Raporlarda önce okulun fiziki şartları, öğrenci sayıları, okulun eksiklikleri tek tek sıralıyor; ardından da "köyün umumi ahvali" başlığı altında hangi köyde kaç kişi yaşadığı, hangi gazetelerden kaç tane satın alındığı, köylünün ne kadar borcu olduğu, gizli fuhuş yapılıp yapılmadığı, gençlerin alkole ve kumara olan tutkusunun ne boyutta olduğu, hangi hastalıkların görüldüğü ve köyde yaşayanların etnik kökenlerinin ne olduğuna kadar istihbarat raporlarını andıran detaylı bilgiler ve rakamlar yer alıyor.

'İSTİHBARATIN BİR PARÇASI'
Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları'ndan çıkan ve 1938-1939 ile 1939-1940 öğretim yıllarını kapsayan raporların önemine değinen Dr. Nuri Yazıcı, "Bu raporların istihbarat çalışmasının bir parçası olduğunu düşünmüyorum. Günümüzde müfettişler, rapor hazırlarken köylerin etnik ve sosyal durumunu sorgulayan gözlemlerinin olmadığını söylediler. Abdurrahman Bey, 75 yıl önceki raporlarında inisiyatif almış olabilir. O dönemlerde öğretmenlerin devlette rolü çok etkindi. Devlet yetkilileri müfettişlerden okulların genel durumu dışında bu tür bilgiler de edinmelerini istemiş olabilir" dedi.