfında yer alan personel ile Teknik Hizmetler, Sağlık ve

Yardımcı Sağlık Hizmetleri ile Avukatlık Hizmetleri sınıflarında bulunan personelden ek ödeme

oranları ilgili gruplarında düzenlenmeyen ve kadro unvanları bu bölümde yer alan personel;”

grubunun (l) sırası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

l) Şef, amir ve yardımcıları, zabıta başkomiseri ve komiseri, itfaiye başçavuşu,

itfaiye çavuşu ve onbaşısı kadrolarında bulunanlardan;

1) 1-2 dereceden aylık alanlar 135

2) 3-4 dereceden aylık alanlar 130

3) Diğer derecelerden aylık alanlar 125

Bu değişikliklerle;

a) 4 üncü derece şeflere 8 puan (56.12 TL) özel hizmet tazminatından ve 25 puan (175.38

TL) ek ödemeden olmak üzere toplam (231,50 TL),

b) 3 üncü derece şeflere 20 puan (140,30 TL) özel hizmet tazminatından ve 25 puan (175,38

TL) ek ödemeden olmak üzere toplam (315,68 TL),

c) 2 nci derece şeflere 40 puan (280,60 TL) özel hizmet tazminatından ve 20 puan (140,30

TL) ek ödemeden olmak üzere toplam (420,90 TL),

ç) 1 inci derece şeflere 65 puan (455,98 TL) özel hizmet tazminatından ve 20 puan (140,30

TL) ek ödemeden olmak üzere toplam (596,28 TL),

artış sağlanmış olacaktır.

2- Ş eflere 1 ve 2 nci derece kadro tahsis edilmesi

Özel hizmet tazminatında şefler için 1-4 arası derece tarifi yapıldığından, mevcut durumda

en fazla 3 üncü derece’ye ilerleyebilen şeflere 1-2 nci derece kadro tahsis edilmesi halinde sorun

ortadan kalkacaktır.

3-Görevde yükselmedeki ara kademelerin kaldırılması ile birlikte şefler kazanımlarını

yitireceğinden, Müdür Yardımcısı kadrolarına veya A düzeyi kariyer uzman kadrolarına

atamaları yapılmalıdır.

Böylelikle, açıktan atanan uzman yardımcıları da bu personelin yanında yetişerek kuruma

daha faydalı hale gelecektir. Kaldı ki, yeni kamu yönetimi anlayışı gereği dikey hiyerarşik

kademelerin en aza indirilerek yatay hiyerarşi ile iş ve işlemlerin yapılma sürecinin kısaltılması

benimsendiğinden, yapılacak bu işlem sonucunda yeni kamu yönetimi anlayışının bir gereği de

yerine getirilmiş olacaktır.

 

S ONUÇ

Şef kadrosu hiyerarşik yapılanmada en alt yönetici olarak işlem görmekte, şube müdürü

veya müdür yardımcısı gibi kadrolara görevde yükselme sınavlarında başarılı olan şefler

arasından atama yapılmaktadır. Ne var ki, her şefin müdür veya müdür yardımcısı olma imkanı

yoktur. Görevde yükselme sınavı açılmaması, atamalarda fırsat eşitliği bulunmaması gibi

durumlar şeflerin üst kadrolara yükselmelerine başlıca engellerdir.

666 sayılı KHK ile birlikte de görmezden gelinen şefler, bu durumun nedenini

anlayamamaktadırlar. Bu durum, dikey hiyerarşik modelin vazgeçilmez kademelerinden olan “şef

unvanı acaba kaldırılmak mı isteniyor?” sorusunu akla getirmektedir.

Kamu kurumlarında iş ve işlemler öncelikle şeflerin sevk ve idaresiyle yürümektedir. İşleri

çekip çeviren, vatandaşla doğrudan muhatap olan, sorunları çözen öncelikle ve genellikle

şeflerdir. Üstelik müteselsil sorumluluğu gereği cezai müeyyidelerde memurlarla birlikte sorumlu

tutulmaktadırlar.

