GENEL
Engellilere ‘patronluk fırsatı’
Engellilerin istihdam edilebilirliklerinin önündeki tüm engelleri kaldırmaya kararlı olan hükümet kendi işini kurmak isteyen engellilere ve engellilerin işe uyumlarını ve istihdamlarını sağlayacak projelere karşılıksız hibe desteği Türkiye İş Kurumu tarafından verilecek.
Destek verilecek alanlar nelerdir?
1.Kuruluş işlemleri desteği: İşyeri kuruluşu için yapılan resmi işlemler, onaylar, izinler, ruhsatlar gibi masraflar için en fazla 2.000 TL.
2.İşletme gideri desteği: Kurulan işletmeye 12 ay boyunca fatura karşılığı olmak üzere işletme giderlerinin (su, elektrik, iletişim, ısınma) en fazla yüzde 60’ını geçmeyecek şekilde yıllık toplamda en fazla 4.000 TL.
3.Kuruluş desteği: İşletmenin kuruluşundan itibaren 12 ay boyunca fatura karşılığı olmak üzere işletmenin temel faaliyet alanı ile ilgili makine, teçhizat, yazılım, donanım, sarf malzemesi, ofis malzemesi gibi maliyetler için en fazla 30.000 TL.
Destek verilen proje kapsamında kurulan işletmenin kuruluş tarihinden itibaren en az 2 yıl fiili olarak faaliyetine devam etmesi şart olup aksi durumun tespiti halinde kuruluş desteği olarak yapılan ödemeler yasal faizi ile birlikte geri alınacak.
Kimler proje hazırlayabilecek?
Kendi işini kurma yönünde projeleri sadece engelli olan gerçek kişiler sunabileceklerdir. Engelliler ikamet ettikleri il içinde uygulanmak üzere proje sunabilirler. Engelli bireylerin fiili olarak kendilerinin işbaşında olacakları projeler desteklenecek olup, engelli birey adına sadece vasi olanların kendileri için iş kurmayı amaçlayan projeler ile halen engelli birey tarafından işletilen faal işletmelerin geliştirilmesine yönelik projeler desteklenmeyecektir.
Ayrıca emekli olan engellilerin proje başvuruları da kabul edilmeyecektir.
Destek verilen diğer konular
Engellinin bir işyerinde iş bulmasını, işe uyumunu, etkin ve güvenli bir şekilde çalışmasını sağlayacak destek teknolojileri ile ilgili projeler,
Engelli bireylerin işe kabulü için hazırlanmasını, işe yerleşmesini, işe ve işyerine uyumunun sağlanmasını temin edecek projeler,
Engellilerin toplumsal entegrasyonuna ve rehabilitasyonuna hizmet eden, istihdam edilebilirliklerini artırmayı amaçlayan mesleki eğitim ve rehabilitasyon amaçlı projeler.
Başvuru yeri ve son başvuru tarihi
Başvuru Rehberinde (www.iskur.gov.tr adresinde bulunmaktadır) belirtilen kurallara uygun olarak hazırlanacak projelerin, 28 Haziran 2015 tarihi akşamına kadar bütün illerde bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerine istenilen bilgi ve belgelerle birlikte elden veya posta ile teslim edilmelidir.
81 ilde bulunan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri veya Hizmet Merkezlerinden veya 444 75 87 numaralı telefondan ayrıntılı bilgi alınabilir.
Engelli çocuğu olan erken emekli olur!
510 sayılı Kanun’un 28. maddesinde 1.10.2008 tarihinde yapılan düzenlemeyle çalışma hayatında bulunan kadınlardan bakıma muhtaç olan engelli çocukları bulunanların 1.10.2008 sonrasında geçen çalışma sürelerinde, kadın sigortalıya gün sayısı kazandırılarak daha erken emekli olma hakkı getirilmiştir. Söz konusu hüküm gereğince “Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunanların, bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte
Sağlıktan ne kadar faydalanabilirim?
Okurumuz Oya Zehrin “05.02.2014 tarihinde çalıştığım işyerinden 28.02.2014 tarihinde ayrıldım. Başka da bir çalışmam yok. Babam devlet memuru. İşyerimden çıkış tarihinden itibaren kaç gün süre ile sağlık hizmetlerinden faydalanabilirim” diye soruyor.
Son bir yıl içinde 90 günden az prim gününüz olması nedeniyle işten ayrıldığı tarihten itibaren 10 gün daha GSS’den kendi üzerinizden faydalanabileceksiniz. 10 gün sonra GSS’den kendi üzerinizden faydalanamayacaksınız. Babanız 01.10.2008 öncesi emekli sandığına tabi olup halen çalışmasına devam ediyorsa evlenene ya da işe girene kadar babanız üzerinden GSS’den faydalanabilirsiniz. biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir.”
