Avrupa Komisyonu’nun yeni yapılandırılmasında Türkiye, Cezayir, Libya, Fas ve Suriye gibi ülkelerle değil, Gürcistan ve Moldova gibi Avrupa Birliği (AB) aday ülkeleriyle bir arada değerlendirilecek. Ayrıca, Azerbaycan ve Ermenistan gibi AB potansiyeli barındıran ülkelerle de aynı birimde yer alıyor.
Bu yeni düzenlemenin, AB’nin Türkiye’yi süreçten dışlamaya yönelik önceki politikalarından vazgeçtiği şeklinde yorumlandığı ifade ediliyor.
TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİNDE YENİ BİR DÖNEM MÜMKÜN MÜ?
Uzun süredir tıkanıklık yaşayan ve belirsizlikler taşıyan AB-Türkiye ilişkileri için bu yeni düzenlemenin, süreci yeniden canlandırma potansiyeli taşıdığı görülüyor.
Ankara, Türkiye’nin aday ülkelerle eşit şekilde değerlendirilmesi gerektiğini uzun zamandır savunmaktaydı. Bu durum, genişleme sürecinde Türkiye’nin farklı ülkelerle aynı değerlendirme çerçevesinde ele alınmasının, AB sürecinin bütünlüğü açısından önem taşıdığını ortaya koyuyor.
KİMLER YER ALIYOR?
Yeni düzenleme, Türkiye’nin Gümrük Birliği’nin güncellenmesi, vize serbestisi sürecinin hızlandırılması ve mülteci mutabakatının güncellenmiş şartlarla ele alınması gibi konularla AB ile daha sağlıklı diyaloglar geliştirme imkânı sunuyor.
AB’nin bu kararı, eski Genişleme Komiseri Oliver Varhelyi’nin görevden ayrılması ve yerine Marta Kos’un atanmasıyla da bağlantılı. Varhelyi, Türkiye’nin genişleme sürecine yeterince sahip çıkmamıştı ve görevine başlayalı iki yıl olmasına rağmen Ankara’ya ilk ziyareti gerçekleştirmemişti. Marta Kos ise, göreve gelmesinden yalnızca üç ay geçmesine rağmen Türkiye’yi ziyaret etmeyi planlıyor.
Bu adım, Türkiye’nin tam üyelik sürecinin yeniden hız kazanması açısından önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Ancak, süreç hala belirsizlikler içeriyor.
Gümrük Birliği’nin güncellenmesi, vize serbestisi, insan hakları ve demokrasi konularında taraflar arasında hala önemli görüş ayrılıkları mevcut. Türkiye-AB ilişkilerinde ilerleme kaydedilmesi için Brüksel’in Türkiye’ye yönelik çifte standartlardan kaçınması gerekiyor.
AB içinde Fransa ve Yunanistan gibi ülkeler, Türkiye’nin tam üyelik sürecine karşı mesafeli bir tutum sergilerken, Almanya ve İtalya gibi ülkelerin sürecin ilerletilmesi yönünde destek verdikleri belirtiliyor. AB-Türkiye ilişkilerinin gelecekte nasıl şekilleneceği, genişleme sürecine ilişkin atılacak somut adımlara bağlı olacak. Türkiye’nin yeniden genişleme politikalarının merkezinde yer alması, ilişkilerin canlandırılması bakımından önemli bir fırsat sunarken, AB’nin gelecekteki tutumu belirleyici rol oynayacak.
