T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Müsteşarlık

Sayı : 39608046 2014 . 4820. 11673
Konu : Araştırmacı unvanlı personel

İlgi: 16/04/2014 tarih ve 2014.4820.6019 sayılı 2014/14 nolu Genelge.

İlgide kayıtlı "Araştırmacı Unvanlı Personel" konulu 2014/14 nolu Genelgemiz ile araştırmacı unvanlı personelin mali hakları ile ilgili gerekli açıklamalar yapılmıştır. Ancak uygulamada araştırmacı unvanlı personele 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli I sayılı Cetvelin "A- Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa Göre Alanlar" başlıklı kısmının l/ğ sırasında öngörülen %165 ek ödeme oranı esas alınarak ödenen ek ödeme tutarının gelir vergisi matrahına dahil edilip edilmeyeceği ve kapsamdaki araştırmacı unvanlı personelden 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 86. Maddesine binaen vekaleten görevlendirilenler için 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre vekalet ettiği görevin ek ödemesinden ve 209 sayılı Kanun kapsamında yapılan performansa dayalı ek ödemeden yararlanıp yararlanamayacağı hususlarında tereddüt olduğu anlaşılmış olup, tereddütleri gidermek ve uygulama birliğinin sağlanması amacı ile açıklama yapma gereği hasıl olmuştur.

27/02/2014 tarih ve 28926 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 6525 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 41 inci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 11 inci maddesine "Müdür yardımcısı, eşiti veya daha üst idari görevlerde bıılıımıp; kamu kurum ve kuruluşlarının yeniden teşkilatlanması veya kapatılması, özelleştirme uygulamaları kapsamında ilgili kuruluşların kısmen veya tamamen satışı nedeniyle kamu tüzel kişiliklerinin sona ermesi, devredilmesi, küçültülmesi, faaliyetlerinin durdurulması, kapatılması veya tasfiye edilmesi nedenleriyle 657 sayılı Kamına tabi "Araştırmacı" unvanlı kadrolara atanan veya atanmış sayılanların, bu kadroda bulundukları sürece, anılan Kanunun 152 nci maddesi uyarınca ödenmekte olan zam ve tazminatları ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesinde öngörülen ek ödemelerinin belirlenmesinde, genel idare hizmetleri sınıfında yer alan aynı dereceli "müdür yardımcısı " kadro unvanı için öngörülmüş olan zam ve tazminatlar ile ek ödeme oranları esas alınır. Bu fıkra hükümleri, 657 sayılı Kanunun 91 inci maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen fark tazminatı verilmek ve ek ödemeleri döner sermaye bütçesinden ödenmek suretiyle 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 13 üncü maddesi kapsamında yer alan "Araştırmacı" kadrosunda bulunanlar hakkında da uygulanır ve bunlara 209 sayılı Kanuna göre ayrıca ek ödeme yapılmaz." şeklinde eklenen üçüncü fıkra 2014/14 nolu Bakanlığımız Genelgesi ile açıklanmıştır.

Mezkur Genelgemizde de açıklandığı üzere söz konusu araştırmacı unvanlı personel 4/1/1961 tarihli ve 209 sayılı "Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumlan ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun" kapsamından çıkarılarak, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamına alınmıştır.

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında "Ek ödemeye hak kazanılmasında ve bu ödemenin yapılmasında aylıklara ilişkin hükümler uygulanır. Bu maddeye göre yapılacak ek ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve ilgili mevzuatı uyarınca ödenmekte olan zam, tazminat, ödenek, döner sermaye ödemesi, ikramiye, ücret ve her ne ad altında olursa olsun yapılan benzeri ödemelerin hesabında dikkate alınmaz." Hükmü yer almaktadır.

Bu kapsamda araştırmacı unvanlı personele 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli I sayılı Cetvelin "A- Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa Göre Alanlar" başlıklı kısmının l/ğ sırasında öngörülen %165 ek ödeme oranı esas alınarak damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaksızın aylıklara ilişkin hükümler uygulanmak suretiyle kadrosunun bulunduğu yerin döner sermaye bütçesinden ek ödeme yapılması gerekmektedir.

