23 Mayıs 2013 tarihinde yürürlüğe giren Posta Hizmetleri Kanunu, Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde çalışan yaklaşık 40 bin personeli büyük oranda rahatlattı. Özellikle mevcut çalışan personelin 4046 sayılı Kanun çerçevesinde başka kurumlara nakledilmemesi bu kurumda çalışan personele rahat bir nefes aldırdı.

Ancak, bu Kanundan sonra sözleşme imzalamayanlar ile sözleşme imzalayanlar arasında oluşacak maaş ve güvence farkı aynı işi yapan personel arasında yeni bir tartışma konusu olabilecektir. Yani bir tarafta 399 sayılı KHK kapsamında güvenceli ve düşük ücretli personel grubu, diğer tarafta ise yüksek ücretli ve güvencesiz bir personel grubu çalışacaktır.

Ayrıca, Kanunda sözleşmeli personelin; işe alma, unvan, sayı, atama, görevlendirme, eğitim, terfi, görevde yükselme, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususların Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenleniyor olması ve bu hususların kanunla düzenlenmemesi mevcut personelin sözleşmeli statüye geçmesinde tedirginlik oluşturacaktır. Genel olarak personel psikolojisinde ücret az da olsa iş güvencesi oldukça önemlidir.

Yine, bu Kanunun geçici 6 ncı maddesine göre; Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğünde çalışan memur ve sözleşmeli personel ve mevcut statülerinde PTT'de istihdamına devam olunan personel ile işçi statüsünde istihdam edilen personelden isteyenler Yönetim Kurulunca belirlenen esaslar çerçevesinde bu Kanunda tanımlanan sözleşmeli personel statüsüne geçirilebilir, geçmek istemeyenler ile geçmesi uygun görülmeyenlerin tabi olduğu mevzuatına göre istihdamına devam olunacaktır. Dolayısıyla mevcut çalışan personel açısından olumsuz bir durum söz konusu değildir.

Sözleşmeli personelin ücretleri ve çalışma şartları nasıl olacak

Kanunun 27 nci maddesinde sözleşmeli personelin ücretleri ve çalışma şartları açıkça belirlenmiştir. Buna göre personelin çalışma şartlarını ve ücretlerinin belirlenmesini maddeler halinde sıralayacak olursak şunları söyleyebiliriz.

1- PTT personeli, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmaksızın idari hizmet sözleşmesi ile istihdam edilerek personele farklı bir statü getirilmiştir.

2- KPSS'ye katılanlar arasından seçilecek olan sözleşmeli personelin; işe alma, unvan, sayı, atama, görevlendirme, eğitim, terfi, görevde yükselme, disiplin, izin, görevden alma, sözleşmenin yenilenip yenilenmemesi veya sona erdirilmesine ilişkin hususlar Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan yönetmelikle düzenlenecektir. Dolayısıyla bu Kuruma girecek personel Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik kapsamının dışına çıkarılmıştır. Ümit ederiz ki personel alımında objektif uygulamaların dışına çıkılmaz. Ancak, bu alanın riskli olduğunu düşünüyoruz.

3- Sözleşmeli personelin aylık ücret, ikramiye ve diğer mali ve sosyal hakları ile sözleşme esasları Yönetim Kurulunca belirlenecektir. Ancak, avukat vekâlet ücreti hariç, aylık ücret, her türlü sosyal yardım, zam, tazminat, ödenek ve diğer adlar altında yapılan bütün ödemelerin aylık ortalaması, Yüksek Planlama Kurulunca PTT için tespit edilen üst sınırı aşamayacaktır.

4- PTT lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı taraftan tahsil olunan avukat vekâlet ücretlerinin dağıtılması 26/9/2011 tarihli ve 659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre yapılacaktır.

5- Sözleşmeli personel, sosyal güvenlikleri bakımından 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükümlerine tabi olacaktır. Bu personele, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilenlere ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde iş sonu tazminatı ödenecektir. Yani belirli şartlarda görevi sona erdirilen sözleşmeli personele 657 sayılı Kanununa göre girebilecekleri hizmet sınıfındaki aynı veya benzeri kadro unvanı esas alınarak hizmet yılı ve öğrenim durumu aynı olan emsali personele 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesi tutarını geçmemek üzere kurumunda, çalışılan her tam hizmet yılı için ayrılış tarihindeki hizmet sözleşmesinde yazılı aylık brüt ücret tutarında iş sonu tazminatı ödenecek ve bir yıldan artan süreler için de, tam yıl için hesaplanan miktardan o süreye isabet eden tutar kadar ödeme yapılacaktır.

PTT'de 15.10.2008 tarihinden sonra işe başlayanlar 4/a sigortalısı olacak

Geçici 6 ncı maddesine göre; 15.10.2008 tarihinden sonra göreve başlayan ve 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılmak suretiyle sigorta primine esas kazançları aynı Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenenlerin taleplerine bakılmaksızın 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacaktır. Yani eski ifadeyle SSK'lı olacaklardır.

15.10.2008 tarihinden sonra göreve başlayan memur ve sözleşmeli personel için herhangi bir ayrım yapılmaksızın tamamı 4/a sigortalısı olacaktır. Bu durumun aleyhe bir düzenleme olduğunu düşünmüyoruz. Dolayısıyla çalışanların tedirgin olmasına gerek yoktur.

Fazla ikramiyeden yararlanmak isteyenler için son müracaat tarihi 23 Ağustos

PTT'de çalışan memur ve sözleşmeli personelin yüksek emekli ikramiyesinden yararlanabilmesi için öncelikle emekli aylığı bağlanmasına hak kazanmış olması gerekiyor. Emekli olabilme şartlarını yerine getiremeyenler fazla ikramiye ödemesinden faydalanamazlar.

Ayrıca, bu haktan yararlanmak isteyenlerin en geç 23 Ağustos 2013 tarihine kadar emeklilik müracaatında bulunmaları gerekiyor. Emekli olmak için belirli prosedürler gerekmekle birlikte fazla ikramiye ödemesinden yararlanabilmek için müracaat dilekçesinin evrak kaydına girmesi yeterlidir. Emeklilik yaş haddi olan 65 yaşına en fazla üç yıl kalanlara % 25, üç yıldan fazla beş yıldan az kalanlar için yüzde 30, beş yıl ve daha fazla kalanlara ise en fazla % 40 fazla ödeme yapılabilecektir.

Örnek: 58 yaşında ve 30 yıl hizmeti olan bir mühendisin normal şartlarda emekli olunca alacağı ikramiye tutarı 69,400 TL dir. Ancak, bu personel 23 Ağustos 2013 tarihine kadar erken emekli olmak için dilekçe verir ve emekli olursa ilave olarak alacağı 27.760 TL ile birlikte toplam 97.160 TL emekli ikramiyesi alacaktır.