Kamuoyu dershanelerin, sınavların kaldırılıp kaldırılmayacağını tartışadursun ortaokul 8. sınıf öğrencileri “Merkezi sınavlara” kilitlenmiş durumdalar. Doğrusu da budur. Çünkü liselere geçiş için geçtiğimiz dönemlerde kullanılan SBS (Seviye Belirleme Sınavı)’nın kaldırıldığı ilân edildiğinden beri, liselere geçişin nasıl yapılacağı sızan bilgilerden ve yorumlardan öteye geçmiyordu. Fakat artık MEB, “2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılı Ortaöğretime Geçiş Ortak Sınavları e-Kılavuzu”nu yayınladı.

Bu kılavuza göre ortak sınavlar I. Dönem için 28-29 Kasım 2013 (Mazeret sınavları 14-15 Aralık 2013) tarihlerinde; II. Dönem ise 28-29 Nisan 2013 (Mazeret sınavları 10-11 Mayıs 2014) tarihlerinde yapılacak. I. Dönem ortak sınavların sonuçları Ocak 2014 tarihinde, II. Dönem ortak sınavlarının sonuçları ise Haziran 2014 tarihinde açıklanacak.

Ne kadar ilgisi var bilemem ama ortak sınav tarihlerini görünce aklıma Nasrettin Hoca’nın Timur’dan 1 fili köylerinden alma hikâyesi aklıma geldi. Biz hikâyeyi bırakalım dönelim ortak sınavlara. Ortak sınavların 1. günü olan 28 Kasım 2013 tarihinde Türkçe, Matematik ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi sınavları yapılacak. Öğrenciler kendi okullarında sınava girecekler. Gözetmen öğretmenler ise farklı okullardan gelecek. Öğrenciler sınava girmek için ayrıca müracaat etmeyecek ve herhangi bir ücret ödemeyecekler. Sınavlar saat 09:00’da başlayacak. Her bir dersten 20 soru sorulacak ve cevaplamak için de 40 dakika süre verilecek. İkinci dersin sınavı ise ilk sınavın bitiminden 50 dakika sonra yapılacak. II. Gün sınavları ise 29 Kasım 2013 tarihinde yine 9:00’da başlayacak. II. Gün Fen ve Teknoloji, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ile Yabancı Dil dersi sınavları 3 oturumda yapılacak.

Merkezi ortak sınavların puanları 700 puan üzerinden hesaplanacaktır. Okuldaki başarı ve diploma notunun da ortalamaları alınarak iki puan ortalaması 500 puan üzerinden hesaplanacaktır. 500 puan üzerinden hesaplanan puan öğrencinin liselere geçişte kullanılacak puanıdır.

Okullarında merkezi sınav uygulanan okullarda o iki gün ders yapılmayacaktır.

Parasız yatılılık ve bursluluk hakkından yararlanmak isteyen 8 inci sınıf öğrencileri ayrıca PYBS’ye girmeyecek, ortaöğretime yerleştirmeye esas puanı ile değerlendirilecektir. Okul idareleri daha sonra şartı tutan öğrencilerden alacakları belgelerle 8. Sınıf öğrencilerini PYBS kriterlerine göre değerlendirilmelerini sağlayacaklardır.

Mazereti olan öğrenciler mazeretlerini sınav gününden önce veya sınav günü okula bildirmek zorundadırlar. Kul idareleri de bu mazeretleri aynı gün e-okul sistemine işlemekle yükümlüdür.

Öğrencilere ortak sınav oturumlarında üzerinde TC kimlik nosu, adı soyadı yazılı optik okuyuculu cevap kağıtları dağıtılacaktır. Öğrenci bu cevap kağıdının kendisine ait olup olmadığını kontrol edip, imzasını tükenmez kalem ile atacaktır. Cevap işaretlemelerini ise kurşun kalemle yapacaktır. Her sorunun 4 cevabı vardır. Eski sınavlardan farklı olarak bu sınavlarda yanlış sorular doğru cevaplara etki etmemektedir. Yani 4 yanlış 1 doğruyu götürmemektedir.

Mazeret sınavları bakanlık tarafından belirlenen okullarda yukarıda yazdığımız tarihte uygulanacaktır.

Ortak sınavlarda Türkçe, Matematik ve Fen ve Teknoloji derslerinin ağırlıklı kat sayıları 4; Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi, T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük, Yabancı Dil derslerinin ağırlıklı kat sayısı ise 2’dir.

Ortak Sınavlar kapsamında, sınavı gerçekleştirilen derslerden alınan puanlar kendi ağırlık katsayıları ile çarpılacaktır. Çarpımların toplamından elde edilen değerin derslerin ağırlık katsayılarının toplamına bölünmesi suretiyle ağırlıklandırılmış ortak sınav puanı hesaplanacaktır. Puanlama 700 tam puan üzerinden yapılacaktır.

Öğrencilerin; 6, 7 ve 8 inci sınıf yılsonu başarı puanları ile 8 inci sınıf ağırlıklandırılmış ortak sınav puanı toplanacaktır. Elde edilen toplam ikiye bölünerek yerleştirmeye esas puan elde edilecektir. Puanlama 500 tam puan üzerinden yapılacaktır.

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından gerçekleştirilen uluslararası bilim olimpiyatları ve matematik olimpiyat sınavları ile proje yarışmalarında, ulusal elemelerden geçtikten sonra ülkemizi temsil etme hakkı kazanmış olan öğrencilere, katıldıkları yılın yılsonu başarı puanlarına belirlenen oranda ek puan verilecektir.