Bilindiği üzere, Bakanlığımız ve bağlı kuruluşlarının taşra teşkilatında görev yapan personele, 4/1/1961 tarihli ve 209 sayılı "Sağlık Bakanlığına Bağlı Sağlık Kurumlan İle Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun"un 5 inci maddesine binaen hazırlanan Yönetmelikler uyarınca ek ödeme yapılmaktadır.

Bu kapsamda, 17/08/2012 tarih ve 28387 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşların Taşra Teşkilatında Görevli Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik" uyarınca İl Sağlık Müdürlükleri ve bağlı birimlerine, halk sağlığı müdürlüğü ve bağlı birimleri ile Türkiye Halk Sağlığı Kurumuna bağlı merkez laboratuvarlarında çalışan personele ek ödeme yapılmaktadır.

Ayrıca 209 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında "Bu fıkra uyarınca personele her ay yapılacak ek ödeme net tutarı, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesi uyarınca kadro ve görev unvanı veya pozisyon unvanı itibarıyla belirlenmiş olan ek ödeme net

tutarından az olamaz." hükmü yer almaktadır.

Mezkur Yönetmeliğin 5 inci ve 13 üncü maddesinin "Vekaleten atanan veya ikinci görevle görevlendirilen personele" başlıklı ikinci fıkrasının "a" bendinde "657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi Bakanlık veya Bakanlık bağlı kuruluşları personelinden bir göreve vekaleten atananlara;

1) Vekaletin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 86 ncı maddesine istinaden yapılması ve bu hususun onayda belirtilmiş olması,

2) Vekaletin, müşterek karar ile atama yapılması gereken kadro veya görevler için Bakan, diğer kadro veya görevler için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi,

3) Vekillerin, genel ve ilgili özel mevzuatı uyarınca asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadro veya görevler için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil, Sağlık Bakanlığı Bağlı Kuruluşları Hizmet Birimlerinin Görevleri ile Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin 15 inci maddesine istinaden hazırlanan Yönergede öngörülen şartlar hariç) bir arada taşımaları kaydıyla, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren vekalet ettikleri kadro veya görevler için öngörülen "Tavan Ek Ödeme Katsayısı" ile "Hizmet Alanı Kadro- Unvan Katsayısı" esas alınmak suretiyle ek ödeme yapılır." hükümleri yer almaktadır.

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-9 uncu maddesinin birinci fıkrasında "Aylıklarım 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa göre almakta olan personele, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (II) sayılı Cetvele dahil pozisyonlarda istihdam edilen sözleşmeli personele, subay, sözleşmeli subay, astsubay, sözleşmeli astsubay, sözleşmeli subay ve astsubay adayları ile uzman jandarma ve uzman erbaşlara, mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemeler dahil almakta oldukları toplam ödeme tutarı dikkate alınmak suretiyle aynı veya benzer kadro ve görevlerde bulunan personel arasındaki ücret dengesini sağlamak amacıyla, en yüksek Devlet memuru aylığına (ek gösterge dahil), ekli (I) sayılı Cetvelde yer alan kadro ve görev unvanlarına karşılık gelen oranların uygulanması suretiyle hesaplanan tutarda ek ödeme yapılır." ve beşinci fıkrasında "Birinci fıkra kapsamına giren personelden; kuramlarınca bir kadroya kurum içinden veya kurum dışından vekalet ettirilenlere, vekaletin 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine istinaden yapılmış ve bu hususun onayda belirtilmiş olması, vekalet görevinin Bakanlar Kurulu karan veya müşterek karar ile atama yapılması gereken kadrolar için ilgili bakan, diğer kadrolar için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi, vekalet eden personelin asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadrolar için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) taşıması kaydıyla vekalet ettikleri kadro için öngörülen ek ödemenin asli kadroları için öngörülen ek ödemeden fazla olması halinde, aradaki fark, vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve bu görev fiilen yapıldığı sürece ödenir. Ancak, mehil müddeti, yıllık izin, mazeret izni, hastalık ve refakat izni, geçici görev, vekalet, görevden uzaklaştırma, hizmet içi eğitim, seminer ve kurs nedenleriyle görevlerinden ayrılanlara vekalet edenlere bu şekilde ödeme yapılmaz. ' Hükümleri yer almaktadır.

