GENEL
Fatura vatandaşa! Yüzde 10 zam geliyor
17 Aralık operasyonu, ardından gelen ikinci soruşturma dalgası kur ve faize zirve yaptırdı. Artan maliyetler nedeniyle otomobil ve konutta zam boy gösterecek görünüyor.
29 Aralık 2013, Pazar
Beklenti konutta da otomobilde de yüzde 10'lara varan bir fiyat artışı olacağı yönünde.
Amerika Merkez Bankası'nın (FED) tahvil alımını azaltacağı açıklamasıyla yükselişe geçen döviz kuru, 17 Aralık'ta başlayan 'yolsuzluk soruşturmasının' da etkisiyle tavan yaptı. Bu süreçte ilk kez 3 TL'yi aşan Euro, yüzde 78'i ithal olan otomobil fiyatlarının yeni yılla birlikte en az yüzde 10 zamlanacağı gerçeğini de ortaya çıkardı. Otomobil Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) Başkanı Şükrü Ilısal, bazı markaların yılın bitmesini beklemeden, satış hedefi yüksek olan bazı markaların ise yeni yılla birlikte fiyatlarına yansıtacaklarını söyledi. Ilısal şöyle konuştu:
"2013 yılının ilk iş gününde Merkez Bankası tabloları, 1 Euro=2,35 TL, 1 dolar=1,77 TL olarak gösteriyordu. Aradan geçen 1 yılda Euro yüzde 27,6, dolar ise yüzde 22,5 oranında arttı. Otomobil markaları yıl içinde bu artışın bir kısmını fiyatlarına yansıttılar. Ancak özellikle yılın son ayına yığılan satışlar nedeniyle 2 aydan bu yana yaşanan artışlar hem distribütörler, hem de yetkili satıcıların karlarından karşılanarak tüketiciye yansıtılmadı. Ancak yeni yılda liste fiyatları doğrudan olmasa bile kademeli olarak artar"
MARKAYA GÖRE DEĞİŞECEK
Ilısal, ocakta fiyatların ortalama yüzde 5 zamlanmasının beklendiğini, ancak yapılması gereken zammın yüzde 10 olduğunu belirtirken, Otomotic Distribütörleri Derneği genel Koordinatörü Hayri Erce ise gelişmelere bağlı olarak önlerini göremediklerini ifade ederek, "Kısa vadede otomotiv markaları kur artışını merkezlerden aldıkları destekle tolere eder. Ama zam kaçınılmaz oldu. Hangi markanın ne kadar yansıtacağını yakında göreceğiz" dedi.
"MALİYET YÜKSELDİ FİYATI ARTIRMAK ZORUNDA KALIRIZ"
Yolsuzluk ve rüşvet iddiaları üzerine başlatılan 17 Aralık operasyonu nedeniyle dövizin ateşinin çıkması konut sektöründe gelecek yıl için satışların zamlı olarak yapılmasını gündeme getirdi. Müteahhitler, artan döviz kurunun etkisiyle maliyetlerinin yükselmesini gerekçe göstererek 2014'ün ilk çeyreğinde konutların yüzde 5 ile 10 arasında artışla satılacağını ifade ediyor.
Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, konut üretimindeki malzemelerin yüzde 90'ından fazlasının yerli malı olmasına karşın enerji hammadde fiyatlarındaki artışın sektöre zam olarak yansıyacağını söyledi. Durbakayım, "Dövizin dolaylı etkisi, konut üretimindeki maliyetler vasıtasıyla olacaktır. Bu yansımaya bağlı olarak konut fiyatlarının yılın ilk çeyreğinde yüzde 5 ile 10 arasında artış göstereceğini düşünüyorum" diye konuştu. Artaş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Çetinsaya da "Artık Türkiye'deki inşaatlarda yerli malzemenin oranı dikkat çekici seviyede yükseldi. Ancak buna rağmen hala döviz biriminde aldığımız inşaat malzemelerimiz var. Buradan bakıldığında zam yapılması kaçınılmaz olarak görünüyor." dedi.
Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Uğur Dumankaya ise dövizdeki artış nedeniyle hammadde maliyetlerindeki artışların meydana geldiğini ifade ederek "Sektörde genel beklenti, yeni projelerin 2013 yılı fiyatlarına göre yüzde 10 oranında zamlı fiyatlar ile satışa sunulacağı yönünde" diye görüş belirtti.
Yabancı da istikrar arayacak
Dövizde meydana gelen artışın yurtdışına yapılacak konut satışlarına yapılacak konut satışlarını da etkileyeceği ifade ediliyor. Müteahhitler, bu yıl yaklaşık 3 milyar doları bulan gayrimenkulde yabancı yatırımının gelecek yıl daha da artacağını belirtiyor. Mütekabiliyet yasasına bağlı olarak yabancıya gerçekleştirilen her konut satışının döviz üzerinden olacağına dikkat çeken Nazmi Durbakayım, "Döviz kurlarındaki artoş yurdışı alıcıları tarafından olumlu karşılacaktır ve ertelenen alımları hızlandıracaktır" ifadesini kullandı.
Dövizle ilgili hareketliliğin yabancıların konut alımını etkileyebileceğini kaydeden Süleyman Çetinsaya ise "Ancak bundan önemli olan nokta, yabancıların konut yatırımı yaparken ülkedeki istikrara bakıp karar verecekleri yönündedir" diye konuştu.
TEKNO MARKETLER BEKLEMEKTEN YANA
Necil Oyman Teknosa Genel Müdürü: "Kalıcı olursa aşamalı yansır"
"Satın almalarımızı Türk Lirası cinsinden yaptığımız için döviz riskinden doğrudan etkilenmedik. Müşterilerimizin dalgalanmalardan hemen etkilenmemesi için döviz bazlı etiketimiz de yok . Bu nedenle fiyatlara şu ana kadar önemli bir yansıma olmadı. Tüketiciler de frene basmadı. Dövizin 2 lira üzerinde kalıcı olması halinde aşamalı ve dolaylı olarak önce alımlara sonra da satış fiyatlarımıza bu etki yansıyabilir"
Hasan Vatan Vatan Bilgisayar CEO'su: "15-20 gün duruma bakarız"
"Fiyat etiketi Türk Lirası cinsinden yazan ürünlerde hemen fiyat yansıtma gibi bir durum söz konusu olamaz. 15-20 gün beklemek gerekir. Dövizdeki yükseliş öyle devam ederse, yeni ürünlere kur farkı yansıtılır. Kur arttı diye 2 bin liraya satılan televizyona öyle hemen zam yapılmaz. Biz 2014 projeksiyonlarımızı gözden geçirmeye başladık. Ancak durumun böyle devam edeceğini düşünmüyorum."