Şefler konumları gereği işlerinin en iyisi olmak ve memurla amir arasında köprü görevini

en iyi şekilde yürütmek zorundadır. İlk müracaat makamı olarak vatandaşın kırgınlığı ve

kızgınlığını göğüslemek, Kanun, Tebliğ, Yönetmelik, Genelge v.s. analiz ederek memurlara

anlatmak, uygulamada yaşanan sorunları üst makamlara iletmek de şeflerin görevidir. Üstelik

mevzuatların yetersiz kaldığı yerde ceza alma olasılığını bile bile inisiyatif alarak vatandaşın işini

çözmeye çalışanlar da şeflerdir. Astlarına eğitim vermek, onlara bürokrasiyi ve kurallarını

öğretmek de, bazen katı talimatları yumuşatarak memurlara ulaştıran da şeflerdir. Tüm

sorunlarımıza rağmen yetiştirildiğimiz geleneklere, vatan/millet sevgisine ve devletimize olan

bağlılığımız gereği ülkemize hizmet etmekten onur duymaktayız.

Yukarıda da belirtildiği gibi müdür kadrolarına geçiş imkanlarının kısıtlı olması, A düzeyi

kariyer kadrolara ise kurum içinden geçişe izin verilmemesi gibi sebeplerle bu kadroya mahkum

edilen şefler kariyer planlaması yapamamaktadır. Ağır sorumluluk, iş yükü ve riski karşısında

memurla aynı maaşı alan şeflerin mağduriyeti had safhaya ulaşmıştır. Bu ise çalışma barışını

tehdit eden bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır.

Raporda arz edilen olgular olgular çerçevesinde, biz şeflerin biz Şeflerin kurumların

aktüeryal denge hedefinde mihenk taşı olması ve mevcut durumda Şeflerimizin oldukça yoğun

olan iş yükü ve sorumluluklarının var olan iş yoğunluğunun yanında, önümüzdeki günlerde

çıkacak olan sürekli artan işlem hacmi göz önünde bulundurulduğunda, neredeyse çalışma

barışının bozulmasına sebep olan mevcut durumda var olan itibar ve özlük hakkı kayıplarının

acilen giderilmesi hususu hayati önem taşımaktadır.

Kaldı ki; önümüzdeki günlerde çıkacak olan İntibak Yasası ile birlikte milyonlarca

dosyanın tek tek taranacak olması, başta Şeflerimiz olmak üzere çalışanlarımıza oldukça fazla iş

yükü ve sorumluluğu getirecektir.

 

Dernek olarak sadece özlük hakkı talepleri değil, kurumlarda yürütülen iş ve işlemlerin

varsa aksayan yönleriyle ilgili de bu tür raporlar hazırlanmaktadır. Amacımız idareye karşı cephe

oluşturmak değil tamamen yapıcı çözüm önerileriyle yönetim sürecine katkıda bulunmaktır.

Kurumlarımızın hedeflerine ulaşmasına ve ülkemizin kalkınma sürecine katkıda bulunmak

misyonumuzdur.

Şeflerin durumunu bilgilerinize sunar, gerekli yasal düzenlemelerde dikkate alınmak üzere,

yukarıdaki önerilerimiz veya makul sayılabilecek gerekli yasal değişikliklerin yapılarak

şeflerimizin mağduriyetlerinin bir an önce giderilmesini hususunu arz ve talep ederiz.

Saygılarımızla,

 

SOSYAL  GÜVENLİK ŞEFLERİ DERNEĞİ YÖNETİM KURULU

 

Hoby ar Mahallesi,Cağaloğlu YokuşuDoğanbey Mah. Rüzgârlı Cad. No:5/728/507 Kat :5 EminönüFatih 06030 İstanbul Türkiy eUlus/Ankara

İrtibat : Fey zullah AKTAŞ, Dernek Başkanı 2//12

Tel : (0542) 376 18 87 Telefon : 0212 522 91 95 e-posta : info@sosy [email protected] web :

http://www.sgsefder.org.tr