Ayrıca 161 seri nolu Devlet Memurları Genel Tebliği'nin 6 ncı maddesinde "375 sayılı Kanun

Hükmünde Kararnamenin ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca ek ödeme yapılan personelden; kurumlarmca bir kadroya kurum içinden veya kurum dışından vekalet ettirilenlere, vekaletin 657 sayılı Kanunun 86 ncı maddesine istinaden yapılmış ve bu hususun onayda belirtilmiş olması, vekalet görevinin Bakanlar Kurulu kararı veya müşterek karar ile atama yapılması gereken kadrolar için ilgili bakan, diğer kadrolar için asili atamaya yetkili amir tarafından verilmesi, vekalet eden personelin asaleten atanmada aranan tüm şartları (asaleten atanmada sınav şartı aranılan kadrolar için bu sınavlara girebilme hakkının elde edilmiş olması dahil) taşıması kaydıyla vekalet ettikleri kadro için öngörülen ek ödemenin asli kadroları için öngörülen ek ödemeden fazla olması halinde, aradaki fark, ek 9 uncu maddenin beşinci fıkrası uyarınca vekalet görevine başlanıldığı tarihten itibaren ve bu görev fiilen yapıldığı sürece ödenecektir." Hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 14/8/2013 tarihli ve 28735 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2014 ve 2015 Yıllarını Kapsayan 2. Dönem Toplu Sözleşme"nin "Vekalet durumunda ek ödeme" başlıklı 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan "209 sayılı Kanunun 5 inci maddesine istinaden yürürlüğe konulan yönetmelikte yer alan vekalet edilen kadroya ilişkin hizmet alanı kadro unvan katsayısının uygulanabileceği şartlara uygun olarak her hangi bir görevi vekaleten yürüten personele yapılacak ek ödeme tutarının belirlenmesinde, vekalet edilen kadroya ilişkin matrah esas alınır" hükmü uyarınca 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren, şartlara uygun olarak her hangi bir görevi vekaleten yürüten personele yapılacak ek ödemede, ek ödeme matrahı olarak vekalet edilen kadroya ilişkin ek ödeme matrahı esas alınması gerekmektedir.

Bu kapsamda, ilgili mevzuat hükümleri birlikte değerlendirildiğinde 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 11 inci maddesi kapsamına giren araştırmacı unvanlı personelden şartlara uygun olarak bir kadroya vekalet ettirilenlere vekalet süresince vekalet ettiği kadronun 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-9 uncu maddesi uyarınca belirlenen orandaki ek ödemeden az olmamak üzere 209 sayılı Kanunda belirlenen tavan ek ödeme oranından ve 209 sayılı Kanun uyarınca yayımlanan "Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşların Taşra Teşkilatında Görevli Personele Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönetmelik"te belirlenen hizmet alanı kadro unvan katsayısı üzerinden ek ödeme yapılması gerekmektedir.

Diğer taraftan bu kapsamdaki personele 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli I sayılı Cetvelin "A- Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa Göre Alanlar" başlıklı kısmının l/ğ sırasında öngörülen %165 oranındaki sabit ek ödemesinin aylıkla birlikte yapılması ve vekalet edilen kadronun 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-9 uncu maddesi uyarınca belirlenen orandaki ek ödemesi ile ödenen ek ödemenin kıyaslanması ve aradaki farkın fiilen görev yapıldığı sürece personele ödenmesi gerekmektedir. Bu kapsamda, vekalet görevini yürüten personele vekalet ettiği görevin sabit ek ödemesi 209 sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında yapıldığı için söz konusu hak edişin brüt tutarının belirlenmesi ve bu brüt tutardan gelir vergisi ile damga vergisi kesintisi yapılarak ödemenin yapılması ve sabit döner sermaye ek ödemesi kapsamında yapılan toplam ek ödeme brüt tutarının mezkur yönetmelik uyarınca aynı aya ilişkin hesaplanan ek ödeme brüt tutarından mahsup edilmesi neticesinde hak ediş oluşuyorsa 209 sayılı Kanun kapsamında ödenmesi gerekmektedir.

Prof. Dr. Eyüp GÜMÜŞ
Bakan a.
Müsteşar V.