Düzenleme gereğince bakıma muhtaç engelli çocuğu olup da 1.10.2008’den sonra çalışması devam eden kadın sigortalıların yasanın yürürlük tarihinden sonra geçen çalışma sürelerinin yüzde 25’i oranında çalışma gün sayısının hizmetlerine ilave edilmesi, aynı sürenin emeklilik yaş haddinden indirilerek daha erken emekli olma imkanı bulunmaktadır.
SORU-CEVAP
Sağlıktan ne kadar faydalanabilirim?
Okurumuz Oya Zehrin “05.02.2014 tarihinde çalıştığım işyerinden 28.02.2014 tarihinde ayrıldım. Başka da bir çalışmam yok. Babam devlet memuru. İşyerimden çıkış tarihinden itibaren kaç gün süre ile sağlık hizmetlerinden faydalanabilirim” diye soruyor.
Son bir yıl içinde 90 günden az prim gününüz olması nedeniyle işten ayrıldığı tarihten itibaren 10 gün daha GSS’den kendi üzerinizden faydalanabileceksiniz. 10 gün sonra GSS’den kendi üzerinizden faydalanamayacaksınız. Babanız 01.10.2008 öncesi emekli sandığına tabi olup halen çalışmasına devam ediyorsa evlenene ya da işe girene kadar babanız üzerinden GSS’den faydalanabilirsiniz.
Sandıktan sonra yurtdışında çalıştım, emekli olabilir miyim?
Okurumuz Aynur Yılmaz “Özel bir banka sandığına tabi çalışırken, 14.12.1990 tarihinde istifa ettikten sonra Amerika’da yaşamaya başladım. Bankadan ayrılırken de Tekaüt Sandığı sigorta primleri bana iade edildi. SGK’ya toplu ödeme yapıp emekli olabilir miyim” diye soruyor.
Yurtdışında çalışması olmayan kadın Türk vatandaşları yurtdışındaki ikamet ettikleri süreleri borçlanarak SGK’dan emekli olabilir. Ancak, Türkiye’de hiç çalışması olmayanların yapacakları bu borçlanma Bağ-Kur kapsamında değerlendirilerek emeklilik şartları Bağ-Kur sigortalılığına göre belirlenir. SSK’dan 15 yıl 3600 prim ödeme günü ile emekli olabilinmekte iken Bağ-Kur’da bu süre 15 yıl 5400 gün olarak düzenlenmiştir. Dolayısı ile Bağ-Kur emekliliğinde SSK’ya göre daha fazla prim ödeme gün sayısı istenildiğinden borçlanma tutarı da daha fazla olabilir. Bağlanacak maaş tutarında da SSK, Bağ-Kur’dan daha avantajlıdır.
Yurtdışında bulunan kadın Türk vatandaşı Türkiye’ye geldiğinde birkaç gün SSK’lı olarak çalışıp, akabinde borçlanma yaparsa emeklilik şartları da SSK statüsünden belirlenecektir. Bu nedenle, öncelikle Türkiye’den birkaç gün de olsa SSK’lı olarak çalışmanızı ve daha sonra yurtdışı borçlanması yaparak emekli olmanızı öneririm. Ayrıca, yurtdışına gitmeden önce çalıştığınız sandıktan aldığınız primlerin sandığa iade edilip edilmeyeceği bilgisini alarak hareket etmenizde yarar var. Bu sebeple çalıştığınız banka ile görüşüp bu imkanı sorgulayabilirsiniz. Primlerin iadesi söz konusu olursa sandık sigortalılık başlangıcı emeklilik sigortalılık başlangıcı kabul edilerek hizmet birleştirilmesi yapılacak ve daha az borçlanma imkanı olacaktır.
Emekli olduktan sonra çalıştım, aylığım kesildi. Ne yapmam gerekir ?
Okurumuz Ahmet Koca “2014 yılında SSK’dan emekli oldum. 05.01.2015 tarihinde başka bir işyerinde çalışmaya başladım. Çalışmam sonrası emekli aylığım kesildi. Eğer aylığım tekrar bağlanmayacaksa işyerimden ayrılmayı düşünüyorum. Ne yapmam gerekir” diye soruyor.
SSK’dan emekli olduktan sonra başka bir işveren nezdinde çalışmaya başlamanız halinde aylığınızın kesilmeyip, ücretinizden SGDP kesilmesi gerekmektedir. Muhtemelen işvereninize emekli olduğunuzu belirtmediniz. Bu durumda da işveren tüm sigorta kollarına tabi olarak sizi bildirdi. Durumu öncelikle işvereninize bildirmeniz ve SGK’ya ibraz edilmek üzere işvereninize ‘SGDP’ye tabi çalışmak istediğinize ilişkin bir talep’ bildirmeniz gerekmektedir. Bununla birlikte işvereniniz sizin için SGK’ya verdiği 01- tüm sigorta kollarına tabi bildirimleri iptal ederek 02- sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya ilişkin belge ile SGK’ya bildirmesi gerekmektedir. resul kurt star