Tasarı yasalaşırsa, yapı şirketi, ön ödemeli konut satışına başlamadan önce bina tamamlama sigortası yaptıracak, sigorta şirketi mali yapıyı yetersiz görürse, teminat vermeyecek.

Banka kredilerinden sigorta zorunluluğu kalkıyor, maketten konut satışına bina tamamlama sigortası geliyor. Alt komisyonlardan geçerek bu hafta Meclis gündemine gelecek olan Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı, sigorta ile ilgili de köklü düzenlemeler içeriyor.

Bu düzenlemelerden biri, bankaların verdikleri kredilere paralel yaptıkları sigortalar. Kanun tasarısının Meclis'ten geçip, yasalaşması halinde bankalar; başta konut kredisi olmak üzere tüketici kredilerinde, tüketicinin isteği dışında sigortayı zorunlu tutamayacaklar. Tüketici, krediye bağlı sigorta yaptırmak istiyorsa; bankalar, bu talebi yazılı ya da bir başka şekilde mutlaka kayıt altına alacaklar. Böylece bankalar, olası bir şikayette, sigortanın tamamen tüketicinin talebi ile yapıldığını ispat etmiş olacaklar.

Yeni düzenlemeye göre, kredi ile birlikte sigorta yaptırmak isteyenler, krediyi veren bankadan poliçe yaptırmak zorunda kalmayacak. Tüketiciler, istediği sigorta şirketinden yaptıracağı sigorta poliçesini bankaya sunabilecek, banka da bunu kabul edecek.

Ayrıca krediye bağlı yapılacak sigortalar, borç tutarı ve kredinin vadesiyle de uyumlu olacak. Bu düzenlemeye göre, sigorta yaptıran kişi, borç ödeme süresi içinde olası bir risk ile karşılaştığında; sigorta şirketi, kalan borç tutarını bankaya ödeyecek; primler de buna göre belirlenecek.

Bugünkü uygulamada 100 bin liralık, 3 yıl vadeli konut kredisi kullanıldığında, başta 100 bin liralık da hayat sigortası yapılıyor. Tüketicinin 2 yıl sonra vefatı halinde sigorta şirketi, bankaya olan borcu kapatıyor, kalan tutarı da sigortalının ailesine ödüyor. Yeni yasa ile bu uygulama değişecek; sigorta, borç tutarı ve kredi vadesi ile uyumlu olacak.

Bina tamamlama sigortasının kapsamını, şartlarını ve içeriğini Hazine Müsteşarlığı belirleyecek. Yeni uygulama çerçevesinde, yapı şirketi açısından bina tamamlama sigortasını yaptırmak zorunlu olacak, ancak sigorta şirketleri isterlerse sigorta yapmayabilecek. Sigortanın olmadığı durumlarda ise yapı şirketi; ön ödemeli konut satışı yapabilmek için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen teminat veya şartları sağlamak zorunda kalacak. Uzmanlar, Tüketici Kanunu yasalaştıktan sonra kredi alırken sigorta yaptırmak isteyen tüketicilere daha düşük kredi faizi uygulanacağını belirterek, sigorta istemeyen tüketicilerden ise bankaların, kredinin ödenmeme riskini de hesaba katıp daha yüksek faizler talep edeceklerini söylüyorlar.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Tasarısı'nın maketten konut satışı olarak da bilinen ön ödemeli konut satış sözleşmelerine yönelik düzenlemesi, sigortacılara, yapı şirketlerini denetleme sorumluluğu yüklüyor. Kanunun yasalaşması halinde, yapı şirketi, ön ödemeli konut satışına başlamadan önce bina tamamlama sigortasını zorunlu olarak yaptıracak. Ancak yasa, aynı zorunluluğu sigorta şirketlerine getirmiyor. Sigorta şirketi, projeyi ve yapı şirketini inceleyecek, mali yeterliliğine bakacak; tüm bu incelemeler sonucunda uygun görürse sigorta teminatını verecek. Yapı şirketi, ondan sonra konut satışına başlayabilecek. Sigorta şirketi, mali durumu yetersiz bulursa sigorta yapmayacak, teminat vermeyecek. Bir anlamda sigorta şirketi, yapı şirketini denetleyici konumuna gelecek.