İçişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmıştır:
SAĞLIK MESLEK MENSUBU OLMAYAN PERSONELİN, SAĞLIK PERSONELİ YOKLUĞUNDA YAPABİLECEĞİ ACİL TIBBİ MÜDAHALELER HAKKINDA YÖNETMELİK
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Yönetmelik, Türk Silahlı Kuvvetlerinin muharip unsurları ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının operasyonel unsurlarında görev alan, Emniyet Genel Müdürlüğü Özel Harekat Başkanlığı merkez dahil, taşra ve taşra teşkilatlarından atanan ve bu Yönetmelikte tanımlanan eğitimi başarıyla tamamlayan personelin, sağlık personeli yokluğunda, sağlık hizmetine ulaşıncaya dek yetkilendirildiği acil tıbbi müdahalelere dair usul ve esasları düzenlemektedir.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun 3. maddesi esas alınarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Acil tıbbi müdahale: Olay yerinde ya da hastane öncesi aşamasında, acil sağlık hizmetleri konusunda eğitim almış personel tarafından sunulan tıbbi hizmetleri,
b) Eğitici personel: Acil tıbbi müdahale eğitimi veren sağlık alanında uzman, akademik personel, pratisyen hekimler, ambulans ve acil bakım teknikerleri gibi meslek gruplarını,
c) Muharebe veya operasyonel cankurtaranı: Belirli muharip veya operasyonel birliklerde görevli, eğitim alarak sağlık hizmetini artırma yetkisi edinmiş sağlık meslek mensubu olmayan personeli,
ç) Muharip veya operasyonel sıhhiye: Farklı birliklerde görev yapan, belirtilen eğitimleri tamamlayan ve sağlık hizmetine ulaşmayı sağlayacak müdahale yetkisine sahip personeli,
d) Polis özel harekat sıhhiye personeli: Emniyet Genel Müdürlüğü’nün özel harekat birimlerinde görevli, sağlık meslek mensubu olmayan ve eğitim almış personeli,
e) Sağlık paketi: Harekâtın özelliklerine ve çevresel koşullara uygun olarak hazırlanmış tıbbi malzeme paketini,
f) Sıhhiye simülasyon eğitim merkezi: Acil tıbbi müdahale eğitimlerinde kullanılan simülasyon merkezlerini,
g) Simülasyon eğitimi: Gerçekçi senaryolarla yürütülen uygulamalı eğitimleri ifade eder.
Acil tıbbi müdahale yetki ve sorumlulukları
MADDE 4- (1) Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve polis özel harekat sıhhiye personelinin yetkileri arasında şunlar bulunmaktadır:
a) Olay yeri değerlendirmesi ve triyaj yapmak,
b) Yaşam bulgularını değerlendirmek,
c) Kanamanın durdurulmasına yönelik müdahalelerde bulunmak,
ç) Kardiyo-pulmoner resüsitasyon (CPR) uygulamak ve otomatik eksternal defibrilatör (OED) kullanmak,
d) Havayolu açıklığını sağlamak ve gerektiğinde solunum desteği vermek,
e) Açık göğüs yaralanmasına müdahalede bulunmak,
f) Pnömotoraks durumunda interkostal iğne dekompresyonu yapmak,
g) Oksijen uygulaması gerçekleştirmek,
ğ) İntravenöz girişimlerde bulunarak gerekli sıvı ve ilaç infüzyonunu yapmak,
h) Kemik içi ve doku altı enjeksiyonları yapmak,
ı) Yerel anestezi uygulamak,
i) Yara bakımı yapmak,
j) Kırık, çıkık, burkulma ve diğer yaralanmalara müdahale etmek,
k) Çeşitli iklim şartlarına bağlı yaralanmalara müdahale etmek,
l) Kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer etkilenme durumlarında ilk müdahale yapmak,
m) Şok, koma ve yanık durumlarına karşı müdahalelerde bulunmak,
n) Sağlığı koruyucu önlemleri bilmek ve uygulamak,
o) Muharebe stresi yönetimi sağlamak ve yaralı tahliyesine hazırlamak,
ö) Uygun taşıma tekniklerini bilmek ve gerektiğinde uygulamak.
(2) Ayrıca, Türk Silahlı Kuvvetleri ile diğer güvenlik güçleri tarafından yetkilendirilen personelin de benzer sağlık müdahalelerini yapma hakkı bulunmaktadır.
Eğitim ve belgelendirme süreçleri ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup, personelin eğitimine yönelik uygulamalar Sağlık Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı iş birliği ile yürütülmektedir.
MADDE 5- (1) Eğitici tarafından gerçekleştirilen eğitimler, belirlenen süre ve şartlara uygun olarak yapılmakta, eğitime katılan personelin başarı durumları takip edilmektedir. Eğitimleri başarıyla tamamlayanlara yetki belgeleri verilmektedir.
Yönetmeliğin uygulanmasında doğacak aksaklıkların zaman kaybetmeden ilgili bakanlıkların birimlerine bildirilmesi gerekmektedir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 7 – (1) Önceki düzenlemeler arasında yer alan 22/3/2016 tarihli ve 29661 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlüğe girme tarihi MADDE 8 – (1) Bu Yönetmelik, yayımlandığı tarih itibarıyla geçerli olmaktadır.
Yürütme MADDE 9 – (1) Yönetmelik hükümlerinin uygulanması, İçişleri Bakanı, Milli Savunma Bakanı ve Sağlık Bakanı tarafından gerçekleştirilecektir.
