Ev diyalizi, ülkemizde hemodiyaliz tedavisi gören yaklaşık 60 bin hastayı yakından ilgilendiriyor. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü ‘Ev Hemodiyalizi’ genelgesini 81 il valiliğine gönderdi. Sağlık Bakanlığı Müsteşarı Prof. Dr. Nihat Tosun imzalı genelge de ev hemodiyalizi uygulama esasları sıralandı. Hizmeti vermek isteyen merkezlerin öncelikle içerisinde nefroloji uzmanının da bulunduğu Diyaliz Merkezleri Başvuru Değerlendirme Komisyonu’ndan Ev Hemodiyalizi Uygulama İzni alması gerekiyor.
Evde diyalize girmekte olan hastalarla ilişkili olarak tıbbi işleyiş ve uygulamalarda sorumluluk diyaliz merkezlerinde olacak. Merkezlerde kullanılacak hemodiyaliz cihazının en fazla 7 yaşında olması gerekiyor. Bu cihazlar eğitim alan hastalar dışında kesinlikle kullanılamayacak.
Ev hemodiyalizi yapacak hasta ve yardımcısı, diyaliz merkezinde yetkili personeller nefroloji uzmanı, diyaliz hemşiresi ve dilayiz teknisyeni tarafından en az bir ay süreyle eğitime tabi tutulacak. Eğitim döneminin bitiminde uygulama yapılacak kişiye bir ay süreyle diyaliz merkezinde diyaliz yaptırılacak. Her iki eğitimi tamamladıktan sonra ekip tarafından değerlendirme yapılarak uygun görülmesi halinde ‘ev hemodiyalizi yeterlilik belgesi’ düzenlenecek. Bu hizmeti evde diyaliz sertifikalı bir hemşire tarafından evde almak isteyen kişilerin bu eğitimi almasına gerek olmayacak.
HASTA 3 AYDA BİR EVİNDE ZİYARET EDİLECEK
Merkezler Ev Hemodiyalizi Uygulama İzni, Yapılabilir Raporu, Yeterlilik Belgesi, Diyaliz Raporu, Bilgilendirilmiş Hasta Onay Formu ile birlikte eve kurulan cihaz ve su sistemi ile ilgili rapor, cihazın 7 yıldan eski olmadığı raporu, teknik servisçe düzenlenen cihazın faal durumda olduğu belge ve cihazın faturalarından oluşan dosya Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne verilecek.
Müdürlük tüm belgelerin mevzuata uygunluğunu denetleyerek onay verecek. Müdürlük gerektiğinde görevlendireceği sertifikalı diyaliz hemşiresi ya da hekim vasıtasıyla hastanın evinde kurulmuş olan sistemin incelemesini yapacak. Ev hemodiyalizi uygulaması için her hastaya bir cihaz tahsis edilecek. Hemodiyaliz cihazı ve gerekli gereçler (su sistemi, reverse osmos dahil) diyaliz merkezince sağlanacak.
Hastaların laboratuar tetkikleri ayda bir kez nefroloji uzmanı tarafından değerlendirilerek, diyaliz tedavisi ve ilaçları düzenlenmekte. Aylık muayene ve değerlendirmeler hastanın evinde yapılacağı gibi merkezde de yapılabilecek. Hasta üç ayda bir merkezin görevlendireceği sertifikalı diyaliz hemşiresi ve diyaliz teknisyeni tarafından evinde ziyaret edilecek. Hijyen ve kullandığı malzemeler açısından gerekli değerlendirme yapılacak.
7 HASTADAN BİRİ EVİNDE DİYALİZE GİRİYOR
Sağlık Bakanlığı’nın verdiği bilgilere göre ‘Ev Hemodiyalizi’ tedavisi uzun yıllardır Avustralya ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde her 7 hastadan birinde uygulanıyor. Ev hemodiyalizi uygulamasına katılıp katılmamak tamamen hastanın isteğine bağlı. Hasta bu tedaviye katılmaya karar verirse doktoruna bu isteğini iletiyor. Doktor hastanın ev hemodiyalizi tedavisine katılmasında gerekli koşullara uyduğuna karar verdiği takdirde çalışma ekibi hasta ile beraber ‘Ev hemodiyalizi Bilgilendirilmiş Hasta Onay Formu’ inceleyerek hastadan bu formu imzalamasını isteyecek. Hasta tedaviye katılmayı kabul etse bile istediği zaman hiçbir sebep göstermeksizin ayrılabilir. Bu tedaviden ayrılan hastanın standart bakımında herhangi bir değişiklik olmayacak.
Ev hemodiyalizi almak isteyen hasta gerekli koşulları yerine getirdikten sonra 1 aylık bir eğitime tabi tutulacak. Eğitim kapsamında böbreğin görevleri, böbrek yetersizliğinin nedenleri ve bulguları, son dönem böbrek yetmezliği tedavi seçenekleri, hemodiyaliz tedavileri (merkezde ve evde hemodiyaliz) anlatılacak. Sertifikalı diyaliz hekimi, diyaliz hemşiresi ve diyaliz teknisyeninden oluşan bir ekip tarafından verilecek eğitim süresi sonunda hastaya ‘ev hemodiyalizi uygulayabilir’ yeterlilik belgesi verilecek. Ev hemodiyalizi tedavi uygulaması ile ilgili hastadan herhangi bir ücret talep edilmeyecek.