GENEL
Babalara da süt izni
İkiz annesi olacağımı öğrendiğim gün, haber için gittiğim adliyede polisin biber gazına maruz kaldım. Karnımdaki bebekleri sadece fiziksel değil ruhsal açıdan da korumam gerektiğini tecavüze uğramış bir üniversite öğrencisinin hukuk mücadelesini haberleştirirken fark ettim. Bebeklerime kavuşmak için gün sayarken erkek siyasetçiler kürtaj-sezaryen tartışmasını başlattılar. 'Benim bedenim, benim hamileliğim' dedim. Bebeklerim Ege ile Deniz şimdi 5 aylıklar ve bu kez de 'Çok doğur, erken emekli ol' deniyor. Hayretler içindeyim. Çok çocuk doğuran bir kadının beden ve ruh sağlığından kimse söz etmiyor. Çocuk bakmak sadece kadının görevi midir? Niçin erkeklere süt izni verilmiyor? Erkek meslektaşlarım Bakan Faruk Çelik'in açıklamasını 'kadınlara müjde' olarak haberleştirirken kadının derdine yine kadınlar çare bulmaya çalışıyor. Ben sordum, Prof. Kadriye Bakırcı yanıtladı.
Çalışma Bakanı Faruk Çelik açıkladı, 16 hafta olan doğum izni 24 haftaya çıkarılacak, çok çocuk yapan anneye erken emeklilik hakkı tanınacak, anneler yarı zamanlı çalışabilecek vs...
Konu, kadınlar için hayati önem taşıyor; hele benim gibi yeni doğum yapmışlarsa...
Tesadüfün bu kadarı! Bakan'ın açıklaması haberlerde dönerken elimde eşsiz bir kitap vardı:
Prof. Kadriye Bakırcı'nın yeni çıkan eseri: Cinsiyet Ayrımcılığı Yasağı ve Türkiye(Uluslararası Hukuk, AB ve ABD Hukuku ile Karşılaştırmalı-Çalışma Yaşamında Kadın Erkek Eşitliği Arayışı)
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku hocası Bakırcı, 'çalışma hayatı ve kadın' konusunda en yetkin isimlerden. 2 yıldır Stockholm Üniversitesi'ndeydi, artık Hacettepe'de. Kendisiyle Bakan'ın açıklamalarını konuştuk.
EBEVEYN İZNİ GETİRİLMELİ
Türkiye'de çocuğa bakmakla yükümlü tek kişi anneymiş gibi bir algı var, erkeklerle ilgili neredeyse hiç düzenleme yok. Baba, memur ise 3 gün izin alabiliyor, işçi ise o da yok.
'Doğum izninin 24 haftaya çıkarılması, kadın istihdamını olumsuz etkiler' diyen Prof. Bakırcı ekliyor: 'Çünkü işveren uzun süre izin yapan eleman çalıştırmak istemiyor. Kadının izin süresini uzatmak yerine AB'deki gibi ebeveyn izni getirilmeli. Doğum izni, kadının lohusalık dönemi için öngörülen izindir, ebeveynlik izni ise çocuk bakımı için hem kadına hem erkeğe verilir. Erkek izinlerini kadına devredemez. Çocuğa birlikte bakarlar, kadın iş hayatından kopmaz, mağdur olmaz.'
Prof. Bakırcı, ebeveynlik izninin babalık izninden farkını şu sözlerle anlatıyor, 'Babalık izni, doğumdan sonra, babanın eşi ve çocuğu ile zaman geçirmesi için verilir. Ebeveynlik izni ise annenin lohusalık izni bittikten sonra verilir. AB Adalet Divanı kararı der ki, 'Kullanmak istiyorsa babaya da süt izni verilir'. Çalışan kadın emzirmek dışında sütünü sağarak biberonla da besleyebilir bebeğini. Bunu baba da yapabilir.'
İŞVERENE SEÇENEK TANINMAMALI
Bakan Çelik, doğum sonrası işe dönüşlerin ve kreşlerin zorunlu hale getirileceğini söyledi. Kamuda böyle bir zorunluluk zaten var. Sorun özel sektörde. Yasal düzenlemeler olsa da denetim yapılmıyor.
Prof. Bakırcı, 'İşveren gebelik veya doğum nedeniyle kadını işten çıkardı diyelim. Mahkeme işe iade kararı verse bile kanun diyor ki, ya işe alırsın ya da tazminat ödersin. İşveren de tazminatını ödeyip kadın çalışanı işten çıkarıyor. İşverene böyle bir seçenek tanınmamalı. İşe dönüş mutlak hale getirilmeli' diyor.
Faruk Çelik'in, çocuklu kadınların yarı zamanlı işlerde çalışabileceği yönündeki açıklamasını da eleştiren Bakırcı'ya göre, kadınlar ekonomik özgürlüklerini part-time çalışarak kazanamazlar.
VAHŞİ KAPİTALİZM ÇOK ÇOCUK İSTİYOR
Merak edilen o soruyu Hoca'ya soruyorum: Hükümet niçin kadınların doğurmasına kafayı takmış durumda?
Hoca yanıtlıyor, 'Muhafazakarlık, milliyetçilik, erkek egemen zihniyet... Bunların hepsi konuşuluyor ama hepsinden önemli gerekçe: neoliberalizm... Şu an Avrupa, yaşlı nüfusuna nasıl bakacağını, sosyal güvenlik harcamalarının altından nasıl kalkacağını tartışıyor. Batı'da erkek kadına 'doğur' diyemez bu yüzden emekliliğin kaldırılması, insanların ölene kadar çalışması bile tartışılıyor.'
'Çok çocuk doğur, erken emekli ol' projesinin kadını eve kapatacağını savunan Prof. Bakırcı'nın son sözü: Bu düzenlemelerle çocuk doğurursunuz ama kariyer yapamazsınız!
Akşam