Bireylerin kredi borçluluk durumlarını takip eden Kredi Kayıt Bürosu (KKB), temmuzdan itibaren Merkez Bankası’ndan Bankalar Birliği’ne geçecek olan risk sisteminin bütün verilerini bünyesinde toplayacak ve sektöre hizmet vermeye başlayacak.

Sistemin 2014’te fiilen uygulamaya geçeceğini belirten KKB Genel Müdürü Kasım Akdeniz, elektrik, doğalgaz ve telefon borçlarını ödemeyen kişilerin banka kredisi almalarının zorlaşacağını söyledi.

Milliyet gazetesinin haberine göre, bankalara açık olan kredi notlarını bireylerin hizmetine de sunduklarını ifade eden Akdeniz, “20 yıldır bankaların kullandığı kredi notunu biz artık kişinin kendisine de göstermeye başladık. Kredi notu düşük ise neden düşük olduğunu öğrenecek. Bu davranışlarını düzeltirlerse kredi notları artar” dedi.
Akdeniz sorularımızı yanıtladı.

KREDI NOTUNU NELER ETKILIYOR?

Şu anda bireylerin kredi notunu sadece bankacılık verileri etkiliyor. Ancak önümüzdeki dönem MB’de olan risk merkezi fiilen TBB’ye geçtiğinde GSM, elektrik, doğalgaz ödemeleri üzerinden de kredi notu üretmeye başlayacağız. 2014’ten itibaren risk raporlarına girer ve kredi notunu da etkilemeye başlar. Bireylerin küçük büyük diye bakmadan ödemlerini vadesinde yapmalılar. Sistem parası mı yok, ödemeyi mi unuttu diye bakmıyor. Ödenmeyen bir borç notunu etkiliyor. Asgariyi ödemiş, tamamını ödemiş sistem buna da bakmıyor. Ama uzun dönemde sürekli asgariyi ödemiş ise bunu dikkate alır.

NOT NEDEN BU KADAR ÖNEMLI?

Gelecekte herhangi bir yerden kredi ve mal alabilmek açısından bu notlar son derece önemli olacak. Önümüzdeki dönem banka ve reel sektörün bu notları kullanarak kampanya düzenledikleri dönemlere gireceğiz. Örneğin 1500’ün üzerinde kredi notunuz varsa ‘gelin size kredi verelim’ diyecekler.

‘ÇEK RAPORUNU REEL SEKTÖR ANLAMADI’

Esnaf çek raporu alıyor mu?

Çek ve risk raporu sorgulamalarında finans sektörü sistemi çok iyi kullanıyor. Bankalardan gelen talep reel sektörden gelmiyor. Bankalar üzerinden verdiğimiz çek raporlarına bakarsak reel sektörün talep ettiği rapor oranı çok düşük, yüzde 5. Bu yıl bankalar için 280 bin çek raporu düzenlendi. Bunun anlamı şu çek raporlarının ne kadar önemli olduğunu finansal sektör anladı, ama reel sektör henüz anlamadı. Leasing, faktöring şirketleri ve bankalar bu raporları kendi süreçlerinde her geçen gün daha yoğun kullanıyorlar. Ama müşteri tarafında bu artış yok.

‘ÇEKİN KARŞILIĞINI SORGULAYABİLİR’

Karşılıksız çekten kim zarar görüyor?

Çek ve risk raporlarının talep edilmesi reel sektörün alacak riski açısından son derece önemli. Reel sektör riskini doğru yönetemezse sermayesini ve itibarını kaybedebilir. Özellikle KOBİ’ler. Çünkü KOBİ’lerin yetersiz sermaye ile çalıştığını biliyoruz.

Vadeli mal satıyorlar, sattıkları malın bedelini alamazlarsa bankalara olan borçlarını ödeyemiyorlar, sermayelerini de kaybediyorlar. Sermayelerini ve itibarlarını kaybetmemenin yolu mal sattıkları firmaların doğru seçimidir. Bu firmaları doğru seçmek de o firmalara ait doğru bilgilere sahip olmaktan geçiyor. O firmalara ait bilgiler de bizde bulunuyor. Çek ve risk raporlarıyla bunu sağlıyoruz. Reel sektör kendilerine nasıl bir imkân yarattığımızın farkında değil.

Karşılıksız çekler reel sektör açısından çok önemlidir. Burada bir vadeli mal satan kişinin karşı tarafa bir kredi açtığı ve buna bağlı olarak eğer sermayesini korumak ve kendi borçlarını zamanında ödemek istiyorsa vadeli mal satarken bu riski doğru yönetmesi gerektiği konusunda hem KKB hem değişik taraflar son bir yıldır çok yoğun çalışıyorlar.