SAĞLIK
40 bin kişinin maaşında yanlış kesinti
SGK ve Maliye ortak operasyonuyla, 2003 yılından sonra ticari faaliyet geliri olan emekliler tespit edilmiş ve bunlardan SGK ya Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödemeyenlerin emekli aylıklarına haciz gelmişti. Yaklaşık bir ay önce, 600 bin emekli bir anda ne olduğunu anlamadan aylıklarının azaldığını gördü. İşin özeti şuydu; eğer 2003 sonrasında bir emeklimiz ticari faaliyet yapıyor ve gelir elde ediyorsa, bunu SGK ya bildirmeli ve aylığından yüzde 15 oranında SGDP kesintisi yapılmalıydı. Çok sayıda emekli bu düzenlemenin farkında olmadan yıllarca ticaret yapıp, bir yandan da emekli aylığını tam olarak almaya devam etti . Ancak bu durumda olanlar tespit edildi ve emekli aylıklarına haciz uygulanmaya başlandı. Neyse ki, bu durumun yarattığı olumsuz baskı sebebiyle Hükümet mini bir sosyal güvenlik reform paketi hazırladı ve borçları taksitlendirme kararı aldı. SGK ya bu şekilde borcu olanlar için borçlarını 36 ay taksitle ödeme imkanı getirildi. Sular bir parça durulmuş oldu.
GİDİP KONTROL EDİN
NE var ki konunun detayları yeni yeni ortaya çıkıyor. Meğer bu 600 bin emeklinin bır kısmına haksız şekilde borç çıkarılmış. Maliye SGKya vergi mükellefiyeti olanları ihbar ederken ayıklama yapmamış. Dolayısıyla kira geliri olan bir emeklimiz de sanki ticari faaliyet geliri elde ediyormuş gibi değerlendirilmiş ve onun da emekli aylığından kesinti yapılmış. Şimdi bu durumda olan, tahminlere göre yaklaşık 30 40 bin civarında emeklinin aylıklarına uygulanan haciz kaldırıyor ve haksız yere yapılan kesintiler iade ediliyor. Ancak bazı emeklilerimiz halen bu durumun farkında olmayabilirler. Bu nedenle kendilerinin en yakın SGK Merkezlerine başvurup durumlarını kontrol ettirmelerinde fayda var.
İşsizlik Sigortası Fonunun sadece %3′ü işsizlere gidiyor
Uluslararası Çalışma Teşkilatı 2013 Küresel İstihdam Raporunda istihdam ve işsizlikle ilgili önemli konuların altını çizdi. Buna göre, nitelikli çalışan sayısının az olması hem kriz içerisindeki Avrupada, hem de yapısal işsizlik sorunu ile boğuşan Türkiyede işsizliğin çözümü önündeki en büyük engel.
İŞ-Kur bu konuda bir takım tespitler yaptı. Teknikerler, yardımcı profesyonel meslek mensupları, tesis ve makine operatörleri ile montajcılarda eleman sıkıntısı yaşandığını açıkladı. Eleman sıkıntısı çekilen bu alanlarda eğitilmiş ve kalifiye eleman olmadığı halde on binlerce İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi mezunu mevcut. Bu fakültelerimizden mezun on binlerce genç özellikle kamuya girmek için hücum ediyor. Ancak sonuç umutsuz. Bu gençler işsizlikleriyle baş edebilmek için kendi aralarında dernekler bile kurmuşlad. Bu sorun sadece bizde yok. Dünyadaki sorun da bununla ilgili. İspanyada genç işsizliğinin yüzde 55′lere dayanmasının en önemli sebebi değişen teknolojiye uyum sağlayamayan genç işgücü artışı. Ülkemizde bu işsizliği yansıtan iki istatistiği birlikte ele aldığımızda sorunun boyutu daha net anlaşılabiliyor.
PARA BİRİKİYOR
2012 yılının Temmuz ayından Ekim ayına kadar açık iş sayısı 22.988 kişi artarken aynı dönemde genç işsiz sayısı da 77.000 kişi artış göstermiş. Şu anda Türkiyede genç işsizlik oranı yüzde 18,1 seviyesinde. Geçen seneye göre artış yüksek. Geçen seneden bugüne kadar 35 bin genç daha işsiz duruma düştü. Tüm Dünyada ise genç işsiz sayısı 75 milyon. İşsizlik ortalaması yüzde 12,7. 2013 Ocak ayı itibariyle İşsizlik Sigortası Fonunda tam 61 milyar 782 milyon TL para birikti. Para yıllar itibariyle iyi birikmekte. Ancak 2012 yılı kesinleşmiş rakamlarına baktığımızda işsizlere ödenen paralarla, bunları iş sahibi yapabilmek için gerçekleştirilen eğitimlerin toplam maliyeti 2 milyar TL civarında. Yani fonun sadece yüzde 3- 4′lük kısmı işsizler için harcanmış. Aslında bu oranların artması gerekli. Özellikle mesleki eğitime daha çok para ayırmak gerekiyor.
Birkaç yıla işsizlik parası artacak
ASLINDA bu oranların artması gerekli. Özellikle mesleki eğitime daha çok para ayırmak gerekiyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanan Strateji Belgesi işsizlik ödeneğinin ve yararlanma süresinin düşük olduğunu, artması gerektiğini söylemekte. Fonda bu kadar para birikince gelecek birkaç yıl içinde işsizlik parası almanın daha kolay bir hale geleceği ve alınacak paranın şimdikine oranla daha fazla olacağını söylemek mümkün.