Anayasa Mahkemesi, 5 Kasım 2024 tarihinde E.2021/78 dosyasında, 7319 sayılı Sigortacılık ile Diğer Bazı Alanlara İlişkin Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 6. maddesindeki düzenlemeleri inceleyerek, 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’na eklenen geçici 4. maddenin üçüncü ve sekizinci fıkralarındaki hükümlerin Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptallerinin gerekliliğine karar vermiştir. İptal süreçlerinin kararın Resmî Gazete’de yayımlanmasından itibaren dokuz ay sonunda yürürlüğe gireceği belirtilmiştir.
Dava Konusu Kurallar
Dava konusu kurallarda, bireysel emeklilik sistemine aktarım yapan üyelerin kazanacakları süre ve sosyal güvenlik sistemi ile emeklilik hakkı ile ilgili yaş kriterlerinin belirlenmesi Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na verilmiştir. Ayrıca, yapılacak aktarıma ve bireysel emeklilik sistemindeki hak kazanılacak süreye dair düzenleme yetkisi de yine Kuruma tanınmıştır.
Başvuru Gerekçesi
Dava dilekçesinde, bireysel emeklilik sisteminin sosyal güvenlik sisteminin bir parçası olduğu ifade edilerek, bu nedenle sosyal güvenlik hakkı kapsamında değerlendirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Dava konusu kuralların, sosyal güvenlik hakkına yönelik düzenlemeleri idarenin yapacağı ve bu nedenle Anayasa’ya aykırı olduğu iddia edilmiştir.
Mahkemenin Değerlendirmesi
Dava konusu kurallar çerçevesinde bireysel emeklilik sistemine yapacakları aktarımlar, bireylerin emeklilik için ek gelir sağlama amacıyla yaptıkları emeklilik taahhüt planları ile bağlantılıdır. Bu nedenle, bireylerin emeklilik anlaşmalarının bireysel emeklilik sistemine aktarımının, emeklilik hakkını kazanabilme şartlarını etkilediği ortaya çıkmaktadır.
Kurallar, bireylerin emeklilik taahhüt sözleşmeleri ile kazanabilecekleri emeklilik haklarının şartlarının belirlenmesinde Kuruma geniş yetkiler vermektedir. Ancak bu durum, bireylerin elde edebilecekleri hakların, idare tarafından her zaman değiştirilebilir olmasına zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle, emeklilik hakkını kazanma şartlarının yasal çerçevede değil, idari düzenlemelerle belirlendiği anlaşılmaktadır. Bu durum, sözleşme özgürlüğünü sınırlayan bir etki yarattığı değerlendirilmiştir.
Anayasa Mahkemesi, belirtilen nedenlerle söz konusu kuralların Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptallerine hükmetmiştir.